Ульяна Аляксандраўна

княжна цвярская, вялікая княгіня літоўская

Ульяна Аляксандраўна (1331 — 17 сакавіка 1392) — княжна цвярская, вялікая княгіня літоўская — 2-я жонка Альгерда.

Ульяна Аляксандраўна
Юліянія Цвярская. Карціна Ігара Дурава
Юліянія Цвярская. Карціна Ігара Дурава
Нараджэнне 1325 ці 1331[1]
Смерць 1391[1]
Месца пахавання
Род Рурыкавічы
Бацька Аляксандр Міхайлавіч[d][2][1]
Маці Анастасія Юр’еўна[d]
Муж Альгерд[2][1][…]
Дзеці Ягайла[3], Скіргайла[4], Карыбут Альгердавіч, Лугвен Альгердавіч, Карыгайла Альгердавіч, Віганд Альгердавіч[5], Свідрыгайла Альгердавіч, Аляксандра Альгердаўна[d], Алена Альгердаўна[d], Мінігайла Альгердавіч[d], Феадора Альгердаўна[d] і Марыя Альгердаўна[d]
Веравызнанне праваслаўе
Дзейнасць палітык
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Да 2019 года сучасных даследаванняў біяграфіі Ульяны Аляксандраўны не было, літаратура абмяжоўвалася энцыклапедычнымі артыкуламі, між тым яе жыццё даволі добра асветлена крыніцамі (напр. Кароткі звод).

Пасля смерці Альгерда (1377) атрымала ў дажывотнае Віцебск, дзе выхоўвала малодшага Альгердавіча — Свідрыгайлу. З 1384 была ў Віцебску фактычна ў ссылцы, у Крэўскім дагаворы ўжо не згадваецца, аднак і далей актыўна спрабуе ўдзельнічаць у палітыцы. Паводле сведчання немцаў, Ягайла даў Вітаўту Луцк па радзе Ульяны, верагодна, такім чынам яна хацела захаваць Трокі за Скіргайлам.

Пазнейшыя крыніцы прыпісваюць Ульяне будаўніцтва каменнай сцяны вакол Ніжняга Віцебскага замка.

Перад смерцю прыняла пострыг з імем Марына. Пахаваная ў пячорах Кіева-Пячорскай лаўры[6][7][8].

Продкі правіць

Зноскі

  1. а б в г Русский биографический словарьСПб.: 1912. — Т. 20.
  2. а б Иулиания Александровна // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1894. — Т. XIIIа. — С. 770.
  3. В. Новодворский Ягайло // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1904. — Т. XLI. — С. 484–485.
  4. Скиргайлло // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1900. — Т. XXX. — С. 199.
  5. А. Э. Вигант // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VI. — С. 225.
  6. Ніканаўская (ПСРЛ 11, С. 127)
  7. Тыпаграфская…
  8. Піскароўскі…

Літаратура правіць

  • Darius Baronas Julijona — Lietuvos didžiojo kunigaikščio Algirdo žmona ir jo vaikų motina // Lietuvos istorijos metraštis. 2019 metai 2. — ISSN 0202-3342 — P. 5-39.
  • Krzysztof Osiński Pozycja Julianny Twerskiej w Wielkim Księstwie Litewskim w latach 1377-1382. Próba charakterystyki problemu // Przegląd prawniczy ekonomiczny i społeczny. — 2013. — № 1. — С. 80-87.
  • Tęgowski, J. Kilka słów o małżeństwach Wielkiego Księcia Litewskiego Olgierda Giedyminowica (польск.) // Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність: Зб. наук. пр. — Львів: Інститут українознавства ім. І. Крип’якевича НАН України, 2011. — Вип. 20. — С. 646—654. — Бібліогр.: 46 назв.
  • Калечиц И. Л. Запись о смерти Ульяны Тверской в граффито полоцкой Спасо-Преображенской церкви // ДРВМ. 2013. № 3 (53). — С. 61.