Цялякава
Цяля́кава[1] (трансліт.: Cialiakava, руск.: Теляково) — вёска ва Уздзенскім раёне Мінскай вобласці. Уваходзіць у склад Дзешчанскага сельсавета. Размешчана ў 15 км да паўночнага ўсходу ад г. Узда, 50 км ад Мінска, 37 км ад чыгуначнай ст. Негарэлае на лініі Мінск—Баранавічы, аўтадарогай злучана з Уздой.
Вёска
Цялякава .jpg)
Цялякава на карце Беларусі ±   | ||||||||||||||||||||||||
Да 30 кастрычніка 2009 года вёска ўваходзіла ў склад Цялякаўскага сельсавета[2]. З 2009 па 2013 год у складзе Уздзенскага сельсавета[3].
Гісторыя правіць
Раней лічылася, што паселішча ўпершыню згадваецца ў пісьмовых крыніцах з 1582 г. Але навуковы супрацоўнік Нацыянальнага гістарычнага архіва Рэспублікі Беларусь Вадзім Урублеўскі знайшоў у архіве пацверджэнне на валоданне Цялякавам шляхціча Юрыя Салагуба, датаванае 27 мая 1500 г. Уваходзіла ў склад Мінскага павета ВКЛ. З 1793 г. у складзе Расійскай імперыі, сяло Уздзенскай воласці Ігуменскага павета. Уласнаць Радзівілаў, з 1857 г. Гарцінгаў. У 1812 г. праз сяло праходзілі войскі французскага корпуса Даву. У 1876 г. працавала карчма. На 1866 г. у сяле 24 двары, 284 жыхары, царква. У пачатку XX ст. 64 двары, 497 жыхароў. Побач з сялом быў маёнтак Цялякава, 1 гаспадарка, 81 жыхар. Пасля рэвалюцыі адкрыта пачатковая савецкая школа. З 1924 г. цэнтр сельсавета. У пачатку 1930-х гадоў працавалі калгас «Прагрэс», стальмашня, шорная майстэрня, кузня і маслазавод. У гады нямецкай акупацыі Беларусі 1941—1944 гг. уваходзіла ў склад Слуцкай акругі Генеральнай акругі «Беларусь». Была створана воласць з цэнтрам у Цялякаве. Перыядычна ў вёсцы знаходзіліся паліцэйскія і вайсковыя часткі. Супраць нямецкіх акупантаў дзейнічала падпольна патрыятычная група пад кіраўніцтвам Шымановіча Макара Данілавіча.
У 2000—101 гаспадарка, 253 жыхара. У 2007—92 гаспадарак, 182 жыхара. Дзейнічаюць Дом культуры, лясніцтва, бібліятэка, крама.
На тэрыторыі вёскі знаходзяцца: брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан, загінулых у Вялікую Айчынную вайну.
Вядомыя асобы правіць
- Алена Сяргееўна Гурская (нар. 1950) — беларускі літаратуразнавец і крытык.
Зноскі
- ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU). Сустракаецца таксама варыянт Целяко́ва (за Целяко́вам)
- ↑ Рашэнне Мінскага абласнога савета дэпутатаў ад 30.10.2009 №219 «Аб змяненні адміністрацыйна-тэрытарыяльнага падзелу Мінскай вобласці» Архівавана 11 лістапада 2013. (руск.)
- ↑ «Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области». Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234 Архівавана 31 сакавіка 2016. (руск.)
Літаратура правіць
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8 (т. 17)
- Памяць: Уздзенскі раён. — Мн.: Белта, 2003.
- Минская область: Энциклопедия в 2 томах. — Мн.: БелЭн, 2007.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Цялякава
