Шкло
Шкло — цвёрды аморфны неарганічны матэрыял, які атрымоўваецца праз хуткае астуджэнне расплаву без яго крышталізацыі. На ўзроўні атамаў цвёрдае шкло захоўвае аморфную структуру, пазбаўленую далёкага парадку, уласцівую вадкасцям. Шкло крохкае і анізатропнае. Пры награванні яно паступова размякчаецца і не мае акрэсленай тэмпературы плаўлення.
Да шклоўтвараючых адносяць тыя неарганічныя рэчывы, якія пры досыць хуткім астуджэнні расплаву не крышталізуюцца, а дубянеюць, захоўваючы аморфную будову. Звычайна расплавы шклоўтвараючых рэчываў маюць больш высокую глейкасць у параўнанні з расплавамі нешклоўтвараючых рэчываў[1].
Шклоўтвараючыя рэчывы
правіцьДа шклоўтвараючых рэчываў адносяць:
Простыя рэчывы:
- S
- Se
- Ge
- SiO2
- B2O3
- P2O5
- TeO2
- GeO2
- AlF3
- ZrF4
і інш.
Некаторыя віды шкла
правіцьУ залежнасці ад асноўнага шклоўтвараючага рэчыва, якое выкарыстоўвалася, шкло бывае аксідным (сілікатнае, кварцавае, германатнае, фасфатнае, баратнае), фтарыдным, сульфідным і г. д.
Базавы метад атрымання сілікатнага шкла гэта награванне сумесі кварцавага пяску (SiO2), соды (Na2CO3) і вапняку або крэйды (CaCO3). У выніку атрымоўваецца хімічны комплекс з складам Na2O*CaO*6SiO2. У прамысловыя маркі шкла звычайна ўваходзяць злучэнні магнію і алюмінію.
Кварцавае шкло атрымоўваюць плаўленнем крэмнязёмнай сыравіны высокай чысціні (звычайна кварцыт, горны крышталь), яго хімічная формула — SiO2. Кварцавае шкло можа быць таксама прыроднага паходжання, яно ўтвараецца пры трапленні маланкі ў паклады кварцавага пяску.
Адрозніваюць асобныя віды шкла паводле сферы яго ўжытку:
- Аптычнае шкло — ужываюць дзеля выраба лінз і іншых дэталяў аптычных прыбораў.
- Хіміка-лабараторнае шкло — шкло, якое валодае высокай хімічнай і тэрмічнай устойлівасцю.
- Архітэктурнае шкло — ужываецца ў будаўніцтве
- Аўтамабільнае шкло — ужываецца для шклення аўтатранспартных сродкаў
- Арганічнае шкло (аргшкло) — пластмаса, якая атрымала сваю назву за празрыстасць, насамрэч дачынення да шкла не мае.
Гл. таксама
правіцьКрыніцы
правіць- ↑ Скло неорганічне. Українська радянська енциклопедія: У 12 т. 2-е вид. — К.: Головна редакція Української радянської енциклопедії. т.10. 1983. — 543с.
Спасылкі
правіць- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Шкло
- Музей шкла (англ.)