Царква ў імя святога прападобнага Сергія Раданежскага (Мілавіды)

Царква ў імя святога вялебнага Сергія Раданежскага — праваслаўная царква ў в. Мілавіды (Баранавіцкі раён) на могілках. Помнік архітэктуры сінадальнага кірунку рэтраспектыўна-рускага стылю.

Праваслаўны храм
Царква Святога Сергія Раданежскага

52°54′05,2″ пн. ш. 25°51′03,23″ у. д.HGЯO
Краіна  Беларусь
Вёска Мілавіды
Канфесія Беларуская праваслаўная царква
Епархія Пінская і Лунінецкая
Архітэктурны стыль псеўдарускі стыль
Дата пабудовы 1865 год
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя правіць

У вёсцы Мілавіды раней існавалі спачатку Барысаглебская царква. Першае апісанне драўлянай Барысаглебскай царквы вёскі Мілавіды маецца ў дакументах Візітаў уніяцкіх цэркваў Мінскага і Навагрудскага сабораў 1680—1682 гадоў, што захоўваюцца ў Нацыянальным гістарычным архіве Беларусі. Царква была пабудавана па фундацыі паноў Баканоўскага і мсціслаўскага войскага Корсака. Святаром прыходу быў Раман Трахімовіч. Прыход аб’ядноўваў 112 прыхаджан.

Пазней існавала царква ў гонар Увядзення у храм Прасвятой Багародзіцы, на месцы апошняй стаяў высокі васьміканечны крыж пасярод закінутых могілак. З папярэдніх цэркваў захаваліся храмавыя іконы, якія размяшчаюцца ў дзеючым храме.

Мураваная царква ў імя святога прападобнага Сергія Раданежскага пабудавана ў 1865 годзе. Казной было выдаткавана 6991 рубель 69 капеек. Настаяцелем храма быў Васіль Кудраўцаў, пасвечаны 14 лістапада 1888 года.

 
Царква на нямецкай паштоўцы

У выданні «Гродненский православно-церковный календарь. Православие в Брестско-Гродненской земле в конце XIX века» згадваецца мураваная царква з мураванай званіцай, абнесеная драўлянай агароджай, узведзеная ў в. Мілавіды на сродкі ўрада і вернікаў. Пры царкве было заснавана брацтва з 1891 года, царкоўна-прыходскае папячыцельства, працавала царкоўная школа ў Навасадах з 19 навучэнцамі хлопчыкамі і народнае вучылішча ў Мілавідах з 50 навучэнцамі хлопчыкамі. На могілках пры вёсцы Навасады размяшчалася старадаўняя закінутая царква.

У склад прыхода ўваходзілі вёскі Мілавіды, Кадычыцы, Кулікі, Навасады, Скарынкі, Ямічна. Да царквы належала 934 прыхаджан мужчын і 904 жанчын, а разам 1838 чалавек.

Памятныя кніжкі Гродзенскай губерніі захавалі нам імёны яшчэ некаторых настаяцеляў Царквы ў імя святога вялебнага Сергія Раданежскага вёскі Мілавіды (даты пададзены па гадах выхаду Памятных кніжак Гродзенскай губерніі):

  • Андрэй Жэброўскі (1877);
  • Антоній Навіцкі (1882);
  • Васіль Кудраўцаў (1888—1908);
  • Якаў Іллюкевіч (1909—1915).

Архітэктура правіць

Чатырохчасткавую аб’ёмна-прасторавую кампазіцыю фарміруюць трох’ярусная чатырогранная званіца, трапезная, папярочная прамавугольная ў плане малітоўная зала, апсіда. У сілуэце пануюць цыбулепадобныя галоўкі над дахам галоўнага аб’ёму і сферычным купалам званіцы. Фасады расчлянёны арачнымі аконнымі праёмамі, руставанымі архівольтамі.

Літаратура правіць

  • Праваслаўныя храмы Беларусі / А. М. Кулагін, З. Э. Герасімовіч, У. П. Свентахоўскі. — Мн., БелЭн, 2007. -стар. 263—264.
  • «Візіты уніяцкіх цэркваў Мінскага і Навагрудскага сабораў 1680—1682 гг.» / Укладальнік Д. В. Лісейчыкаў. — Мінск: І. П. Логвінаў, 2009. — 270 с., стар. 130.
  • Гродненский православно-церковный календарь. Православие в Брестско-Гродненской земле в конце XIX века, издание второе, Воронеж 1899 г.
  • Памятныя кніжкі Гродзенскай губерніі на 1877, 1882, 1890, 1892, 1896, 1897, 1902, 1904, 1906, 1908, 1909, 1912, 1915 гады.

Спасылкі правіць