Вікіпедыя

Наўэль (танк)

DL-43 «Наўэль» (ісп.: Nahuel DL-43, ад мап.: nahuel — «ягуар») — аргентынскі сярэдні танк часоў Другой сусветнай вайны. З'яўляўся аналагам танкаў M4 «Шэрман» і M3 «Грант». Выпуск танка быў пачаты ў 1944 годзе, аднак паколькі з заканчэннем Другой сусветнай вайны на сусветны рынак узбраенняў у значных колькасцях паступілі параўнальна танныя і больш сучасныя «Шерманы», вытворчасць «Наўэля» была спынена пасля выпуску 16 адзінак.

Наўэль
Танк «Науэль» на парадзе. На вежы Альфрэда Баісі
Танк «Науэль» на парадзе. На вежы Альфрэда Баісі
Nahuel DL 43
Класіфікацыя сярэдні танк
Баявая маса, т 35[1]
Кампанавальная схема класічная
Экіпаж, чал. 5[1]
Гісторыя
Распрацоўнік Альфрэда Баісі
Вытворца Arsenal Esteban de Luca
Гады распрацоўкі 1942—1943[2]
Гады вытворчасці 1943—1944[2]
Гады эксплуатацыі 1943—1962[2]
Колькасць выпушчаных, шт. 16[2]
Асноўныя аператары  Аргенціна
Габарыты
Даўжыня, мм 6223[1]
Шырыня, мм 2330[1]
Вышыня, мм 2952[1]
Дарожны прасвет, мм 440[1]
Браніраванне
Тып брані катаная[2]
Лоб корпуса, мм/град. 80
Борт корпуса, мм/град. 55
Дах корпуса, мм 20
Лоб вежы, мм/град. 80
Маска гарматы, мм/град. 80
Борт вежы, мм/град. 65
Дах вежы, мм 20
Узбраенне
Калібр і марка гарматы 75-мм Krupp L/30 M1909[1] альбо Bofors 75/34 M1935
Даўжыня ствала, калібраў 30
Боекамплект гарматы 80
Кулямёты 1 × 12,7-мм «Браўнінг» М2, 3 × 7,65-мм «Мадсен» mod. 1926[1]
Рухомасць
Тып рухавіка
Хуткасць па шашы, км/г 40[1]
Запас ходу па шашы, км 250[1]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя правіць

Аргенціна ў пачатку XX стагоддзя ўваходзіла ў першую дзясятку краін свету з самым высокім даходам на душу насельніцтва[3][4]. Амбіцыі мясцовых палітыкаў, тэрытарыяльныя спрэчкі з суседзямі прывялі да ўзмоцненай мілітарызацыі, што выклікала затратную гонку марскіх узбраенняў. Першапачаткова аргентынскія ваенныя арыентаваліся на сваіх брытанскіх калегаў. Пазней пачалося супрацоўніцтва з Германіяй. Так, у 1939 годзе 17 з 34 аргентынскіх генералаў мелі вопыт службы ў нямецкай арміі[5]. Сімпатыі Буэнас-Айрэса да Берліну раздражнялі паўночнаамерыканцаў. Нейтралітэт Аргентыны ў Другой сусветнай вайне выключыў краіну з спісу краін-атрымальнікаў ваеннай і эканамічнай дапамогі ЗША па ленд-лізу. На пачатак Другой сусветнай вайны ўзброеныя сілы Аргенціны па колькасці (66 тысяч чалавек) былі другімі ў Паўднёвай Амерыцы[6], флот — найбуйнейшым у Паўднёвай Амерыцы і восьмым ў свеце[7]. Аднак стан ваеннай тэхнікі сухапутных войскаў пакідала жадаць лепшага, у адрозненне ад флоту і авіяцыі. Так, акрамя 12 англійскіх танкеток «Кардэн-Лойд» вытворчасці «Вікерс», у аргентынскай арміі не было іншай бранятанкавай тэхнікі, не лічачы браневікоў «Крослі». Перамовы аб куплі 160 лёгкіх танкаў TNHP былі перапыненыя акупацыяй Чэхаславакіі Германіяй[8][9]. Краіны Восі, ва ўмовах вайны адчуваючыя дэфіцыт узбраення, не маглі прадаць Аргентыне бронетэхніку, нягледзячы на тое, што прэзідэнт Рамон Касцілья звяртаўся да Гітлеру з просьбай паставіць танкі і самалёты наўзамен уступлення Буэнас-Айрэса ў вайну супраць ЗША і Вялікабрытаніі[10]. Ва ўмовах пагрозы магчымага амерыкана-бразільскага ўварвання ў краіне пачалася ўзмоцненая распрацоўка і вытворчасць ваеннай тэхнікі і рыштунку — рухавікі «Гаўчо», бамбавікі «Калькін», навучальныя самалёты DL і Tu-Sa, джып «Ньянду» і іншае.

Распрацоўка правіць

 
Танк атрымаў назву ў гонар аднаго з самых небяспечных драпежнікаў Паўднёвай Амерыкі — ягуара

Саюзнікі па антыгітлераўскай кааліцыі паставілі суседзям-бразільцам 230 танкаў, што паставіла нацыянальную бяспеку нейтральнай Аргентыны ў крытычнае становішча. У 1942 годзе пачалося праектаванне першага ў краіне і Паўднёвай Амерыцы танка. Распрацоўшчыкам быў падпалкоўнік Альфрэда Баісі (ісп.: Alfredo BaisiAlfredo Baisi), пасля член «Групы аб'яднаных афіцэраў» (ГАА). Машына атрымала назву DL.43 Nahuel, што ў перакладзе з мовы індзейцаў арауканов — абарыгенаў захаду Аргенціны, азначае «Ягуар». У аснову DL.43 былі закладзены канструктыўныя рашэнні, выкарыстаныя на сярэдніх танках ЗША. Спачатку быў выраблены макет, выкананы за 45 дзён у натуральную велічыню з дрэва[11]. У 1943 годзе на сталічным заводзе Arsenal Esteban de Luca быў выраблены першы асобнік танка, які атрымаў нумар C 252. Яго прадэманстравалі ўдзельнікам нядаўняга ваеннага перавароту ў Аргентыне — Эдельміру Фарэлю, Альберту Тейсайре і Хуану Перону, сімпатызаваўшему нацысцкай Германіі.

Канструкцыя правіць

Узбраенне правіць

Танк быў узброены састарэлай (на момант выкарыстання) 75 мм гарматай L30 M1909 (поўным аналагам палявой гарматы Krupp узору 1909 года, якая складалася на ўзбраенні ў аргентынскай арміі)[12][13].

Узбраенне экіпажа — пісталеты-кулямёты Thompson і Halcón M-1943, пісталеты Ballester-Molina[13].

Вытворчасць правіць

 
Разрыў Аргенціны адносін з краінамі Восі змякчыў амерыкана-аргентынскія адносіны.

З-за слабасці аргентынскай прамысловасці ў вытворчасці выкарыстоўвалася шырокая кааперацыя. У выніку да працэсу падключылася 80 фірмаў[14]. Так, кордаўскі завод FMA паставіў для танка авіяцыйныя рухавікі Lorraine-Dietrich 12Eb, якія засталіся ад ліцэнзійных самалётаў Dewoitine D. 21. На прадпрыемствах DGFM выплаўлялі сталь, каткі для машыны каваліся ў сталічным лакаматыўным дэпо, вежы адлілі на прадпрыемствах Talleres Metalúrgicos San Martín (TAMET). Верфі Міністэрства грамадскіх работ у Авельянеде былі адказныя за вытворчасць хадавой часткі, пяціступеневую скрынку перадач распрацавала аўтамайстэрня «Пэдра Мерліна» з Кабальіта (Буэнас-Айрэс)[15], а армейскае ўпраўленне сувязі займалася камунікацыйным абсталяваннем[16]. Да працы таксама прыцягнулі дзяржаўную нафтавую кампанію YPF[14]. Танкі абсталявалі радыёстанцыямі і ТПП вытворчасці нямецкай фірмы Telefunken[1].

У выніку кампаніяй Arsenal Esteban de Luca было выраблена толькі 16 танкаў «Наўэль»[12][17]. Яны пастаўляліся ў узброеныя сілы Аргенціны. У канцы 1940-х гадоў серыйная вытворчасць уласных танкаў была згорнута з-за з'явіўшайся магчымасці купіць застаўшыяся пасля Другой сусветнай вайны больш якасныя і недарагія амерыканскія «Шерманы».

Зноскі

  1. ↑ а б в г д е ё ж з і к л Барацінскі 2009, с. 12.
  2. ↑ а б в г д Барацінскі 2009, с. 9.
  3. ↑ Дмитрий Травин Аргентина: "сто лет" популизма и десятилетие реформ // Звезда. — 1999. — № 7. — ISSN 0321-1878.
  4. ↑ Вачнадзе Г. Н. Деловая Аргентина, тома VIII-IX. Экономика и связи с Россией в 2000-08 гг.. — ПОЛПРЕД Справочники. — М.: ФГУП «ПИК ВИНИТИ», 2008. — С. 6. — 236 с. — ISBN 5-900034-43-7.
  5. ↑ Юрий Сумбатян. Аргентинский вариант профессиональной армии.. портал «Хранитель» (19 студзеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 13 снежня 2012. Праверана 22 лютага 2014.
  6. ↑ Ольга Калинина. Все участники второй мировой (руск.). Ъ-Власть (9 мая 2005). Праверана 22 кастрычніка 2013.(руск.)
  7. ↑ Патянин С. В., Барабанов М. С., Митюков Н. В. Корабли Второй мировой войны. ВМС стран Латинской Америки и Азии : часопіс. — М.: «Издательство „Коллекция“», 2008. — № 4. — С. 2.
  8. ↑ Sigal Fogliani 1997, с. 75.
  9. ↑ Ness 2002, с. 213.
  10. ↑ Кукридж Е. Х. Тайны английской секретной службы. — М.: Воениздат, 1959. — С. 36. — 308 с.
  11. ↑ Барацінскі 2009, с. 8.
  12. ↑ а б Ness 2002, с. 214.
  13. ↑ а б Sigal Fogliani 1997, с. 85.
  14. ↑ а б Sigal Fogliani 1997, с. 78.
  15. ↑ Sigal Fogliani 1997, с. 83.
  16. ↑ Sigal Fogliani 1997, с. 84.
  17. ↑ Николаев В. Производство вооружения в Аргентине // Зарубежное военное обозрение. — М.: Красная звезда, 1982. — № 2. — С. 26. — ISSN 0134-921X.

Літаратура правіць

  • Барятинский М. Б. Танки Второй мировой. Часть I. — Коллекция, Яуза, Эксмо, 2009. — 496 с. — ISBN 978-5-699-36840-2.
  • Ricardo Sigal Fogliani. Blindados de Argentinos, Uruguay y Paraguay. — Ayer y Hoy Ediciones, 1997. — 200 с. — ISBN 9-87958-327-2.
  • Leland Ness. Jane's World War II Tanks and Fighting Vehicles — The Complete Guide. — London: HarperCollins Publishers, 2002. — 237 с. — ISBN 0-00711-228-9.
  • P. Chamberlain, C. Ellis. Tanks of the World 1915—1945. — London: Cassell & Co, 2002. — ISBN 0-30436-141-0.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Наўэль_(танк)&oldid=4020625"