Шлісельбург (ням.: Schlüsselburg«ключ-горад») — горад1780 года) у Расіі, у Кіраўскім раёне Ленінградскай вобласці. Адміністрацыйны цэнтр і адзіны населены пункт Шлісельбургскага гарадскога паселішча. Горад размешчаны ў цэнтральнай частцы раёна на левым беразе Нявы каля Ладажскага возера, за 41 км на ўсход ад Санкт-Пецярбурга, за 8 км на поўнач ад Кіраўска. Насельніцтва — 12,6 тыс. чал. (2008 год).

Горад
Шлісельбург
Шлиссельбург
Герб Сцяг[d]
Герб Сцяг[d]
Краіна
Рэгіён
Раён
Каардынаты
Кіраўнік адміністрацыі
Мікалай Хаменка
Заснаваны
1323
Першая згадка
Горад з
Плошча
16 км²
Вышыня цэнтра
15 м
Водныя аб’екты
Афіцыйная мова
Насельніцтва
12 600 чалавек (2008)
Нацыянальны склад
рускія
Часавы пояс
Тэлефонны код
81362
Паштовы індэкс
187320
Аўтамабільны код
47
Ідэнтыфікатар
41475
Афіцыйны сайт
Шлісельбург на карце Расіі ±
http://maps.yandex.ru/map_search.xml?map=5&lay=2&id=31392
Шлісельбург
Шлісельбург (Ленінградская вобласць)
Шлісельбург
Крэпасць Арэшак (2006)

У горадзе размешчана крэпасць «Арэшак» — філіял музея гісторыі Санкт-Пецярбурга.

Гісторыя

правіць

Горад быў заснаваны наўгародскім князем Юрыем Данілавічам у 1323 годзе, які заклаў на востраве Арэшак (тут расло шмат ляшчыны — ляснога арэха), драўляную крэпасць. Яна была названа ад назвы вострава Арэшак. У 1353 годзе наўгародцы заклалі каменную крэпасць, узвялі крэпасныя сцены і вежы.

Шведы шмат разоў бралі ў аблогу Арэшак, імкнучыся адціснуць наўгародцаў ад мора, і ён неаднаразова пераходзіў з рук у рукі. Па дамове 1616 года крэпасць была перададзена шведам. Яны пераназвалі ў Нотэбарг (шведск.: Noteborg), перарабіўшы на свой лад рускую назву (шведск.: Nöte - арэх, borg - крэпасць, горад).

У 1702 годзе адваяваны ў шведаў Пятром I, які даў гораду яго цяперашнюю назву (іншы варыянт — Шлюсенбург[1], простанародная назва — Шлюшын[2]). Мясцовасць каля крэпасці, на левым беразе Нявы, была заселена амаль адначасова з Арэшкам. Тут быў Спаса-Гарадзецкі цвінтар, ці Спас-на-Няве, пазней пераўтвораны ў пасад. А ў 1780 у пасад быў ператвораны ў павятовы горад Шлісельбург Санкт-Пецярбургскай губерні.

У гады Вялікай Айчыннай вайны горад быў акупаваны і разбураны. З 1944 па 1992 гг. горад насіў імя Петракрэпасць.

У 1996 годзе выйшаў са складу Кіраўскага раёна, стаўшы самастойным муніцыпальным утварэннем. 1 студзеня 2006 года зноў увайшоў у Кіраўскі раён як гарадское паселішча.

Мясцовае самакіраванне

правіць

Частка МА «Шлісельбургскае гарадское паселішча» — Кудраўцаў Юрый Андрэевіч. Частка адміністрацыі горада — Рагозін Анатоль Анатолевіч.

Эканоміка

правіць

Асноўнае прадпрыемства горада — Неўскі суднабудавальны-суднарэмонтны завод.

Транспарт

правіць

Праз горад праходзіць аўтадарога Н-135 Санкт-ПецярбургКіраўск — Шлісельбург.

Ад Санкт-Пецярбурга да Шлісельбурга можна даехаць на аўтобусах №№ 440, 575, К-575.

Ажыццяўляюцца рачныя зносіны да крэпасці «Арэшак» і мястэчка Імя Марозава.

Славутасці

правіць
 
Помнік Пятру I

Зноскі

  1. Ціханраваў, К. Н. Уладзімірская складанка. Матэрыялы для статыстыкі, этнаграфіі, гісторыі і археалогіі Ўладзімірскай губерні / К. Н. Тихонравов. — Масква, 1857. — С. 19.
  2. http://www.slovardalja.net/word.php?wordid=43681

Спасылкі

правіць