Фідэль Кастра

Фідэль Алехандра Кастра Рус (ісп.: Fidel Castro Alejandro Ruz ( audio) 13 жніўня 1926, Біран пад г. Маяры, Куба — 25 лістапада 2016, Гавана, Куба) — кубінскі рэвалюцыянер, палітычны і ваенны дзеяч, прэм'ер-міністр (1959—1976), прэзідэнт Кубы (1976—2008), маёр (камандантэ) Рэвалюцыйных узброеных сіл.

Фідэль Алехандра Кастра Рус
Fidel Alejandro Castro Ruz
15-ы Старшыня Савета міністраў Кубы 16 лютага 1959 — 24 лютага 2008
Прэзідэнт	Асвальда Дарцікос Тарада (да 1976)
Папярэднік	Хасэ Міро Кардона
Пераемнік	Рауль Кастра
1-ы Старшыня Дзяржаўнага савета Кубы 2 снежня 1976 — 24 лютага 2008
Папярэднік	пасада заснавана Асвальда Дарцікос Тарада як прэзідэнт Кубы
Пераемнік	Рауль Кастра
3-і Першы сакратар ЦК Камуністычнай партыі Кубы 24 чэрвеня 1961 — 19 красавіка 2011
Папярэднік	Блас Рока
Пераемнік	Рауль Кастра
7 і 23-ы Генеральны сакратар Рухі недалучэння 16 верасня 2006 — 24 лютага 2008
Папярэднік	Абдула Ахмад Бадаві
Пераемнік	Рауль Кастра
10 верасня 1979 — 6 сакавіка 1983
Папярэднік	Джуніус Джаявардэнэ
Пераемнік	Нілам Санджыва Рэдзі
Нараджэнне	13 жніўня 1926(1926-08-13)[…] Біран[d], правінцыя Ар’ентэ[d], Republic of Cuba[d]
Смерць	25 лістапада 2016(2016-11-25)[…] (90 гадоў) Гавана, Гавана, Куба
Месца пахавання	Santa Ifigenia Cemetery[d]
Імя пры нараджэнні	ісп.: Fidel Alejandro Castro Ruz
Бацька	Анхель Кастра і Аргіз[d]
Маці	Lina Ruz González[d]
Жонка	Далія Сота дэль Вале[d]
Дзеці	Аліна Фернандэс[d] і Фідэль Кастра Дыяс-Баларт[d]
Веравызнанне	агнастыцызм
Партыя	Камуністычная партыя Кубы
Член у	Party of the Cuban People – Orthodox[d] Рух 26 ліпеня
Адукацыя	Гаванскі ўніверсітэт (верасень 1950) Езуіцкі падрыхтоўчы каледж Белен[d] (1945)
Дзейнасць	палітык, адвакат, рэвалюцыянер, дзяржаўны дзеяч, партызан, журналіст
Аўтограф
Званне	commandant[d]
Бітвы	Кубінская рэвалюцыя Карыбскі крызіс
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям'і заможнага землеўладальніка. У 1949 годзе скончыў юрыдычны факультэт Гаванскага ўніверсітэта, атрымаў ступень доктара права. Некаторы час займаўся адвакацкай дзейнасцю. У пачатку 1950-х гадоў уступіў у Партыю кубінскага народа («Артадоксы»). У 1952 годзе быў высунуты ад гэтай партыі ў дэпутаты Нацыянальнага кангрэса Кубы, аднак выбары не адбыліся ў сувязі з дзяржаўным пераваротам, ажыццёўленым у сакавіку 1952 года праамерыканскай вайсковай элітай пад кіраўніцтвам генерала Ф. Батыста, і ўсталяваннем дыктатуры. У ходзе барацьбы супраць дыктатуры партыя «Артадоксаў» паступова развалілася.

Фідэлю Кастра ўдалося аб'яднаць невялікую групу былых сяброў партыі, якая пачала падрыхтоўку да звяржэння дыктатуры Батысты. 26 ліпеня 1953 удзельнікі групы здзеснілі нападзенне на казармы Манкада ў горадзе Сант'яга-дэ-Куба. Выступленне было жорстка падаўлена. Кастра быў перададзены суду ваеннага трыбуналу. На судзе ён выступіў з прамовай «Гісторыя мяне апраўдае», у якой раскрытыкаваў Ф.Батыста і выклаў праграму барацьбы і рэвалюцыйных пераўтварэнняў на Кубе. Суд прыгаварыў яго да турэмнага зняволення на 15 гадоў, аднак у маі 1955 пад ціскам грамадскасці Кастра быў амніставаны. У тым жа годзе ён эміграваў у Мексіку.

Сцяг «Руху 26 ліпеня»

У Мексіцы Кастра сабраў атрад («Рух 26 ліпеня»), у які ўваходзіў Эрнэста Гевара, рэвалюцыянер-эмігрант з Аргенціны. У снежні 1956 года гэтая група высадзілася з яхты «Гранма» непадалёк ад мыса Лас-Каларадас у правінцыі Арыентэ. Група, якая з часам пераўтварылася ў Паўстанцкую армію, разгарнула партызанскую барацьбу супраць рэжыму Батысты. Пасля перамогі рэвалюцыі і звяржэння дыктатуры Батысты 1 студзеня да ўлады на Кубе прыйшлі сілы, якія згуртаваліся вакол Паўстанцкай арміі, пад кіраўніцтвам Фідэля Кастра.

У лютым 1959 года Фідэль Кастра стаў прэм'ер-міністрам рэвалюцыйнага ўрада Рэспублікі Куба. 16 красавіка 1961 года ён заявіў, што Кубінская рэвалюцыя з'яўляецца па сваім характары сацыялістычнай. У дні ўварвання войскаў ЗША на Кубу ў раёне Плая-Хірон (красавік 1961 года) Кастра кіраваў ваеннай аперацыяй супраць інтэрвентаў.

Пасля перанесенай у ліпені 2006 года аперацыі на кішэчніку Фідэль Кастра не з'яўляўся на публіцы. Тады ён перадаў прэзідэнцкія паўнамоцтвы свайму малодшаму брату Раулю, а праз два гады абвясціў аб выхадзе ў адстаўку.

Фідэль Кастра — ганаровы доктар юрыдычных навук МДУ імя М. В. Ламаносава (1963). У 1961 годзе яму была прысуджаная Міжнародная Ленінская прэмія «За ўмацаванне міру паміж народамі»; у 1963 годзе прысвоена званне Героя Савецкага Саюза; у 1972 годзе узнагароджаны ордэнам Леніна.

25 лістапада 2016 года Фідэль Кастра памёр ад цяжкага захворвання кішачніка. Па жаданні нябожчыка яго астанкі будуць крэміраваныя.

Гл. таксама

• Кастраізм

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Фідэль Кастра