Ян Вацлаў Антанін Стаміц
Ян Вацлаў Антанін Ста́міц (Іаган Венцэль Антон)[7] (чэшск.: Jan Václav Antonín Stamic; ням.: Johann Wenzel Anton Stamitz; 19 чэрвеня 1717, Гаўлічкаў-Брод — 27 сакавіка 1757, Мангейм) — чэшскі кампазітар і скрыпач, дырыжор, педагог; заснавальнік мангеймскай школы, новага канцэртнага стылю аркестравага выканання. Бацька Карала Стаміца і Антаніна Стаміца.
| Ян Вацлаў Антанін Стаміц Jan Václav Antonín Stamic Johann Wenzel Anton Stamitz | |
|---|---|
.jpg) | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Дата нараджэння | 19 чэрвеня 1717[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 27 сакавіка 1757[2][3][4] (39 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Краіна | |
| Дзеці | Anton Stamitz[d], Franziska Lang[d] і Carl Stamitz[d] |
| Альма-матар | |
| Музычная дзейнасць | |
| Прафесіі | кампазітар, дырыжор, музыказнавец, філосаф, скрыпач |
| Інструменты | скрыпка |
| Жанры | класічная музыка |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Нарадзіўся ў сям’і арганіста. Вучыўся ў бацькі Антаніна Ігнаца Стаміца, у 1728—1734 гадах у гімназіі ў Йіглаве, затым у Карлавым універсітэце ў Празе. Як скрыпач-віртуоз шмат канцэртаваў. Прыдворны музыкант у Пфальцы і Мангейме, кіраваў прыдворнай капэлай у Штутгарце. З 1744 года 1-ы скрыпач, з 1748 года кіраўнік Мангеймскай капэлы.
Стаміц лічыцца заснавальнікам мангеймскай музычнай (кампазітарскай і аркестравай) школы, для якой характэрны, у прыватнасці, беспрэцэдэнтная самастойнасць партый духавых інструментаў і інтэнсіўнае выкарыстанне крэшчэнда ўсяго аркестра ў процівагу стрыманай дынаміцы барочнай музыкі.
ТворчасцьПравіць
Спрыяў станаўленню класічнага тыпу 4-часткавай сімфоніі, узмацніў тэматычныя і дынамічныя кантрасты ў санатна-сімфанічным цыкле, рэфарматар аркестра (уключыў у яго склад валторны і кларнеты). Сярод твораў: больш за 70 сімфоній, 10 аркестравых трыа, 16 канцэртаў для скрыпкі з аркестрам, канцэрт для кларнета з аркестрам (першы ў гісторыі музыкі), камерна-інструментальныя ансамблі, культавая харавая музыка і інш.
Паўплываў на творчасць еўрапейскіх кампазітараў XVIII стагоддзя. Сярод вучняў яго сыны Карал Стаміц і Антанін Стаміц і інш.
Зноскі
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118752618 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 26 красавіка 2014.
- ↑ а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
- ↑ а б в г Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
- ↑ а б The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
- ↑ а б Стамиц Ян Вацлав Антонин // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Deutsche Biographie — München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.
- ↑ БелЭн, 2002
ЛітаратураПравіць
- Сазановіч Н. В. Стаміц Ян Вацлаў Антанін (Іаган Венцэль Антон) // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 143. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
СпасылкіПравіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Ян Вацлаў Антанін Стаміц- Ян Вацлаў Антанін Стаміц: Ноты твораў на International Music Score Library Project
