Ханс Альбрэхт Бетэ

Ганс (Ханс) Альбрэхт Бетэ (ням.: Hans Albrecht Bethe; 2 ліпеня 1906, Страсбург, Эльзас-Латарынгія, Германская імперыя - 6 сакавіка 2005, Ітака, штат Нью-Ёрк, ЗША) — амерыканскі астрафізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1967).

Ханс Альбрэхт Бетэ
ням.: Hans Albrecht Bethe
Дата нараджэння 2 ліпеня 1906(1906-07-02)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 6 сакавіка 2005(2005-03-06)[1][2][…] (98 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Бацька Albrecht Bethe[d]
Жонка Rose Ewald[d][4]
Род дзейнасці фізік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера астрафізіка
Месца працы
Навуковая ступень доктарская ступень[d] (1928)
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Арнальд Зомерфельд
Член у
Узнагароды
Ордэн за заслугі ў мастацтве і навуцы

Міжнародны залаты медаль Нільса Бора[d] (1976)

Нобелеўская прэмія па фізіцы

медаль імя Макса Планка[d] (1955)

Вялікі залаты медаль імя М. В. Ламаносава (1989)

прэмія Румфарда[d] (1963)

медаль Генры Дрэйпера[d] (1948)

медаль Франкліна[d] (1959)

медаль Кэтрын Брус (2001)

медаль Эрстэда[d] (1993)

медаль Оскара Клейна[d] (1990)

медаль Эдынгтана[d] (1961)

Нацыянальны навуковы медаль ЗША

Leo Szilard Lectureship Award[d] (1981)

прэмія міру Альберта Эйнштэйна[d] (1992)

член Амерыканскага фізічнага таварыства[d]

Бэйкераўская лекцыя[d] (1993)

прэмія Энрыка Фермі

член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук

замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (1957)

Member of the National Academy of Sciences of the United States[d] (1957)

межаль Бейкера Каралеўскага таварыства[d]

Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

правіць

У 1924-1928 навучаўся ў Франкфурцкім і Мюнхенскім універсітэтах. Доктарская ступень (1928). Яго маці была яўрэйкай і яму давялося ў 1933 эміграваць у Вялікабрытанію, з 1935 у ЗША. З 1937 прафесар Карнельскага ўніверсітэта ў Ітацы (штат Нью-Ёрк). У 1941 атрымаў амерыканскае грамадзянства. Браў удзел у работах, якія праводзіліся ў рамках Манхэтанскага праекта.

Асноўныя працы прысвечаны ядзернай фізіцы і астрафізіцы. Адкрыў пратон-пратонны цыкл тэрмаядзерных рэакцый (1938). Прапанаваў шасціступеньчаты вугляродна-азотны цыкл, які дазваляе растлумачыць працэс праходжання тэрмаядзерных рэакцый у масіўных зорках (1938), незалежна ад К. Вайцзэккера). Бетэ належыць формула для вызначэння страт энергіі зараджанай часціцай, якая рухаецца ў рэчыве (1934). У 1947 Бетэ патлумачыў лэмбаўскі зрух, увёўшы ў квантавую тэорыю радыяцыйныя папраўкі і паклаўшы пачатак тэорыі перанарміровак. У тэорыі элементарных часціц шырока ўжываецца раўнанне Бетэ - Солпітэра, якое апісвае сістэму двух узаемадзейнічаючых часціц (1951).

У 1929 годзе распрацаваў квантавахімічную тэорыю крышталічнага поля.

Зноскі

  1. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  2. а б Hans Albrecht Bethe // Brockhaus Enzyklopädie
  3. Бете Ханс Альбрехт / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. https://ecommons.cornell.edu/handle/1813/30506
  5. а б в г д е ё ж з і к MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
  6. http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-49402.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12
  7. а б в NNDB — 2002.