Эдвард Роп
Эдвард фон Роп (Ropp; 2 (14) снежня 1851, маёнтак Ліксна, Дынабургскі павет, Віцебскай губерніі, цяпер Латвія — 25 ліпеня 1939) — рэлігійны і грамадска-палітычны дзеяч Літвы, Беларусі і Польшчы.
Эдвард Роп | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Эдвард фон Роп | |||||||
 | |||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Дыяцэзія | Diocese of Tiraspol[d] | ||||||
| Папярэднік | Anton Zerr[d] | ||||||
|
|||||||
| Дыяцэзія | Архідыяцэзія Вільнюса | ||||||
| Папярэднік | Stefan Aleksander Zwierowicz[d] | ||||||
| Пераемнік | Юрый Матулевіч | ||||||
|
|||||||
| Дыяцэзія | Магілёўская архідыяцэзія | ||||||
| Папярэднік | Вінцэнт Ключынскі | ||||||
| Адукацыя | |||||||
| Нараджэнне |
2 снежня 1851[1] |
||||||
| Смерць |
25 ліпеня 1939[1] (87 гадоў) |
||||||
| Пахаванне | |||||||
| Бацька | Emmerich Julius von der Ropp[d] | ||||||
| Маці | Isabella von Plater-Syberg[d] | ||||||
| Аўтограф |
 |
||||||
| Узнагароды |
 |
||||||
 Выявы на Вікісховішчы | |||||||
БіяграфіяПравіць
Бацька паходзіў з прыбалтыйскага нямецкага баронскага роду, маці — з роду Плятэраў. У 1875 г. скончыў Імператарскі Санкт-Пецярбургскі ўніверсітэт, Ковенскую рымска-каталіцкую духоўную семінарыю (1886), удасканальваў тэалагічную адукацыю ў Інсбрукскім і Фрэйбургскім універсітэтах. 3 1889 г. ксёндз у Лібаве, з 1896 г. канонік Жмудскай дыяцэзіі. 3 1902 г. біскуп ціраспальскі, у 1904-1907 гг. — віленскі. Быў супраць атаясамлівання каталіцызму з польскасцю, спрыяў увядзенню літоўскай і беларускай моў у царкоўнае жыццё. Належаў да кансерватыўнага крыла краёўцаў. Ініцыятар і заснавальнік Канстытуцыйна-каталіцкай партыі Літвы і Беларусі (1906). У пачатку 1906 заснаваў газету «Nowine Wilenskie» («Віленскія навіны»), у 1906—1909 валодаў газетай «Kurier Litewski». Дэпутат I Дзяржаўнай думы (1906), уваходзіў у «Кола тэрытарыяльнае» (аб'ядноўвала польскіх дэпутатаў ад Беларусі, Літвы і Украіны) і ў фракцыю аўтанамістаў. Вельмі прыхільна паставіўся да мясцовых нацыянальных рухаў і пытанняў, што выклікала незадавольненне афіцыйных улад. У кастрычніку 1907 г. загадам міністра ўнутраных спраў адхілены ад кіравання дыяцэзіяй па абвінавачанні ў антыдзяржаўнай дзейнасці і патуранні рэвалюцыйнаму руху[2]. Каля 10 гадоў жыў у маёнтку Нішча Віцебскай губерні пад наглядам паліцыі. Абавязкі адміністратара Віленскай дыяцэзіі пачаў выконваць мінскі дэкан Казімір Міхалкевіч[3]. У ліпені 1917 г. прызначаны архібіскупам Магілёўскай рымска-каталіцкай архідыяцэзіі з рэзідэнцыяй у Петраградзе. У пачатку 1919 г. арыштаваны Петраградскай ЧК як заложнік. У выніку хадайніцтва папы рымскага і за дазвол праехаць у Расію з Германіі савецкаму партыйнаму дзеячу К. Радэку вызвалены і адпраўлены ў Польшчу. Там працягваў рэлігійную і грамадскую дзейнасць. Да 1931 г. фармальна лічыўся архібіскупам магілёўскім.
Зноскі
- ↑ 1,0 1,1 Edward Ropp // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
- ↑ Станкевіч, А. З Богам да Беларусі: збор твораў / Адам Станкевіч. — Вільня: Інстытут беларусістыкі, 2008. — 1097 с. — С. 423. — ISBN 978-80-866961-13-3.
- ↑ Смалянчук, А. Ф. Паміж краёвасцю... С. 260.
ЛітаратураПравіць
- Смалянчук, А. Ф. Роп // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 13: Праміле — Рэлаксін. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13), ISBN 985-11-0035-8.
- Смалянчук, А. Біскуп Эдвард Роп / А. Смалянчук // Беларускі гістарычны часопіс. 1994. № 3.
- Смалянчук, А. Ф. Паміж краёвасцю і нацыянальнай ідэяй. Польскі рух на беларускіх і літоўскіх землях. 1864 — люты 1917 г. / А. Ф. Смалянчук. — СПб. : Неўскі прасцяг, 2004. — 406 с.
СпасылкіПравіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Эдвард Роп
| Папярэднік: Вінцэнт Ключынскі |
Магілёўскія архібіскупы 1917—1926 |
Пераемнік: Ян Цепляк |