Cossidae — сямейства начных матылёў.

Cossidae

Заедлівая драўніца (Zeuzera pyrina)
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Cossidae Leach, 1815


Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  117906
NCBI  186108
EOL  798
FW  134444
Смярдзючы шашаль (Cossus cossus)
Вусень шашаля смярдзючага (Cossus cossus)
Mormogystia brandstetteri

Апісанне правіць

Матылі ад сярэдніх да вельмі буйных памераў (у Расіі ад 13 да 100 мм у размаху крылаў, у Аўстраліі да 220 мм — у Endoxyla cinereus[1]). Жылкаванне крылаў прымітыўнае. Афарбоўка разнастайная, пераважна бураватая або шэрая з сеткаватым малюнкам з дробных плям і рысачак. Хабаток кароткі — ротавы апарат недаразвіты. Імага не сілкуецца і жыве за кошт запасу пажыўных рэчываў, назапашаных у стадыі вусеня. Актыўныя ў змярканні і ноччу.

Вусені даволі буйныя з некалькі пляскатай галавой і добра развітым ротавым апаратам, голыя, мясістыя, белай, жоўтай ці чырвонай афарбоўкі. Маецца моцна склератызаваны шчыток на пярэдняспінцы. Вусені— ксілафагі, вядуць схаваны спосаб жыцця, прагрызаюць хады ў ствалах драўняных раслін або ў парастках і каранях травяністых раслін. Развіццё доўжыцца 2-3 гады. Зімуе вусень ў друзлым кокане. Пасля зімоўкі акукліваецца. Стадыя кукалкі працягваецца 3-6 тыдняў.

Арэал правіць

Шырока распаўсюджаная група лускакрылых насякомых. Распаўсюджаныя паўсюдна, але пераважаюць у тропіках Азіі і Афрыкі. Сусветная фаўна налічвала на 2011 год — 971 від, якія адносяцца да 151 роду. У Палеарктыцы дадзенае сямейства на 2011 год было прадстаўлена 267 відамі[2].

Эканамічнае значэнне правіць

У Расіі гаспадарчае значэнне маюць некалькі відаў: заедлівая драўніца (Zeuzera pyrina), які пашкоджвае драўніну пладовых дрэў; Phragmataecia castaneae, вусені якога развіваюцца ў каранях і сцеблах трыснёга; Dyspessa ulula, вусені якога паражаюць карані і цыбуліны часнаку; смярдзючы шашаль (Cossus cossus) і Lamellocossus terebrus[3].

Класіфікацыя правіць

Сямейства дзеліцца на 6-7 падсямействаў. Часам у яго ўключаліся сямействы Dudgeoneidae, Metarbelidae і Ratardidae.

Зноскі

  1. Бабочки-рекордсмены. Архівавана з першакрыніцы 20 студзеня 2013. Праверана 19 студзеня 2013.
  2. Yakovlev RV (2011) Catalogue of the Family Cossidae of the Old World (Lepidoptera). Neue Entomolo- gische Nachrichten 66: 1−130
  3. Загуляев, 1978: 182—186.

Літаратура правіць

  • Загуляев А. К. 19. Сем. Cossidae — Древоточцы. // Определитель насекомых Европейской части СССР. Т. IV. Чешуекрылые. Первая часть. Л.: «Наука», 1978. С. 177—186.
  • Чистяков Ю. А., 1999. Семейство Cossidae — Древоточцы // Определитель насекомых Дальнего Востока России. Т. 5 (2). С. 309—319.
  • Древоточцы — статья из Большой советской энциклопедии.