Эванджэліста Тарычэлі
Эванджэліста Тарычэ́лі[9] (італ.: Evangelista Torricelli; 15 кастрычніка 1608, Фаэнца — 25 кастрычніка 1647, Фларэнцыя) — італьянскі матэматык і фізік, вучань Галілея. Вядомы як аўтар канцэпцыі атмасфернага ціску і прадаўжальнік справы Галілея ў галіне распрацоўкі новай механікі. Вучнем Тарычэлі быў Вінчэнца Вівіяні.
Эванджэліста Тарычэлі | |
---|---|
італ.: Evangelista Torricelli | |
Дата нараджэння | 15 кастрычніка 1608[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 25 кастрычніка 1647[1][2][…] (39 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | матэматык, фізік, вынаходнік |
Навуковая сфера | фізіка |
Месца працы | |
Альма-матар |
|
Навуковы кіраўнік | Бенедэта Кастэлі[8] |
Член у | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Матэматычную адукацыю атрымаў у Рыме. З 1642 года прафесар матэматыкі і фізікі ў Фларэнтыйскім універсітэце.
Галоўныя адкрыцці
правіцьУ 1643 годзе адкрыў існаванне атмасфернага ціску і вакууму (Тарычэліева пустата). Вынайшаў ртутны барометр і спіртавы тэрмометр. Займаўся канструяваннем мікраскопаў, шліфаваў лінзы для тэлескопаў.
У 1641 годзе сфармулявай закон выцякання вадкасці праз адтуліны сасуда і вывеў формулу скорасці выцякання (формула Тарычэлі)[10].
У гонар вучонага атрымала назву пазасістэмная адзінка адзінка вымярэння ціску — тарычэлі (тор)[9][11][12][13].
Асноўныя працы
правіцьКрыніцы
правіць- ↑ а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
- ↑ а б Evangelista Torricelli // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Favino F. TORRICELLI, Evangelista // Dizionario Biografico degli Italiani — 2019. — Vol. 96. Праверана 23 студзеня 2023.
- ↑ https://books.google.cat/books?id=FVZ97lqmSnAC&pg=PA42 — С. 42.
- ↑ Гельфер Я. М. Торричелли Эванджелиста // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1977. — Т. 26 : Тихоходки — Ульяново. — С. 116. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Find a Grave — 1996.
- ↑ а б в г д е ё MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
- ↑ Матэматычная генеалогія — 1997.
- ↑ а б БелЭн 2002.
- ↑ Физика : учеб. для 7-го кл. учреждений общ. сред. образования с рус. яз. обучения / Л. А. Исаченкова, Ю. Д. Лещинский; под ред. Л. А. Исаченковой. — 2-е изд., пересмотр. — Минск : Нар. асвета, 2013. — 183 с. : ил.
- ↑ Наумчик В. Н. Торриче́лли (Торр) // Физика: словарь-справочник для школьников (руск.) / В. Н. Наумчик, Э. М. Шпилевский. — Мн.: Новое знание, 2010. — С. 367. — 592 с. — 3 010 экз. — ISBN 978-985-475-397-3. (руск.)
- ↑ Болсун А. И. Торр (тор) // Краткий словарь физических терминов (руск.) / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 346. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)
- ↑ Торр // Телевизионная башня — Улан-Батор. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2016. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов; 2004—). — ISBN 978-5-85270-369-9.
Літаратура
правіць- Болсун А. І. Тарычэ́лі Эванджэліста // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 448. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Торриче́лли Эванджелиста / Гельфер Я. М. // Т. 26. Тихоходки — Ульяново. — М. : Советская энциклопедия, 1977. — С. 116. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)