Юрбаркас

Юрбаркас
Герб	Сцяг
Краіна	Літва
Павет	Таўрагскі
Раён	Юрбаркаскі
Каардынаты	55°05′00″ пн. ш. 22°46′00″ у. д.HGЯO
Першая згадка	1259
Плошча	13,28 км²;
Вышыня цэнтра	29 м
Насельніцтва	▲10 571 чал. (1 студзеня 2023);
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Тэлефонны код	(+370) 447
Паштовы індэкс	LT-74001
Афіцыйны сайт	jurbarkas.lt (літ.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юрбаркас (літ.: Jurbarkas) — горад у заходняй Літве на рацэ Нёман, адміністрацыйны цэнтр Юрбаркаскага раёна Таўрагскага павета. Насельніцтва — каля 13,8 тыс. чалавек. Горад адносіцца да этнаграфічнага рэгіёна Жамойць.

Гісторыя

Першыя ўспаміны аб паселішчы адносяцца да 1259 года як аб крыжацкім замку Георгенбург. Замак знаходзіўся прыкладна за 3 км на захад ад сучаснага горада, на ўзвышшы Біспілукаі. Крыжакі пакінулі замак толькі пасля Грунвальдскай бітвы ў 1410 годзе, і ён перайшоў пад уладу Вялікага Княства Літоўскага, стаўшы памежным паселішчам з мытнай заставай.

У 1611 годзе Юрбаркас атрымаў ад вялікага князя Жыгімонта Вазы магдэбургскае права. У 1795 годзе, пасля падзелаў Рэчы Паспалітай Юрбаркас трапіў у склад Расійскай імперыі і быў уключаны ў склад Ковенскай губерні (1795—1915 гады). У складзе Расіі Юрбаркас належаў фаварыту царыцы Кацярыны — Платону Зубаву, які прадаў горад ураду ў 1840 годзе. У 1846 годзе расійскі імператар Мікалай I падараваў Юрбаркас князю Іларыёну Васільчыкаву. Горад развіваўся разам з ростам гандлёвага абароту на Нёмане, але пасля пракладкі чыгуначных ліній прыйшоў у заняпад. У 1831 годзе, падчас паўстання 1830—1831 гадоў, горад быў часова заняты войскам паўстанцаў.

У 1909 годзе ў Юрбаркасе была тэлеграфная станцыя, прыстань, мытная застава і аптэка. Большасць насельніцтва горада складалі яўрэі.

Пасля 1920 года Юрбаркас быў у складзе Літоўскай Рэспублікі, насельніцтва налічвала 4 409 чалавек (з якіх 2 350 былі яўрэямі). Пасля 1940 года Юрбаркас увайшоў у склад СССР.

У час Другой сусветнай вайны большасць насельніцтва Юрбаркаса — яўрэі — была знішчана нацыстамі і літоўскімі калабрыцыяністамі, таксама загінулі сотні літоўцаў, у тым ліку скульптар Вінцас Грыбас.

З 1950 года Юрбаркас стаў раённым цэнтрам. З 1990 года ў складзе Літоўскай Рэспублікі.

Насельніцтва

Год	Колькасць
1885	2 869
1904	6 490
1923	4 409	^[2]
1959	4 412	^[2]
1970	6 575	^[2]
1979	10 793	^[2]
1989	14 364	^[2]
2001	13 792	^[1]
2001	13 797	^[2]
2002	13 600	^[1]

Год	Колькасць
2003	13 489	^[1]
2004	13 305	^[1]
2005	13 625	^[2]
2005	13 101	^[1]
2006	13 522	^[2]
2006	12 756	^[1]
2007	13 364	^[2]
2007	12 478	^[1]
2008	13 307	^[2]
2008	12 299	^[1]

Год	Колькасць
2009	13 115	^[2]
2009	12 033	^[1]
2010	12 968	^[2]
2010	11 778	^[1]
2011	11 232	^[2]
2011	11 293	^[1]
2012	11 075	^[2]^[1]
2013	10 944	^[2]^[1]
2014	10 878	^[2]^[1]
2015	10 747	^[2]^[1]