Вікіпедыя

Харкаўскае контрнаступленне Узброеных сіл Украіны (2022)

Харкаўскае контрнаступленне Узброеных сіл Украіны (таксама сустракаецца назва «Фрэдэрікус 2.0»)  — бесперапынны наступ Узброеных сіл Украіны на акупаваную Расіяй тэрыторыю Харкаўскай вобласці, які быў пачаты 6 верасня 2022 года.[5] Пасля пачатку ўкраінскага паўднёвага контрнаступлення ў Херсоне ў канцы жніўня ўкраінскія сілы пачалі адначасовы контрнаступ у пачатку верасня ў Харкаўскай вобласці, на паўночным усходзе краіны. Пасля нечаканага ўварвання ўглыб расійскіх ліній Украіна заявіла, што да 9 верасня вярнула сабе многія сотні квадратных кіламетраў тэрыторыі.[6] Да 10 верасня Інстытут вывучэння вайны заявіў, што ўкраінскія сілы захапілі каля 2,500 км² у Харкаўскай вобласці, эфектыўна выкарыстаўшы прарыў,[7] і агенцтва Reuters паведаміла, што расійскія войскі былі вымушаныя адступіць са сваёй базы ў Ізюме пасля таго, як былі адрэзаны захопам ключавога чыгуначнага вузла Куп’янск.[8]

Контрнаступленне на Харкаўшчыне
Асноўны канфлікт: Уварванне Расіі ва Украіну (2022)
Тэрытарыяльны кантроль над рэгіёнам: заняты тэрыторыяй Расійскай Федэрацыі – ружовай, былай акупіраванай тэрыторыяй – сіняй, а тэрыторыя, якую кантралюе Украіна – жоўтая.
Тэрытарыяльны кантроль над рэгіёнам: заняты тэрыторыяй Расійскай Федэрацыі – ружовай, былай акупіраванай тэрыторыяй – сіняй, а тэрыторыя, якую кантралюе Украіна – жоўтая.
Дата 6 верасня — на дадзены момант
Месца Харкаўская вобласць, Украіна
Вынік

Працягваецца

Змены Украіна вярнула Ізюм, Балаклею,[2] Шэўчэнкавэ, Куп’янск[3] і больш за 30 населеных пунктаў Харкаўскай вобласці[4]
Праціўнікі
Сцяг Украіны Украіна Сцяг Расіі Расія
Данецкая Народная Рэспубліка «ДНР»
Луганская Народная Рэспубліка «ЛНР»
ХВЦА
Камандуючыя
Украіна Аляксандр Сырскі Расія Андрэй Сычавой
Сілы бакоў
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Перадумовы правіць

Асноўны артыкул: Расійская акупацыя Харкаўскай вобласці

Перад пачаткам наступу расійскія блогеры папярэджвалі аб хуткім украінскім наступе на паўночны захад ад Ізюма, аднак ніякіх дзеянняў па ўзмацненні расійскіх фарміраванняў прадпрынята не было.[9]

Пачатак украінскага контрнаступлення ў Харкаве, верагодна, быў кан’юнктурным высілкам, які стаў магчымым дзякуючы разгортванню расійскіх сіл удалечыні ад гэтага раёна для ўмацавання расійскіх пазіцый супраць украінскага контрнаступлення ў Херсонскай вобласці, якое пачалося днямі раней.[10]

Пасля гэтага развароту ўкраінскія і заходнія ваенныя аналітыкі палічылі, што Расіі не хапае сухапутных сіл, каб пачаць новы наступ, і на працягу наступных месяцаў баявыя лініі ў рэгіёне заставаліся ў асноўным нерухомымі. У гэты час Харкаў падвяргаўся моцным бамбардзіроўкам расійскіх сіл, ад якіх загінула каля 1000 чалавек, а па заявах афіцыйных прадстаўнікоў бамбардзіроўка хутчэй павінна была прымусіць Украіну захаваць сілы ў рэгіёне.[11]

У канцы жніўня — пачатку верасня 2022 года расійскія войскі ў рэгіёне былі аслаблены, асабліва пасля таго, як частка войскаў была перакінута ў бок Херсона.[12][13][14] На думку ўкраінскіх спецназаўцаў, гэта шырока разрэкламаванае контрнаступленне было дэзінфармацыйнай кампаніяй, прызначанай для дасягнення гэтага выніку, адначасова замаскіраваўшы падрыхтоўку Украіны да контрнаступлення ў Харкаве.[15]

Контрнаступленне правіць

6 верасня 2022 г. украінскія войскі пачалі контрнаступленне ў Харкаўскай вобласці,[16] верагодна, захапіўшы расійскія войскі знянацку[17][18][19] і прасунуўшыся па меншай меры на 20 кіламетраў на кантраляваную Расіяй тэрыторыю ў напрамку Куп’янска і Ізюма і адваяваўшы каля 400 км² тэрыторыі 7 верасня.[20]

Да 9 верасня Украіна прарвала расійскую абарону, а ўкраінскія вайскоўцы заявілі, што яны прасунуліся амаль на 50 км.[21] Гэта прасоўванне змясціла іх прыкладна на 44 кіламетры на паўночны захад ад Ізюма,[22] галоўнай базы матэрыяльна-тэхнічнага забеспячэння Расійскай Федэрацыі ў вобласці.[23] Тэмпы прасоўвання, якіх амаль не было, калі Расійская Федэрацыя адступіла ад Кіева ў пачатку вайны.[24] Гэта адбылося 10 верасня ў выніку здарэння, якое Washington Post назвала «ўзрушаючай паразай»,[25] тады як расійскі ваенны каментатар апісаў наступ як «катастрофу» і «найвялікшую ваенную паразу Масквы з 1943 года»;[26] Інстытут вывучэння вайны ацаніў, што ўкраінскія сілы захапілі прыкладна 2500 км² падчас Харкаўскага прарыву,[27] і адзін вайсковы эксперт сказаў, што гэта быў першы выпадак пасля Другой сусветнай вайны, калі цэлыя расійскія падраздзяленні былі разгромленыя.[28]

Падзеі па днях правіць

6 верасня, засяродзіўшы сілы на поўнач ад Балаклеі, украінскія войскі перайшлі ў контрнаступ у Харкаўскай вобласці, што, верагодна, адкінула расійскія войскі на левы бераг рэк Северскі Данец і Сярэдняя Балаклія. Паведамляецца, што ў той жа дзень украінскія сілы захапілі Вярбоўку, менш чым за 3 км на паўночны захад ад Балаклеі. Некалькі расійскіх крыніц паведамілі, што расійскія войскі знеслі неназваныя масты на ўсходняй ускраіне Балаклеі, каб прадухіліць далейшае наступленне Украіны. [10] Украінскія войскі перайшлі ў наступленне ў напрамках Балаклія, Волохаў Яр і Шаўчэнкава, Куп’янск і на ўсход ад Балаклеі, у раёнах Савінцы і Кунье. На лініі судакранання ўкраінцам супрацьстаялі лёгкаўзброеныя атрады апалчэння ДНР.[5]

На наступны дзень украінскія войскі прасунуліся прыкладна на 20 км на акупаваную Расіяй тэрыторыю, сцвярджаючы, што вярнула сабе каля 400 км на працягу 6-7 верасня. Паведамляецца, што ўкраінскія сілы дасягнулі пазіцый на паўночны ўсход ад Ізюма. Расійскія крыніцы сьцьвярджаюць, што гэты посьпех, верагодна, быў зьвязаны з перадысьлякацыяй расійскіх сілаў у Херсон у адказ на наступ украінцаў там. Інстытут вывучэння вайны ахарактарызаваў наступленне Харкава як «кан’юнктурнае, але вельмі эфектыўнае».[29]

Да 8 верасня ўкраінскія войскі прасунуліся на 50 км углыб расійскіх абарончых пазіцый на поўнач ад Ізюма. Падраздзяленні СОБР Нацыянальнай гвардыі РФ страцілі кантроль над горадам Балаклея, прыкладна ў 44 км на паўночны захад ад Ізюма.[9] Пад горадам украінскія войскі адбілі найбуйнейшую базу захоўвання боепрыпасаў Цэнтральнага ракетна-артылерыйскага ўпраўлення Узброеных сіл Украіны.[5] Украінскія сілы таксама аднавілі кантроль над больш чым 20 населенымі пунктамі.[30] У той жа дзень стала вядома, што камандуючы Заходняй ваеннай акругай Узброеных сіл Расіі генерал-лейтэнант Андрэй Сычавы быў узяты ў палон украінскімі сіламі на Харкаўскім фронце.[31][32]

9 верасьня падтрыманая Расіяй адміністрацыя загадала «эвакуіраваць» насельніцтва зь Ізюму, Куп’янска і Вэлыкага Бурлука.[33] Пазней у той жа дзень украінскія войскі дасягнулі Куп’янска, жыццёва важнага транзітнага вузла на скрыжаванні некалькіх асноўных чыгуначных ліній, якія забяспечваюць расійскія войскі на фронце.[34] Інстытут вывучэння вайны заявіў, што, хутчэй за ўсё, Куп’янск упадзе ў бліжэйшыя 72 гадзіны.[35] На відэа бачна, што ўкраінская ўзброеная тэхніка рухаецца ў бок Лымана.[36] 

На падмацаванне і ў Куп’янск, і ў Ізюм былі накіраваны расійскія рэзервовыя часткі. Паводле расійскага ваеннага журналіста Яўгена Паддубнага, падмацаваньне перакідвалася з сушы і верталётаў Мі-26.[37]

Паведамляецца, што 10 верасня Куп’янск і Ізюм былі ўзяты ўкраінскімі сіламі, а ўкраінскія сілы, як паведамляецца, прасоўваліся да Лымана.[38] Дарадца старшыні Харкаўскага абласнога савета Наталля Папова апублікавала ў Facebook фота вайскоўцаў, якія трымаюць украінскі сцяг ля мэрыі Куп’янска. Паводле дарадцы прэзыдэнта Аляксея Арэстовіча, расійскія сілы ў Ізюме былі «амаль» ізаляваныя. Сапраўды гэтак жа Міністэрства абароны Вялікабрытаніі заявіла ў сваім штодзённым абнаўленні, што расійскія сілы ў Ізюме, «верагодна, усё больш ізаляваныя». Расійскае адступленне было апісана як тое, што магло стаць разгромам.[39] Украінскія сілавікі і паліцыя рушылі ў адваяваныя населеныя пункты, каб праверыць асобы тых, хто застаўся пад расійскай акупацыяй.[40] Пазней у той жа дзень кіраўнік Луганскай вобласці Сяргей Гайдай заявіў, што ўкраінскія войскі прасунуліся ў наваколлі Лісічанска, а ўкраінскім партызанам удалося захапіць частку Крамянной. The New York Times адзначыла, што «падзенне стратэгічна важнага горада Ізюм на ўсходзе Украіны з’яўляецца самым знішчальным ударам для Расіі з моманту яе зневажальнага адступлення з Кіева».[41]

Прадстаўнік Мінабароны Расіі Ігар Канашэнкаў позна вечарам 10 верасня заявіў, што расійскія войскі ў раёне Балаклеі і Ізюма «перагрупуюцца» ў раёне Данецка «для дасягнення заяўленых мэт спецыяльнай ваеннай аперацыі па вызваленні Данбаса». Зяленскі адзначыў, што «расійскае войска ў гэтыя дні дэманструе лепшае, на што яно здольнае, — паказвае спіну. І, вядома, для іх гэта добрае рашэнне бегчы»,[42] і заявіў, што з пачатку контрнаступлення Украіна адбіла 2000 км².[43]

11 верасня паведамлялася, што расійскія войскі адступілі з Казачай Лопані, а мясцовыя жыхары паднялі ўкраінскі сцяг ля ратушы.[44] Карта, выкарыстаная ў брыфінгу Міністэрства абароны Расеі ў той жа дзень, пацьвердзіла, што расійскія войскі адышлі з Казачай Лопані, а таксама Ваўчанска і іншых населеных пунктаў на ўкраінска-расійскай мяжы.[45] Вэлыкы Бурлук таксама быў адбіты.[46]

Тым часам кіраўнік Чачні Рамзан Кадыраў паставіў пад сумнеў расійскае кіраўніцтва ў вайне, напісаўшы ў сваім Telegram-канале:[47] «Я не стратэг, у плане як на ўзроўні міністэрства абароны, але былі дапушчаныя памылкі. Я думаю, што яны зробяць высновы […] Калі сёння-заўтра не будуць зроблены змены ў стратэгіі правядзення СВА, я буду вымушаны выходзіць на кіраўніцтва мінабароны і краіны, каб растлумачыць ім рэальную сітуацыю. Сітуацыя вельмі цікавая».[48]

11 верасня ў 20:06 рашысты патрапілі ракетай Калібр па Харкаўскай ЦЭЦ-5, якая пакінула без святла Палтаўскую, Сумскую, Харкаўскую, Днепрапятроўскую, Адэскую (часткова), Данецкую вобласці.[49]

Гл. таксама правіць

Заўвагі правіць

  1. ↑ Памылка ў зносках: Няслушны тэг <ref>; для зносак ukrnews20220911 няма тэксту
  2. ↑ Tyshchenko, Kateryna (8 September 2022). "Volodymyr Zelenskyy has confirmed the dismissal of the city of Balakliia". Yahoo News. Архівавана з арыгінала 8 September 2022. Праверана 9 September 2022.
  3. ↑ Rebane, Teele; Ochman, Oleksandra (9 September 2022). "Ukrainian forces raise country's flag in Shevchenkove, inch closer to Kupyansk". CNN. Архівавана з арыгінала 10 September 2022. Праверана 9 September 2022.
  4. ↑ Terajima, Asami (8 September 2022). "Ukraine liberates 1,000 square kilometers, over 20 settlements in the Kharkiv Oblast". The Kyiv Independent. Архівавана з арыгінала 8 September 2022. Праверана 9 September 2022.
  5. ↑ а б в Сергей Добрынин. Украина диктует ход войны. Наступление ВСУ под Харьковом и Херсоном. Радио Свобода (8 верасня 2022). Архівавана з першакрыніцы 9 верасня 2022. Памылка ў зносках: памылковы тэг <ref>; імя "rs" вызначана некалькі разоў з розным зместам
  6. ↑ Njoka (9 August 2022). "Moscow sends reinforcement to Kharkiv as Ukraine claims taking several towns and villages from Russia. Is the Russian front crumbling near Kharkiv?".
  7. ↑ Russian Offensive Campaign Assessment, September 9. Архівавана з першакрыніцы 10 верасня 2022.
  8. ↑ Hunder (10 September 2022). "Russian grip on northeast Ukraine collapses after Kyiv severs supply line".
  9. ↑ а б Russian Offensive Campaign Assessment, September 8. Архівавана з першакрыніцы 9 верасня 2022. Памылка ў зносках: памылковы тэг <ref>; імя "usw8" вызначана некалькі разоў з розным зместам
  10. ↑ а б RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, SEPTEMBER 6 (англ.). Institute for the Study of War. Архівавана з першакрыніцы 8 верасня 2022. Памылка ў зносках: памылковы тэг <ref>; імя ":0" вызначана некалькі разоў з розным зместам
  11. ↑ Santora, Marc (17 August 2022). "Missile Strike Kills 6 Civilians in Kharkiv, as Front Remains Static". The New York Times. Праверана 11 September 2022.
  12. ↑ Hunder, Max; Balmforth, Tom (9 September 2022). "Ukraine retakes territory in Kharkiv region as Russian front crumbles". Reuters [англійская]. Праверана 11 September 2022.
  13. ↑ RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, SEPTEMBER 6 (англ.). Institute for the Study of War. Архівавана з першакрыніцы 8 верасня 2022. Праверана 9 верасня 2022.
  14. ↑ Axe, David. "Russian Troops Are Dashing Around Ukraine Trying To Block Ukrainian Counterattacks". Forbes [англійская]. Праверана 11 September 2022.
  15. ↑ Koshiw, Isobel; Tondo, Lorenzo; Mazhulin, Artem (10 September 2022). "Ukraine's southern offensive 'was designed to trick Russia'". the Guardian [англійская]. Праверана 11 September 2022.
  16. ↑ Luce, Phil McCausland and Dan De. "Ukraine punches through Russian lines as surprise offensive retakes land in the east". CNBC [англійская]. Праверана 11 September 2022.
  17. ↑ "Russia sends reinforcements to Kharkiv to repel Ukraine counterattack". the Guardian [англійская]. 9 September 2022. Праверана 11 September 2022.
  18. ↑ "Ukraine's Zelenskyy says Russia's pullback from Kharkiv region 'a good decision'". Праверана 11 September 2022.
  19. ↑ Dlugy, Yana (9 September 2022). "Ukraine Claims Major Gains in Kharkiv". The New York Times. Праверана 11 September 2022.
  20. ↑ Russian Offensive Campaign Assessment, September 7. Архівавана з першакрыніцы 9 верасня 2022. Праверана 9 верасня 2022.
  21. ↑ and recaptured over 1000 square kilometers of territory,"Zelenskyy announces breakthrough in Ukraine's east and south". www.aljazeera.com [англійская]. Праверана 11 September 2022.
  22. ↑ Russian Offensive Campaign Assessment, September 8. Архівавана з першакрыніцы 9 верасня 2022. Праверана 9 верасня 2022.
  23. ↑ "Ukrainian counter-offensive in north-east inflicts a defeat on Moscow". the Guardian [англійская]. 10 September 2022. Праверана 11 September 2022.
  24. ↑ Hunder, Max; Balmforth, Tom (9 September 2022). "Ukraine retakes territory in Kharkiv region as Russian front crumbles". Reuters [англійская]. Праверана 11 September 2022.
  25. ↑ "Russia confirms big retreat near Kharkiv as Ukraine offensive advances". Washington Post. Праверана 11 September 2022.
  26. ↑ "Ukraine's lightning advance near Kharkiv leaves Russian forces in disarray". Financial Times. 10 September 2022. Праверана 11 September 2022.
  27. ↑ Russian Offensive Campaign Assessment, September 9. Архівавана з першакрыніцы 10 верасня 2022. Праверана 10 верасня 2022.
  28. ↑ "Ukraine counter-offensive: Russian forces retreat as Ukraine takes key towns". BBC News. 10 September 2022. Праверана 11 September 2022.
  29. ↑ Karolina Hird, Grace Mappes, George Barros, Layne Philipson, and Mason Clark. Russian Offensive Campaign Assessment, September 7 (7 верасня 2022).
  30. ↑ Жители Балаклеи сообщили, что ВСУ вошли в город. Архівавана з першакрыніцы 8 верасня 2022.
  31. ↑ Top Russian Commander of Invading Army Captured by Ukraine—Report. Архівавана з першакрыніцы 9 September 2022.
  32. ↑ Неабходна задаць archiveurl= і archivedate= для шаблона {{cite web}}. Ukraine Situation Report: Liberators Greeted With Cheers, Tears Of Joy. [ Архівавана] з першакрыніцы 10 September 2022.
  33. ↑ Окупанти оголосили «евакуацію» з Ізюма, Куп'янська і Великого Бурлука на Харківщині (укр.). Слово і Діло. Архівавана з першакрыніцы 10 верасня 2022.
  34. ↑ "'Substantial victory' for Kyiv as Russian front crumbles near Kharkiv".
  35. ↑ Ukraine retakes settlements in Kharkiv advance - Russian-installed official. reuters.com.
  36. ↑ Неабходна задаць title= і url= для шаблона {{cite web}}. [1] (англ.). Twitter.
  37. ↑ Russia sends reinforcements to Kharkiv as Ukrainians advance. cnn.com. Архівавана з першакрыніцы 10 September 2022.
  38. ↑ Украинские войска вошли в ранее оккупированный Купянск в Харьковской области. Также сообщается, что ВСУ взяли Изюм и наступают на Лиман. Meduza. Архівавана з першакрыніцы 10 верасня 2022.
  39. ↑ Ukraine retakes railway hub as Kharkiv counteroffensive gains ground. Yahoo Finance.
  40. ↑ Ukraine troops reach railway hub as breakthrough threatens to turn into rout. reuters.com. Архівавана з першакрыніцы 10 September 2022.
  41. ↑ "Ukrainian Offensive Seen as Reshaping the War's Contours". New York Times. 10 September 2022. Праверана 11 September 2022.
  42. ↑ "Ukraine's Zelenskyy says Russia's pullback from Kharkiv region 'a good decision'". cbc.ca. Associated Press. 10 September 2022. Архівавана з арыгінала 11 September 2022. Праверана 11 September 2022.
  43. ↑ Hugo Bachega and Matt Murphy (11 September 2022). "Ukraine counter-offensive: Russian forces retreat as Ukraine takes key towns". BBC News. Архівавана з арыгінала 10 September 2022. Праверана 11 September 2022.
  44. ↑ ©2007- 2022. Над Казачьей Лопанью подняли флаг Украины (фото) | objectiv.tv (руск.). www.objectiv.tv (11 верасня 2022). Праверана 11 верасня 2022.
  45. ↑ Анисимова, Ольга. ВО: российские войска оставили север Харьковской области, сосредоточив оборону по реке Оскол (руск.). RB Новости (11 верасня 2022). Праверана 11 верасня 2022.
  46. ↑ https://www.newsweek.com/ukraine-map-invasion-rolled-back-200-days-russia-war-1741816
  47. ↑ Hugo Bachega and Orla Guerin in Ukraine and Matt Murphy in London (11 September 2022). "Kharkiv offensive: Ukrainian army says it has tripled retaken area". BBC.com. Праверана 11 September 2022.
  48. ↑ KARL RITTER and HANNA ARHIROVA (11 September 2022). "Russian troops retreat after Ukraine counteroffensive". ABC news. Праверана 11 September 2022.
  49. ↑ Окупанти вдарили по об'єктах критичної інфраструктури на Харківщині (укр.). Главком | Glavcom (11 верасня 2022). Праверана 11 верасня 2022.

Спасылкі правіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Харкаўскае_контрнаступленне_Узброеных_сіл_Украіны_(2022)&oldid=4526135"