9-ы механізаваны корпус (1-га фарміравання)

9-ы механізава́ны корпус РСЧА (9 мк) — агульнавайсковае аператыўна-тактычнае злучэнне (механізаваны корпус) РСЧА УС СССР, сфармаванае да Вялікай Айчыннай вайны.

9-ы механізаваны корпус РСЧА 9 мк
Эмблема УС
Гады існавання	7 ліпеня 1940 — 20 верасня 1941
Краіна	СССР
Падпарадкаванне	КАВА
Уваходзіць у	5-я армія
Тып	mechanised corps[d]
Дыслакацыя	Звягель
Войны	Вялікая Айчынная вайна
Удзел у	Другая сусветная вайна
Камандзіры
Вядомыя камандзіры	генерал-маёр Ракасоўскі К. К.

Гісторыя. Фармаванне і дыслакацыя

9-ы механізаваны корпус пачаў фарміравацца ў лістападзе 1940 года ў Кіеўскай Асобай ваеннай акрузе (далей КАВА). Корпус фармаваўся ў складзе ўпраўлення, 19-й і 20-й танкавых і 131-й матарызаванай дывізій і асобных часцей.

У сакавіку 1941 года 19-я танкавая дывізія была выключаная са складу 9-га мехкорпусу і ўвайшла ў склад фарміруемага 22-га механізаванага корпуса. Наўзамен выбыўшай 19-й танкавай дывізіі была сфармавана 35-я танкавая дывізія.

Да 22 чэрвеня 1941 года корпус дыслакаваўся ў раёне горада Наваград-Валынскі у 200 — 250 км ад дзяржаўнай мяжы Саюза ССР.

Вялікая Айчынная вайна

22 чэрвеня 1941 года корпус увайшоў у склад Паўднёва-Заходняга фронту. Знаходзіўся ў рэзерве.

Камандзір — генерал-маёр Ракасоўскі К. К., начальнік штаба — генерал-маёр тэхнічных войск Маслаў А. Г., намеснік камандзіра корпуса па тэхнічнай частцы — ваенінжынер 1-га рангу Унукаў. В. Р.

На асноўным ўзбраенні 9-га механізаванага корпуса знаходзілася 300 лёгкіх танкаў Т-26, БТ і Т-37/38; 73 бронеаўтамабіляў; 1067 аўтамашын; 133 трактары; 188 матацыклаў.

Склад на 22 чэрвеня 1941 года:

• упраўленне
• 20-я танкавая дывізія, камандзір — палкоўнік Катукоў М. Я., начальнік штаба — падпалкоўнік Чухін Мікалай Дзмітрыевіч.
• 35-я танкавая дывізія, камандзір — палкоўнік Новікаў М. А., начальнік штаба — маёр, падпалкоўнік Рабіновіч Л. Ю.
• 131-я матарызаваная дывізія, камандзір — палкоўнік Калінін М. В, начальнік штаба — падпалкоўнік Чарноў.
• 4-ы матацыклетны полк, камандзір — палкоўнік Сабакін М. Ф. Складаўся з трох матацыклетных батальёнаў. (На самой справе 4-ы МЦП пад камандаваннем палкоўніка Сабакіна М. Ф. уваходзіў у склад 6-га мехкорпуса)
• 185-ы асобны батальён сувязі;
• 41-ы асобны мотаінжынерны батальён;
• 106-я корпусная авіяцыйная эскадрылля;
• палявы хлебазавод.

Баявыя дзеянні

22 чэрвеня 1941 года корпус выступіў з раёна Наваград-Валынскі, Шапятоўка і з раніцы 23 чэрвеня знаходзіўся на днёўцы ў лясах на захад ад Карца і на ўсход ад Славуты, рыхтуючыся ўвечары 23 чэрвеня працягваць марш у раён Луцка.

На працягу 24 — 25 чэрвеня 131-я матарызаваная дывізія была перакінутая ў раён Луцка, закрыўшы дзірку на гэтым напрамку. 26 чэрвеня дывізіі перадаваліся матацыклетны полк 22-га механізаванага корпуса і два артылерыйскія дывізіёна 19-й танкавай дывізіі таго ж корпуса. Дывізія павінна была абараняць правы бераг ракі Стыр на ўчастку Дубішча — Луцк — Варотнеў — Астрожац, трывала забяспечваючы свой левы фланг.

На працягу 26 чэрвеня 131-я матарызаваная дывізія разам з матацыклетным палком 22-га механізаванага корпуса, трымаючая абарону на шырокім фронце ад Рожышча да Астрожца (15 км на паўднёвы ўсход ад Луцка), з цяжкасцю стрымлівалі атакі праціўніка, авалодаўшага ўвечары 25 чэрвеня Луцкам і спрабаваўшагася развіць ўдар уздоўж шашы на Роўна, а таксама захапіць мост і плацдарм у раёне Рожышча. У дапамогу абараняючымся былі кінутыя ў бой рэшткі 135-й стралковай дывізіі і мотастралковы полк 19-й танкавай дывізіі на ўчастку Дубішча — Валяр’янаўка (усе пункты на правым беразе ракі Стыр на ўсход ад Рожышча).

9-ы механізаваны корпус нацэліўся на Дубненскі напрамак, маючы задачу ва ўзаемадзеянні з 36-м стралковым і 19-м механізаваным карпусамі знішчыць праціўніка ў раёне Млыніва, Дубна і авалодаць гэтымі пунктамі. 27 чэрвеня з раёна Ставок, Рамашэўская 9-ы мехкорпус перайшоў у наступ.

Хоць удар 9-га мехкорпуса і не дасягнуў пастаўленай мэты — захопу Млыніва, тым не менш яго актыўныя дзеянні на левым флангу ўдарнай групоўкі праціўніка прымусілі нямецкае камандаванне павярнуць 299-ю пяхотную дывізію і частку сіл 13-й танкавай дывізіі на поўнач, што некалькі палепшыла становішча 19-га механізаванага корпуса, які адыходзіў з цяжкімі баямі ў напрамку Роўна.

27 чэрвеня камандуючы Паўднёва-Заходнім фронтам загадаў 5-й арміі сіламі механізаваных карпусоў працягнуць контрнаступленне ў ранейшых напрамках, то бок на Млыніў і Дубна, з паўночнага ўсходу і усходу. Але яны не маглі працягваць наступ. 9-ы механізаваны корпус меў патрэбу ў перадышцы для правядзення ў парадак матэрыяльнай часткі.

З вечара 27 чэрвеня ён, замацаваўшыся на мяжы станцыі Алыка — Клевань, адбіваў атакі надышоўшых 28 чэрвеня з раёна Луцка 14-й танкавай і 25-й матарызаванай дывізій, якія імкнуліся прарвацца да шашы Луцк-Роўна.

Вось што піша ў сваіх успамінах К. К. Ракасоўскі:

«У тых лясістых, багністых месцах немцы прасоўваліся толькі па вялікіх дарогах. Прыкрыўшы дывізіяй Новікава (35-я танкавая дывізія) абраны намі рубеж на шашы Луцк — Роўна, мы перакінулі сюды з левага фланга 20-ю танкавую з яе артпалком, узброеным новымі 85-мм гарматамі. Начальнік штаба арганізаваў, а Чарняеў (намеснік камандзіра 20-й танкавай дывізіі па страявой частцы — заўв. аўт.) хутка і энергічна ажыццявіў манеўр.
Гарматы паставілі ў кюветах, на ўзвышшах у шашы, а частку — непасрэдна на палатне для прамой наводкі. Надышоў момант сустрэчы. Немцы накатваліся вялікай ромбападобнай групай. Наперадзе матацыклісты, за імі бронемашыны і танкі. Мы бачылі з НП, як ішла на 20-ю танкавую вялікая сіла ворага. І ўбачылі, што з ёй стала. Артылерысты падпусцілі немцаў блізка і адкрылі агонь. На шашы засталася жахлівая каша — матацыклы, абломкі бронемашын, целы забітых. Інерцыя руху надыходзячых войскаў давала нашым гарматам усё новыя мэты.
Вораг панёс тут вялікія страты і быў адкінуты. Генерал Новікаў, выкарыстоўваючы прыгожую ўдачу Чарняева, рушыў наперад і здолеў заняць патрэбныя нам вышыні.»

Да 29 чэрвеня корпус сіламі 35-й і 20-й танкавых дывізій абараняўся на рубяжы Алыка — Клевань, адбіваючы атакі часцей 25-й матарызаванай дывізіі і часткова 14-й танкавай дывізіі праціўніка з поўдня. У корпусе засталося 32 танкі і 55 гармат розных калібраў. 131-я матарызаваная дывізія сумесна са 193-й стралковай дывізіяй вяла бой на мяжы Сінтароўка — Клепачаў — Ківерцы — Копчэ.

Корпусу была пастаўлена наступная задача: без 131-й мотадывізіі ва ўзаемадзеянні з 22-м механізаваным корпусам ударам у напрамку Клевань, Зарэцк знішчыць супрацьстаячага праціўніка, выйсці ў раён Зэмбіца, Аладув, м. Варкавічы і, забяспечваючы сябе з боку Дубна, не дапусціць адыходу праціўніка на захад. 131-й матарызаванай дывізіі засяродзіцца ў лесе на ўсход ад Ківерцоў у вайсковым рэзерве.

Днём 1 ліпеня, калі войскі левага крыла 5-й арміі заканчвалі падрыхтоўку да пераходу ў наступ, быў атрыманы новы загад камандуючага Паўночна-Заходнім фронтам, у якім 5-й арміі ставілася задача — працягваючы ва ўзаемадзеянні з 6-й арміяй ліквідацыю прарыву на Ровенскім напрамку, трывала замацавацца на ўмацаваным рубяжы першай лініі Наваград-Валынскага ўмацаванага раёна.

9-му механізаванаму корпусу было загадана ўпарта абараняць раён Клевань, Грабаў, Оржаў да зыходу 3 ліпеня. Да 4 ліпеня адысці ў раён Седлышчэ, Тучын, забяспечваючы стык 31-га стралковага і 19-га механізаванага карпусоў. 9-ы корпус у ходзе падрыхтоўкі да наступу ўвечары 30 ліпеня быў атакаваны ў раёне Оржава (5 км на ўсход ад Клевані) часткамі 25-й матарызаванай і 14-й танкавай дывізій праціўніка, якія імкнуліся, як відаць, прарвацца на поўнач у напрамку Дзеражні з мэтай адрэзаць войскі 5-й арміі ад перапраў на раку Гарынь, але гэтая атака праціўніка была адбітая. 9-ы механізаваны корпус з раніцы 1 ліпеня перайшоў у наступ.

Контрудар 5-й арміі на Дубненскім напрамку выклікаў у нямецкага камандавання асцярогу за тылавыя камунікацыі 3-га матарызаванага корпуса і 29-га армейскага корпуса. Нямецкае камандаванне спешна кінула супраць надыходзячых злучэнняў іншыя часці, яшчэ не ўцягнутыя ў бой: 670-ы асобны супрацьтанкавы дывізіён, узмоцнены танкавы полк, разведвальны батальён 16-й танкавай дывізіі, навучальны полк хімічных мінамётаў, а таксама рэзерв 1-й танкавай групы — матарызаваную дывізію СС «Адольф Гітлер». Супраць 9-га механізаванага корпуса праціўнік накіроўвае 25-ю матарызаваную дывізію і перагрупаваную з раёна Тучына частку сіл 14-й танкавай дывізіі.

У выніку гэтых контрзахадаў праціўніка наступ войскаў 5-й арміі, якія наносілі контрудар на Дубненскім напрамку, меў абмежаваныя вынікі.

Войскі 5-й арміі ў перыяд з 2 па 5 ліпеня фарсіраванымі маршамі адыходзілі на раку Случ, руйнуючы за сабой масты і уладкоўваючы загароды на дарогах.

9-ы механізаваны корпус, які прыкрываў адыход асноўных сіл 5-й арміі з поўдня, да 4 ліпеня быў скаваны баямі ў раёне Цумань, Клевань, Александрыя, адбіваючы моцныя атакі 25-й матарызаванай, 99-й і 298-й пяхотных дывізій, матарызаванай дывізіі СС «Адольф Гітлер». У ноч на 5 ліпеня часці корпуса, адарваўшыся ад праціўніка, здзейснілі адыход за раку Случ. Да адыходу на мяжу Корасценьскага УРа 5-й арміі трэба было ў перыяд з 5 па 9 ліпеня абараняць рубеж ракі Случ, што запатрабавала ад камандуючага арміяй удакладніць сваё рашэнне, улічваючы змену задачы арміі ў адпаведнасці з дырэктывай штаба фронту. 9-му механізаванаму корпусу былі пастаўленыя наступныя задачы: да зыходу 7 ліпеня засяродзіцца ў раёне Пагарэлаўкі, калгас Візенталь, выключаючы Ушомір, падрыхтаваць супрацьтанкавы раён калгас Візенталь, Баравіца, Рудня Ушомірская; адсячныя пазіцыі на левым беразе ракі Уж на фронце Магутная Рудня, Магільна, сядлаючы дарогу на Жытомір фронтам на поўдзень. Быць у гатоўнасці да нанясення ўдару ў напрамках Наваграда-Валынскага і Жытоміра.

Раніцай 7 ліпеня быў атрыманы загад камандуючага фронтам пачаць у ноч на 8 ліпеня адвод войскаў 5-й арміі на Корасценьскі УР, які заняць да 9 ліпеня.

9-му механізаванаму корпусу да зыходу 7 ліпеня неабходна было засяродзіцца ў раёне Пагарэлаўка, калгас Візенталь, выключаючы Ушомір (15—20 км на паўднёвы захад ад Корасценя), падрыхтаваць контратакі ў напрамках Наваграда-Валынскага і Жытомір. 9-й мехкорпус, выведзены ў рэзерв, павінен быў паводле новага загаду засяродзіцца пасля маршу не ў раёне Корасценя, як гэта планавалася раней, а на паўднёвы захад і на поўдзень ад гэтага пункта, гэта значыць бліжэй да Наваград-Валынскім напрамку і аўтамагістралі, якая злучае гэты пункт з Жытомірам.

Да вечара 8 ліпеня Наваград-Валынскі УР быў прарваны на большай частцы фронту і 3-ці матарызаваны корпус праціўніка рушыў на Жытомір, а 48-ы матарызаваны корпус праціўніка яшчэ раніцай 8 ліпеня захапіў Бярдзічаў.

Да 9 ліпеня ў корпусе засталося каля 10 тысяч чалавек асабовага складу і каля 35 танкаў.

Камандуючы 5-й арміяй прыняў рашэнне аб утрыманьні часткай сіл мяжу Рудніца, Белакаровічы, Эмільчына, Сербы, а сіламі 31-га стралковага, 9-га і 22-га механізаваных карпусоў нанесці ўдар у напрамку Бронікі, Чэрніца, ва ўзаемадзеянні з 6-й арміяй і знішчыць уварваўшуюся групоўку праціўніка і аднавіць на левым флангу фронт па рацэ Случ.

9-ы механізаваны корпус ва ўзаемадзеянні з 31-м стралковым і 22-м механізаваным корпусам з мяжы Цясноўкі, выключаючы Мірнае, павінен быў атакаваць праціўніка ў агульным кірунку Барбароўка, Каменны Брод і да зыходу дня 10 ліпеня авалодаць раёнам Несалань, Чарнецкая Слабада, Улашынаўка, не дапушчаючы прарыву праціўніка з боку Наваград-Валынскага, Рагачова, Каменны Брод.

Раніцай 10 ліпеня ўдарная групоўка 5-й арміі перайшла ў наступ з фронту Вершніца, Цясноўка, Мірнае. 9-ы механізаваны корпус за перыяд з 10 па 14 ліпеня прасунуўся на 10 — 20 км і выйшаў на Кіеўскую шашу. Тут ён быў спынены разгарнуўшыміся і ўступіўшымі ў бой галоўнымі сіламі 44-й і 95-й пяхотных дывізій праціўніка.

Генерал Патапаў, які ўважліва сачыў за паводзінамі праціўніка, разгадаў яго намер нанесці галоўны ўдар па слаба абароненаму леваму флангу арміі, выйсці ў яе тыл і адрэзаць ад суседзяў і перапраў на Дняпры. Зыходзячы з гэтага, камандуючы арміяй вырашыў перагрупаваць з правага на левае крыло арміі 62-ю і 228-ю стралковыя дывізіі, 9-ы, 19-ы і 22-гі механізаваныя карпусы. Перагрупоўку вырашана было здзейсніць на працягу 20 — 22 ліпеня скрытна, начнымі пераходамі. Механізаваныя карпусы былі выведзеныя ў армейскі рэзерв. 9-ы корпус быў засяроджаны ў раёне Пісараўка, Ліпляны (20 — 25 км на ўсход ад Корасценя).

У перыяд з 23 ліпеня па 5 жніўня разгарнуліся жорсткія сустрэчныя баі на галоўнай паласе абароны паўночна-заходняга сектара Корасценскага ўмацаванага раёна — на ўчастку Асоўка, Гулянка, Белка, Зарубінка, Ягадзінка і на ўсход ад яго на рубяжы ракі Ірша — з надыходзячымі групоўкамі праціўніка, які імкнуўся канцэнтрычнымі ўдарамі з раёна Сімакоўка, станцыя Ябланец і з раёна Маліна ў агульным напрамку на Корасцень авалодаць Корасценскім УРам і знішчыць войскі 5-й арміі.

9-ы механізаваны корпус — рэзерв камандуючага арміяй — у 11 гадзін 31 ліпеня атрымаў задачу засяродзіцца ў раёне Галаўкоў і ударам у напрамку Пірушак затрымаць прасоўванне праціўніка на поўначы.

Абстаноўка на Малінскім накірунку ўсё больш пагаршалася. Да зыходу 4 жніўня войскам 51-га армейскага корпуса праціўніка ўдалося прасунуцца на глыбіню да 20 км і пашырыць плацдарм да 30 км у напрамку на Ксавераў і ў паўночна заходнім напрамку ўздоўж чыгункі Малін-Карасцень.

Распачаты па загадзе камандуючага арміяй у перыяд 2 — 3 жніўня контрудар сіламі 9-га механізаванага корпуса з поўначы і іншымі часткамі з паўночнага ўсходу і паўночнага захаду ў агульным напрамку на Малін быў адбіты праціўнікам, і да 4 жніўня войскі левага крыла арміі, з цяжкасцю стрымліваючы наступ праціўніка, вялі цяжкія баі. 9-ы механізаваны корпус вёў бой на мяжы лесу на паўночны захад ад Владаўкі, гай на ўсход ад Пісараўкі.

Увечары 4 жніўня генерал Патапаў, ацаніўшы абстаноўку, загадаў 9-му механізаванаму корпусу з мяжы Гута Генрыхаўская, калгас імя Грынько, наносячы ўдар левым флангам, наступаць у напрамку вышыні 172.1, вышыня 162.5, Амяльянаўка з задачай знішчыць супрацьстаячага праціўніка і авалодаць узлессямі лясоў на поўдзень ад раёна Владаўка, Амяльянаўка. У далейшым наступаць у напрамку ўрочышча Баткаў і ва ўзаемадзеянні з 15-м стралковым і 1-м паветрана-дэсантным карпусамі акружыць і знішчыць праціўніка ў раёне Чаповічы, Галоўкі, Шчэрбатаўка.

Праціўнік з раніцы 5 жніўня аднавіў наступленне, і да зыходу дня пацясніў нашыя войскі на 6 — 10 км. На левым крыле 5-й арміі, 51-ы армейскі корпус праціўніка развіваў ўдар на паўночна-захад ўздоўж чыгункі на Корасцень і да зыходу 5 жніўня, прасунуўшыся на 10 км, пацясніў 9-ы механізаваны корпус на мяжу Скураты, Владаўка.

У той час як войскі правага крыла 5-й арміі 6 жніўня адыходзілі на новы рубеж, часткі 9-га і 22-га механізаваных, 1-га паветрана-дэсантнага карпусоў аднавілі атакі па ўсходнім флангу Малінскай групоўкі праціўніка. Але сустрэўшы ўпарты супраціў 113-й, 262-й, 98-й і 296-й пяхотных дывізій праціўніка, змаглі на працягу трох сутак прасунуцца толькі на 6 — 10 км і да зыходу 8 жніўня вялі цяжкія баі. 9-ы механізаваны корпус спыніўся ў раёне Владаўкі.

Хоць у выніку гэтага контрудару становішча ў раёне Маліна і не было адноўлена, наступленне праўзыходзячых сіл малінскай групоўкі было затрымана, што спрыяла ажыццяўленню арганізаванага адыходу 31-га і 15-га стралковых карпусоў з паўднёвага мяшка, у якім яны знаходзіліся.

Камандуючы 5-й арміяй прыняў рашэнне перайсці усімі сіламі да ўпартай абароны на рубяжы Рудня Мяколавецкая — Крэмна — Цясноўка — Чыгіры — Бэхі — Ліпляны — Каменка — Баранаўка.

Войскі 5-й арміі з 9 па 14 жніўня паляпшалі свае пазіцыі ў інжынерных адносінах і ўдасканальвалі сістэму агню, працягваючы метадам актыўнай абароны скоўваць буйныя сілы праціўніка. Па-ранейшаму рабіліся частыя контратакі, а таксама засылка ў размяшчэнне праціўніка знішчальных атрадаў і груп для знішчэння аўтамашын, павозак з грузамі і захопу палонных. 9-ы механізаваны корпус займаў мяжу паўднёва-усходняя ўскраіна Абыходаў — хутар Гунічэ, выключаючы паўночную ўскраіну Ксаверава. На гэтых пазіцыях з невялікімі зменамі ў той ці іншы бок войскі 5-й арміі абараняліся да 20 жніўня 1941 года, вымотваючы праціўніка, і самі пры гэтым неслі вялікія страты.

Але, маючы схаваныя шляхі падвозу, войскі не адчувалі недахопу ў боепрыпасах і гаручым, нягледзячы на іх вялікі расход. На працягу ўсяго перыяду баёў у раёне Корасценя, Малін і на поўнач у войсках меліся незніжаемыя запасы: боепрыпасаў 1 — 1,5 баявога камплекту, харчавання 2 — 3 суткавыдачы, гаручага 1,5 — 2 запраўкі.

Увечары 19 жніўня была атрымана дырэктыва штаба Паўднёва-Заходняга фронту на адвод войскаў 5-й арміі за Днепр. Адвод павінен быць ажыццёўлены камбінаваным спосабам у перыяд 20 — 25 жніўня. Пасля адыходу на раку Днепр 5-я армія павінна была заняць абарону на яго левым беразе на фронце м. Лоеў, Стары Глыбаў.

Да гэтага часу ў дывізіях 9-га механізаванага корпуса (20-й і 35-й танкавых) заставалася па 2,2 — 2,4 тысячы чалавек, па 4 — 5 станковых і 20 — 24 ручных кулямётаў, 12 гарматаў і 6 мінамётаў рознага калібра, па 4 — 5 бронемашын і 2 — 3 зенітных кулямёта. Танкаў не было.

Па распрацаваным плане камандуючым 5-й арміяй 9-ы механізаваны корпус на сваім аўтатранспарце павінен здзейсніць марш у агульным кірунку Лозніца, Хабное, Шепялевічы, Неданчычы, далей на Чарнігаў, да 23 жніўня засяродзіцца на поўнач ад Чарнігава, у раёне Аляксандраўка, Багданы. Па гэтым жа плане артылерыя пакідалася ў франтавым рэзерве на выпадак неабходнасці манеўру артылерыйскімі сродкамі.

Увечары 22 жніўня часці 9-га механізаванага корпуса пераправіліся праз раку Прыпяць і размясціліся на дзёнку у міжрэччы Прыпяці і Дняпра. Да раніцы 23 жніўня злучэнне прайшло рубеж ракі Дняпро.

Да раніцы 24 жніўня 9-ы механізаваны корпус пачаў засяроджвацца на поўнач ад Чарнігава, куды ён быў накіраваны ў час адыходу ў сувязі з пачаўшай абазначацца пагрозай набліжэння войск групы армій «Цэнтр» з поўначы. Корпус атрымаў задачу асобнымі вузламі заняць абарону на ўчастку хутар Аляксандраўскі, Лянцяеўка, прыкрываючы подступы да Чарнігава з поўначы.

28 жніўня пачаліся баі на паўночным участку фронту 5-й арміі. Да зыходу 29 жніўня генерала Патапава стала ясна, што 15-ы стралковы корпус не ў стане не толькі адбіць, але і затрымаць наступ праўзыходзячых сіл праціўніка, з якім на працягу двухдзённых баёў удалося пераадолець галоўную паласу абароны амаль на ўсім фронце корпуса.

У ходзе баёў на чарнігаўскім напрамку, нягледзячы на ўстойлівае супраціўленне часцей 15-га стралковага корпуса і распачатай імі 31 жніўня контратакі, становішча на правым крыле арміі ўсё больш пагаршалася. За трое сутак, з 30 жніўня па 1 верасня, праціўніку ўдалося прасунуцца яшчэ на 6 — 8 км і наблізіцца да Чарнігава на адлегласць да 10 км. 9-ы механізаваны корпус працягваў займаць ранейшы рубеж — хутар Аляксандраўскі, Багудоўка (20-4 км на поўнач ад Чарнігава) і ў баі браў удзел толькі сваёй артылерыяй.

20 верасня 1941 года з рэшткаў 9-га механізаванага корпуса камандаваннем 5-й арміі быў сфармаваны зводны батальён, які ўліўся ў склад 15-га механізаванага корпуса.

Камандаванне

Камандзір корпуса

• Ракасоўскі, Канстанцін Канстанцінавіч (28.11.1940 — 11.07.1941), генерал-маёр;
• Маслаў Аляксей Гаўрылавіч (11.07.1941 — 17.09.1941), генерал-маёр тэхнічных войск.

Начальнік штаба корпуса

• Маслаў Аляксей Гаўрылавіч (_.10.1940 — 11.07.1941), генерал-маёр тэхнічных войск.

Намеснік камандзіра па палітычнай частцы корпуса

• Каменеў. Д. Г., брыгадны камісар

Начальнік артылерыі корпуса

• Панкоў А. Н., палкоўнік.

Літаратура

• Е. Дриг. Механизированные корпуса РККА в бою. История автобронетанковых войск Красной Армии в 1940—1941 годах. — М.: АСТ, 2005. — С. 278—295. — (Неизвестные войны). — 5000 экз. — ISBN 5-170-24760-5.
• Советский Союз в годы Великой Отечественной войны 1941—1945 годов.
• Жуков Г. К. Воспоминания и размышления. В трёх томах. Десятое издание, дополненное по рукописи автора. Издательство «Новости». Москва, 1990.
• Краснознамённый Киевский. Очерки истории Краснознамённого Киевского военного округа (1919—1979). Издание второе, исправленное и дополненное. Киев, издательство политической литературы Украины. 1979.
• Баграмян И. X. Так начиналась война. — М.: Воениздат, 1971.

Спасылкі

• Записка по плану действий войск в прикрытии на территории Киевского Особого военного округа