Няпарнакапытныя

Няпарнакапы́тныя, няпарнапальцыя (Perissodactyla) — атрад расліннаедных млекакормячых.

Няпарнакапытныя
Белы насарог (Ceratotherium simum)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Другаснаротыя Тып:  Хордавыя Падтып:  Пазваночныя Інфратып:  Сківічнаротыя Надклас:  Чацвераногія Клас:  Млекакормячыя Падклас:  Звяры Інфраклас:  Плацэнтарныя Надатрад:  Laurasiatheria Атрад:  Няпарнакапытныя
Міжнародная навуковая назва
Perissodactyla (Owen, 1848)
Сямействы
Equidae — Коневыя Rhinocerotidae — Насарогі Tapiridae — Тапіравыя † Amynodontidae † Brontotheriidae † Helaletidae † Hyracodontidae † Indricotheriidae † Lophiodontidae † Palaeotheriidae † Pachynolophidae † Chalicotheriidae
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   180687 NCBI   9787 EOL   1667 FW   42980

Вядомы з эацэну (каля 60 млн гадоў назад). Адрозніваюць 9 выкапнёвых і 3 сучасныя сямействы: коневыя, насарогавыя, тапіравыя; 6 родаў, 16 відаў.

Апісанне

Конскі капыт

Даўжыня 1,8—5 м, маса ад 180 кг да 5 тон. На нагах 1 або 3 пальцы (на пярэдніх зрэдку 4). Найбольш развіты трэці, сярэдні, палец, які заканчваецца капытом.

Дзікія віды пашыраны ў Азіі, Афрыцы, Паўднёвай Амерыцы, свойскія (коневыя) — на ўсёй сушы. Жывуць у розных ландшафтах, паасобна або невялікімі статкамі.

Палігамы. Нараджаюць звычайна 1 дзіцяня.

Гл. таксама

• Індрыкатэрыі

Літаратура

• Самусенка Э. Р. Няпарнакапы́тныя, няпарнапальцыя // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — С. 411. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).
• Самусенка Э. Р. Няпарнакапы́тныя // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — С. 36. — 599 с., іл. — 10 000 экз.
• Непарнокопы́тные, непарнопалые // Биологический энциклопедический словарь (руск.) / Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — С. 402. — 831 с. — 100 000 экз.