Вільгельм Карлавіч Кюхельбекер
Вільгельм Карлавіч фон Кюхельбекер (10 [21] чэрвеня 1797, Санкт-Пецярбург — 11 [23] жніўня 1846, Табольск, Заходне-Сібірскае генерал-губернатарства) — рускі паэт і грамадскі дзеяч, сябар Пушкіна і Баратынскага, аднакурснік Пушкіна па Царскасельскім ліцэі, калежскі асэсар, дзекабрыст.
| Вільгельм Карлавіч Кюхельбекер | |
|---|---|
| руск.: Вильгельм Карлович фон Кюхельбекер | |
 | |
| Род дзейнасці | паэт, пісьменнік, педагог |
| Дата нараджэння | 10 (21) чэрвеня 1797[1] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 11 (23) жніўня 1846[1] (49 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Q120905948? |
| Альма-матар | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
З дваранскай сям’і абруселых немцаў. Скончыў Царскасельскі ліцэй (1817), дзе пачалося яго сяброўства з А. С. Пушкіным, А. А. Дэльвігам. Служыў у Калегіі замежных спраў; выкладаў рускую і лацінскую мовы. У 1820-21 быў у замежным падарожжы; чытаў у Парыжы публічныя лекцыі па рускай літаратуры, у якіх абгрунтоўваў неабходнасць палітычных пераўтварэнняў у Расіі (лекцыі былі спыненыя па загаду рускага пасольства). У 1822 годзе Кюхельбекер служыў на Каўказе чыноўнікам асобых даручэнняў пры А. П. Ярмолаве. У лістападзе 1825 быў прыняты К. Ф. Рылеевым у Паўночнае таварыства дзекабрыстаў. У час Паўстання дзекабрыстаў 14 снежня 1825 у Пецярбургу страляў у вялікага князя Міхаіла Паўлавіча, спрабаваў пабудаваць салдат для контратакі. Пасля падаўлення паўстання спрабаваў уцячы за мяжу, але быў арыштаваны ў Варшаве, асуджаны да смяротнага пакарання, замененай катаргай, якую адбываў у Дынабургскай, Свеаборгскай і інш. крэпасцях. З 1836 года на пасяленні ў Сібіры.
Зноскі
- ↑ а б Историческая энциклопедия Сибири / под ред. В. А. Ламин — Новосибирск: 2009. — ISBN 5-8402-0230-4
- ↑ а б Кюхельбекер Вильгельм Карлович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
Літаратура правіць
- Санкт-Петербург. Петроград. Ленинград: Энциклопедический справочник / Ред. коллегия: Белова Л. Н., Булдаков Г. Н., Дегтярев А. Я. и др. — М.: научное издательство «Большая Российская Энциклопедия». 1992. — 687 с.; ил. — ISBN 5-85270-037-1