Юзаф Патоцкі

(1673—1751) кашталян кракаўскі, гетман вялікі каронны

Юзаф Патоцкі (польск.: Józef Potocki; 167319 мая 1751) — ваенны і дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай, ваявода кіеўскі (17021744), пазнаньскі (17441748) і кашталян кракаўскі (17481751); гетман вялікі каронны (17351751).

Юзаф Патоцкі
Józef Potocki
Герб «Пілява»
Герб «Пілява»
Сцяг19-ы Гетман вялікі каронны
1735 — 1751
Папярэднік Станіслаў Матэвуш Жавускі
Пераемнік Ян Клеменс Браніцкі
Кашталян кракаўскі
1748 — 1751
Папярэднік Юзаф Мнішак
Пераемнік Станіслаў Панятоўскі
Нараджэнне 1673(1673)
Станіслаў
Смерць 19 мая 1751(1751-05-19)
Залізцы
Месца пахавання
Род Патоцкія
Бацька Анджэй Патоцкі
Маці Ганна Рысінская
Жонка 1) Вікторыя Ляшчынская
2) Людвіка Мнішак
Дзеці ад 1-га шлюбу: Соф'я, Станіслаў
Узнагароды
Ордэн Белага арла
Ордэн Белага арла
Ордэн Святога Андрэя Першазванага
Ордэн Святога Андрэя Першазванага
Ордэн Святога Аляксандра Неўскага
Ордэн Святога Аляксандра Неўскага
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

правіць

Юзаф Патоцкі вядомы як адзін з найбагацейшых магнатаў свайго часу. Паходзіў з магнацкага роду Патоцкіх, яго бацька Анджэй Патоцкі быў польным каронным гетманам. Цэнтрам уладанняў гэтай галіны роду быў Няміраў, дзе ў 1737 годзе Юзаф арганізаваў дыпламатычны кангрэс.

Больш за 40 гадоў (17021744) быў кіеўскім ваяводам, генеральны рэгіментар войска кароннага з 1733 года, гетман вялікі каронны з 1735, ваявода пазнаньскі з 1743 года, кашталян кракаўскі з 1748 і староста галіцкі, варшаўскі, ляжайскі, каламыйскі, чырвонагродскі, снятынскі і балямоўскі.

У 1703 годзе ваявода кіеўскі Юзаф Патоцкі падавіў казацка-сялянскае паўстанне  (укр.) пад кіраўніцтвам хвастоўскага палкоўніка Сямёна Палія на Правабярэжнай Украіне. Быў прыхільнікам караля Аўгуста Моцнага, але ў 1705 годзе ён стаў падтрымліваць караля Станіслава Ляшчынскага.

Юзаф Патоцкі пацярпеў паразу ў бітве пад Канецполем ў 1708 годзе. З 1709 года, пасля Палтаўскай бітвы, жыў у выгнанні ў Венгрыі і Турцыі. У 1714 годзе ён вярнуўся ў Рэч Паспалітую і разам з Тэадорам Патоцкім стаў лідарам апазіцыі да партыі магнатаў Чартарыйскіх, якая насіла назву «Фамілія».

Пахаваны ў Калегіяльнай царкве Найсвяцейшай Панны Марыі, Івана-Франкоўск.

Юзаф Патоцкі быў двойчы жанаты. Яго першай жонкай была Вікторыя Ляшчынская (памёрла ў 1732), дачка ваяводы падляшскага Вацлава Ляшчынскага (памёр у 1688) і Соф'і Крысціны Апалінскай (16431699), ад шлюбу з якой меў сына і дачку. У 1732 годзе другі раз ажаніўся з Людвікай Мнішак (17121785), ад шлюбу з якой дзяцей не меў. Дзеці:

Зноскі

Літаратура

правіць
  • Istoria Dyplomacji Polskiej, tom II 1572-1795 pod red. Zbigniewa Wójcika, PWN Warszawa 1982, s. 424.