Шумяцкі раён (руск.: Шумячский район) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на паўднёвым захадзе Смаленскай вобласці Расіі.

Шумяцкі раён
Шумячский район
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Краіна  Расія
Уваходзіць у Смаленскую вобласць
Уключае 8 муніцыпальных утварэнняў
Адміністрацыйны цэнтр пгт Шумячы
Дата ўтварэння 1929
Кіраўнік муніцыпальнага ўтварэння Долусаў Леанід Міхайлавіч
Старшыня раённага Савета дэпутатаў Буфістаў Яўген Дзмітрыевіч
Насельніцтва (2018) 9 375
Шчыльнасць 6,85 чал./км²
Нацыянальны склад Рускія, Беларусы
Плошча 1367,71[1]
(20-е месца)
Шумяцкі раён на карце
Тэлефонны код 48133
Код аўтам. нумароў 67
Афіцыйны сайт (руск.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Адміністрацыйны цэнтар — гарадскі пасёлак Шумячы.

Геаграфія

правіць

Плошча раёна — 1367,71 км².

Тэрытарыяльна раён мяжуе: на паўночным усходзе з Пачынкаўскім, на паўночным захадзе з Хіславіцкім, на поўдні з Ершыцкім, на ўсходзе з Рослаўльскім раёнамі Смаленскай вобласці. На захадзе раён мяжуе з Беларуссю.

Раён размяшчаецца Асцёрскай і Іпуцкай раўнінах. Глебы ў раёне дзярнова-сярэдне- і слабападзолістыя. Лясы займаюць 40,6 % тэрыторыі, галоўным чынам хваёвыя.

Буйныя рэкі: Асцёр, Сож, Шумячка.

Гісторыя

правіць

Упершыню ўтвораны ў 1929 годзе з частак тэрыторый Клімавіцкага і Мсціслаўскага паветаў Магілёўскай губерні і Рослаўскага павета Смаленскай губерні.

Насельніцтва

правіць

Колькасць насельніцтва — 13 580 чал., у тым ліку сельскага 9010 чал. (2007).

Год Колькасць
2002 14 032 [2]
2009 11 643 [3]
2010 10 897 [4]
2011 10 627 [4]
Год Колькасць
2012 10 342 [5]
2013 10 208 [6]
2014 10 031 [7]
2015 9 909 [8]
Год Колькасць
2016 9 759 [9]
2017 9 608 [10]
2018 9 375 [11]
2019 9 104 [12]
Год Колькасць
2020 8 973 [13]
2021 8 545 [14]
2024 7 974 [15]

Беларуская дыяспара

правіць

У раёне з 2016 года дзейнічае філіял грамадскай арганізацыі нацыянальнай-культурнай аўтаноміі беларусаў, старшыня якой Леанід Міхайлавіч Долусаў.

Муніцыпальныя-тэрытарыяльнае падзел

правіць

З 2006 года ў Шумяцкім раёне 140 населеных пунктаў у складзе аднаго гарадскога і сямі сельскіх паселішчаў:

Гарадское і сельскія паселішчы Адміністрацыйны цэнтр Колькасць
населеных
пунктаў
Насельніцтва Плошча,
км²
1 Шумяцкае гарадское паселішча пгт Шумячы 1 3817 7,31[1]
2 Надзейкавіцкае сельскае паселішча вёска Надзейкавічы 20 500 207,30[1]
3 Азёрнае сельскае паселішча вёска Азёрная 37 945 217,14[1]
4 Первамайскае сельскае паселішча сяло Первамайскі 13 1702 279,49[1]
5 Панятоўскае сельскае паселішча станцыя Панятоўка 17 708 139,44[1]
6 Рускаўскае сельскае паселішча сяло Рускае 21 670 136,09[1]
7 Снегіроўскае сельскае паселішча вёска Снегіроўка 22 714 233,00[1]
8 Студзянецкае сельскае паселішча вёска Студзянец 9 319 149,85[1]

Эканоміка

правіць

У раёне маюцца радовішчы лёгкоплавких глін катэгорыі «А» для выпуску цэглы маркі 150—200, выпрацоўка пры вырабе 15 млн шт. у год — праз 70 гадоў.

Сельская гаспадарка спецыялізуецца на малочна-мясной жывёлагадоўлі і зерневодстве, ільнаводстве, вырошчванні бульбы. Прамысловасць: Першамайскі шкляны завод (заснаваны ў 1879 годзе), ільнозавод, спіртзавод, хлебакамбінат.

Славутасці

правіць

Культавыя славутасці

правіць
  • У вёсцы Дубавіцы паўразбураная царква канца XIX — пачатку XX стагоддзяў, стылізаваная пад XVIII стагоддзе.

Транспарт

правіць

Аўтадарога А130 «Масква-Варшава» (Варшаўская шаша). Чыгунка Рослаўль — Магілёў.

Змітрок Астапенка (1910, в. Сяргееўка — 1944) — рэпрэсаваны беларускі паэт, перакладчык

Зноскі

  1. а б в г д е ё ж з Смоленская область. Общая площадь земель муниципального образования
  2. http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls
  3. http://www.gks.ru/bgd/regl/B09_109/IssWWW.exe/Stg/d01/tabl-21-09.xls
  4. а б Оценка численности населения Смоленской области на 1 января 2009-2015 годов
  5. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar
  6. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктовРосстат, 2013. — 528 с.
  7. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2014/bul_dr/mun_obr2014.rar
  8. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar
  9. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar — 2018.
  10. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 годаМ.: Росстат, 2017.
  11. Оценка численности постоянного населения Смоленской области на 1 января 2018 года
  12. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2019/bul_dr/mun_obr2019.rar
  13. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar
  14. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx
  15. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Сhisl_MO_01-01-2024.xlsxРосстат, 2024.

Спасылкі

правіць