Хрушч (карная аперацыя, 1942)
Аперацыя «Хрушч» (ням.: Unternehmen «Maikäfer») — кодавая назва карнай аперацыі нямецкіх войскаў супраць савецкіх партызан і мясцовага насельніцтва Клічаўскай партызанскай зоны.
| Аперацыя «Хрушч» | |||
|---|---|---|---|
| Асноўны канфлікт: Другая сусветная вайна, Вялікая Айчынная вайна | |||
| Дата | 30 чэрвеня — 20 ліпеня 1942 | ||
| Месца | Клічаўская партызанская зона Беларускай ССР | ||
| Прычына | Прысутнасць узброеных савецкіх партызанскіх падраздзяленняў у тыле групы армій «Цэнтр» | ||
| Статус | аперацыя завершана | ||
| Праціўнікі | |||
|
|||
Першая аперацыя праводзілася з 30 чэрвеня да 20 ліпеня 1942 года сіламі 203-й ахоўнай дывізіі, спецыяльнага карнага батальёна «Ост» і т.зв. «добраахвотніцкіх» батальёнаў «Бярэзіна» і «Дняпро». Абарону партызанскай зоны ажыццяўлялі 208-ы імя Сталіна, 152-і, 277-ы, 537-ы, 620-ы імя Чапаева, 760-ы партызанскія атрады пад кіраўніцтвам Клічаўскага падпольнага раённага камітэта КП(б)Б і Клічаўскага аператыўнага цэнтра.
Упартым супраціўленнем і контратакамі партызанскія атрады сарвалі планы карных нямецкіх падраздзяленняў акружыць і знішчыць партызанскія сілы і нанеслі ім вялікія страты. У баі забіты кіраўнік карнай аперацыі, у выніку страт з аперацыі выведзены батальён «Бярэзіна». Наступленне карнікаў было спынена на рубяжы р. Ольса паміж Клічавам і в. Бацэвічы. Ваенны савет Заходняга фронту арганізаваў дастаўку партызанам боепрыпасаў і ўзбраення, эвакуацыю параненых. З мэтай дапамогі камандаванню ў партызанскую зону накіраваны ўпаўнаважаны ЦК КП(б)Б М. І. Сарычаў і прадстаўнік Заходняга штаба партызанскага руху капітан М. С. Канатопскі. Усе намаганні карнікаў фарсіраваць р. Ольса і захапіць плацдарм не мелі поспеху. 21 ліпеня на дапамогу карнікам кінуты 286-я ахоўная дывізія, 2 артылерыйскія дывізіёны, узмоцненыя каманды тайнай палявой паліцыі і СД, 2-і паліцэйскі полк, спецыяльныя каманды па захопе рабочай сілы, прадуктаў харчавання, маёмасці і жывёлы. Працяг аперацыі атрымаў кодавую назву «Арол».
У час карных аперацый «Хрушч» і «Арол» карнікі загубілі больш за 1,5 тысячы цывільных жыхароў, захапілі больш за 3 тысячы галоў жывёлы, спалілі 31 вёску, у т.л. Дубна (загубілі 120 чалавек), Вязень, Гонча, Лаззе, Межнае, Альхоўка, Астапаўка, Падстружжа і Палосы (усяго 57 чалавек), Рубеж і Усакіна (85 чалавек), Сялец Клічаўскага раёна, Бераснёўка (22 чалавека), Гогаль (22 чалавекі), Кострычы (51 чалавек), Нямкі (36 чалавек), Новы Гарадок (27 чалавек), Сяліба (13 чалавек), Чыгірынка (14 чалавек) Кіраўскага раёна, 1-я Красніца (696 чалавек), Ляжанка (15 чалавек) Быхаўскага раёна і іншыя[1][2].
Гл. таксама
правіцьКрыніцы
правіць- ↑ Лазебнікаў, В. С., Пасэ, У. С. «Арол» // Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945: Энцыкл. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1990. — С. 41. — 680 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-012-2.
- ↑ Лазебнікаў, В. С., Пасэ, У. С. «Арол» // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 1: А — Беліца / Рэдкал.: М. В. Біч і інш.; Прадм. М. Ткачова; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1993. — С. 155—156. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-074-2.
Літаратура
правіць- Пасэ, У. С. Хрушч // Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945: Энцыкл. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1990. — С. 616. — 680 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-012-2.
- Пасэ, У. Хрушч // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 2: Усвея — Яшын; Дадатак / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2003. — С. 85. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0276-8.