Фарэрскія астравы

Фарэрскія астравы (фар.: Føroyar) — група астравоў у Паўночнай Еўропе, змешчаных між Нарвежскім морам і паўночнай часткай Атлантычнага акіяну, амаль на паўдарозе між Ісландыяй і Нарвегіяй, што з’яўляе стратэгічна важную пазіцыю на марскіх шляхах Атлантыкі. Фарэрскія астравы ўтвараюць заморскую самакіроўную тэрыторыю ў складзе Каралеўства Даніі. Адміністрацыйны цэнтр — Торсхаўн. Насельніцтва 47,3 тыс. чалавек (ліпень 2006).

Фарэрскія астравы
Føroyar
Færøerne
Герб Фарэрскіх астравоў
Сцяг Фарэрскіх астравоў Герб Фарэрскіх астравоў
Гімн: «Ты, цудоўная мая зямля»
Заснавана 1 красавіка 1948
Афіцыйныя мовы
Сталіца Торсхаўн
Найбуйнейшыя гарады Торсхаўн, Клаксвуйк, Воавур
Форма кіравання Парламенцкая дэмакратыя ў рамках канстытуцыйнай манархіі, аўтаномная правінцыя Даніі
Кіраўнік дзяржавы
Вярхоўны камісар
Прэм’ер-міністр
Фрэдэрык Х
Лене Моель Яхансэн
Аксель Ёханесэн
Плошча
• Усяго
• % воднай паверхні
180-я ў свеце
1 399 км²
0,5
Насельніцтва
• Ацэнка (2007)
Шчыльнасць

48 797 чал. (205-я)
34,8 чал./км²
ВУП
  • Разам (2006)
  • На душу насельніцтва

$2,2 млрд.
$45 250
Валюта дацкая крона
Фарэрская крона
Інтэрнэт-дамен .fo
Код ISO (Alpha-2) FO
Код ISO (Alpha-3) FRO
Код МАК FRO
Тэлефонны код +298
Часавыя паясы +1
Інфармацыя пра Данію ўключае Фарэрскія астравы і Грэнландыю

Геаграфія

правіць
 
Фарэрскія астравы, здымак з космасу.

Фарэрскія астравы — выступаючыя з акіяна часткі падводнага хрыбта Уайвіла Томсана, які злучае Грэнландыю цераз Ісландыю з Шатландыяй. Гэты хрыбет размяжоўвае басейны Атлантычнага і Паўночнага Ледавітага акіянаў, і Фарэры знаходзяцца як раз на мяжы абоіх.

Архіпелаг прасціраецца з поўначы на поўдзень на 113 км, а з захаду на ўсход — на 75 км. Агульная плошча 1 399 км². Усяго архіпелаг уключае 24 астравы, найбольшыя з іх — Стрэймай, Эстурой, Вагар і Сувурой.

Усе астравы вулканічнага паходжання і складзены пераважна з базальтаў і туфаў, што ўтвараюць плато, над якімі ўзвышаюцца завостраныя грабяні. Вышыня дасягае 882 м. Шматлікія фіёрды. Карысныя выкапні: буры вугаль, торф, базальт.

 
Гара Слейтараціндур, найвыш. пункт астравоў.
 
Мыс Эніберг (на здымку справа).

Рэльеф гарысты, найвыш. пункт: гара Слейтараціндур (882 м). На Фарэрскіх астравах змешчаны найвышэйшы вертыкальны скальны абрыў свету мыс Эніберг (754 м).

Клімат астравоў марскі з невялікай розніцай паміж тэмпературамі летам і зімой. Характэрна ветранае дажджлівае надвор’е, туманы. Сярэдняя тэмпература самага халоднага месяца — сакавіка 3 °С, самага цёплага — ліпеня 10 °С. Для клімата архіпелага характэрныя дажджы на працягу ўсяго года, моцныя вятры, асабліва зімой, вялікая вільготнасць паветра, туманы. За год выпадае ў сярэднім каля 1 500 мм ападкаў. Зімою яны выпадаюць часцей за ўсё ў выглядзе ліўняў. Снег, як правіла, растае на працягу некалькіх дзён, хоць на вяршынях трымаецца аж да наступлення вясны.

 
Карта Фарэрскіх астравоў.

На Фарэрах няма лясоў, трапляюцца толькі карлікавая вярба, нізкарослы хвойнік, верас ды чарніцы. Сустракаюцца лугі, тарфянікі, верасоўнікі. Паўднёвыя схілы плато і рачныя даліны ўкрыты травяністай расліннасцю. На скалах нічога не расце акрамя імхоў і лішайнікаў.

На архіпелагу зусім няма паўзуноў і земнаводных, а млекакормячыя патрапілі сюды ўжо ў гістарычны час. Разнастайная і багатая фаўна пярнатых: тут жыве 227 відаў птушак, у асноўным балотных і вадаплаўных. Ёсць птушыныя базары. Прыбярэжныя воды багатыя рыбай: траска, палтус, селядзец і інш.

Прыродныя рэсурсы: рыба і морапрадукты, гідраэлектраэнергія, магчыма, нафта і газ (на кантынентальным шэльфе). Эканоміка ў значнай ступені залежыць ад рыбалоўства. Ёсць гандлёвы флот, 18 караблёў (2006). Транспарт: 458 км дарог (2003), 1 аэрапорт.

Гісторыя

правіць

Астравы заселеныя вікінгамі-пасяленцамі з IX стагоддзя, з XIV стагоддзя палітычна звязаныя з Каралеўствам Даніі, з 1948 года — «заморская самакіроўная тэрыторыя» Даніі (адміністрацыйны цэнтр — Торсхаўн).

Дзяржаўны лад

правіць

Адміністрацыйны падзел: 34 муніцыпалітэты.

Палітычныя партыі

правіць
  • Народная партыя
  • Рэспубліканская партыя
  • Сацыял-дэмакратычная партыя
  • Партыя Звяза
  • Цэнтрысцкая партыя
  • Партыя самакіраваняя

Эканоміка

правіць

Важнейшая галіна гаспадаркі — рыбалоўства. Развіваецца авечкагадоўля. Вядзецца традыцыйны промысел кітоў, грындаў і дэльфінаў[1].

Зямлі, прыдатнай для засялення і земляробства, мала, амаль уся яна абмежавана прыбярэжнымі нізінамі.

Крыніцы

правіць

Спасылкі

правіць