Чапскія
шляхецкі род
Ча́пскія, Гутэн-Чапскія — шляхецкі род герба «Ляліва» ў ВКЛ і Расійскай імперыі.
Гутэн-Чапскія | |
---|---|
Апісанне герба: гл. тэкст |
|
Дэвіз | Vitam patriae, honorem nemini («Жыццё — Айчыне, гонар — нікому») |
Тытул | Графы |
Частка радаводу кнігі | VI |
Родапачынальнік | Марцін фон Гутэн-Чапскі |
Перыяд існавання роду | з 1526 г. Існуючы нар. |
Месца паходжання | Польшча |
Падданства |
Рэч Паспалітая |
Маёнткі | Станькава, (каля г. Койданава); Чаплі, Смоленг і Дамерау (Дамброўка) (Польшча); і інш.. |
Палацы і асабнякі | Варшава |
Грамадзянская дзейнасць | губернатар |
Ваенная дзейнасць | Ваявода, генерал-лейтэнант |
Рэлігійная дзейнасць | біскуп |
Вайсковыя ўзнагароды | , і інш. |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Лічылі сябе выхадцамі з Прусіі. Першы дакументальна вядомы прадстаўнік роду — Марцін, якому Жыгімонт I Стары ў 1526 давердзіў права на ўладанне маёнткам Чаплі (адсюль прозвішча). Мелі родавы маёнтак Бэнкава ў Польшчы. Карысталіся графскім тытулам, які ў ХІХ ст. прызнаны ў Прусіі і Расіі. Мелі маёнткі ў Германіі, Аўстрыі, Польшчы, ва Украіне. На Беларусі ў ХІХ — пач. XX ст. Чапскім належалі Станькава, Прылукі, Негарэлае і інш. ў Мінскім павеце, Нарушчавічы, Сваятычы ў Навагрудскім, Ганцавічы, Нача-Ляхоўская ў Слуцкім павеце.
Радавод
правіцьФранцішак Станіслаў Гутэн-Чапскі (1725—1802), апошні ваявода хелмінскі х Вераніка Радзівіл, д. Міхала Казіміра Радзівіла │ ├─>Караль (1778—1836), маршалак шляхты Мінскага павета │ х Фабіяна Абуховіч (1794—1876), д. Міхала Абуховіча │ │ │ └─>Эмерык (1828—1896), расійскі дзяржаўны дзеяч, калекцыянер │ х Эльжбета-Караліна фон Меендорф (1833—1916) │ │ │ ├─>Караль (1860—1904), мінскі гарадскі галава (1890—1901) │ │ х графіня Марыя-Леанціна Пуслоўская (1870—1965) │ │ │ │ │ └─>Эмерык Аўгуст (1897—1979), польскі гісторык, палітычны дзеяч │ │ │ └─>Ежы (1861—1930), мінскі губернскі маршалак (1918—1920) │ х1 (1886) графіня Юзэфа фон Тун-Гогенштэйн (1867—1903) │ х2 (1925) Паліна Ахматава (1873—1955) │ │ │ ├─>(ад 1 шлюбу) Марыя (1894—1981), польскі гісторык │ │ │ └─>(ад 1 шлюбу) Юзаф (1896—1993), польскі ваенны дзеяч, мемуарыст │ └─>Станіслаў (1779—1844), ваенны дзеяч х Соф'я Абуховіч, д. Міхала Абуховіча │ └─>Эдвард (1819—1888)
Літаратура
правіць- ЭГБ, у 6 т. Т. 6, кн. II. — Мн., 2003.