Пакрывец лекавы
Пакрывец лекавы, валовы язык, заяччы салат, мядоўка[3][4][5] (Anchúsa officinális) — від травяністых раслін роду пакрывец (Anchusa) сямейства бурачнікавыя (Boraginaceae). Народныя назвы: валовы язык, заячая салата, мядоўка.
| Пакрывец лекавы | |||||||||||||||||||||
 Агульны выгляд расліны, Прага | |||||||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||
|
Anchusa officinalis L. (1753) | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Батанічнае апісанне правіць
 | ||||||||||
 | ||||||||||
Кветкі
| ||||||||||
Шматгадовая травяністая, жорстка-шурпатая расліна. Сцябло галінастае, 20-100 см вышынёй.
Лісце вузкае, ланцэтнае або даўгавата-ланцэтнае, 5-12 см даўжынёй і 1 см шырынёй, ніжняе чарашковае, верхняе сядзячае.
Кветкі ў мяцёлкавых суквеццях, якія складаюцца з завіткоў. Чашачка пяціраздзельная, вяночак пяцілопасцевы, спачатку фіялетавы, потым блакітны, з бялёсымі лускавінкамі ў зеве. Тычынак пяць.
Плады — яйцападобныя, касыя, бугрыстыя, сеткавата-маршчакаватыя, шэрыя арэшкі.
Цвіценне ў маі — жніўні, плоданашэнне з чэрвеня.
Распаўсюджанне правіць
Расце на Беларусі, у сярэдняй і паўднёвай паласе еўрапейскай часткі Расіі і на Каўказе.
Гаспадарчае значэнне і прымяненне правіць
Карані ўжываюць у народнай медыцыне як адхарквальны і супрацьзапаленчы сродак. Яны ўтрымліваюць алкалоіды і лічацца атрутнымі[6].
Кветкі часам выкарыстоўваюць для атрымання фарбы.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 13. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Анненков Н. Ботанический словарь, Спб, 1878
- ↑ З. Верас. Беларуска-польска-расейска-лацінскі ботанічны слоўнік. — Вільня, Субач 2: Выданне газеты «Голас беларуса», Друкарня С. Бэкэра, 1924.
- ↑ Энциклопедический словарь лекарственных, эфирномасличных и ядовитых растений / Сост. Г. С. Оголевец. — М.: Сельхозгиз, 1951. — С. 70. — 584 с.
Літаратура правіць
- Губанов И. А., Киселёва К. В., Новиков В. С., Тихомиров В. Н. 1048. Anchusa officinalis L. — Воловик лекарственный // Иллюстрированный определитель растений Средней России. В 3-х томах. — М.: Т-во науч. изд. КМК, Ин-т технолог. иссл, 2004. — Т. 3. Покрытосеменные (двудольные: раздельнолепестные). — С. 81. — ISBN 5-87317-163-7.
- Доброчаева Д. Н. Anchusa officinalis L. — Воловик лекарственный // Флора европейской части СССР / Отв. ред. Ан. А. Фёдоров. — Л.: Наука, 1981. — Т. V. Ред. тома Р. В. Камелин. — С. 148. — 380 с. — 4200 экз.
- Попов М. Г. Anchusa officinalis L. — Анхуза лекарственная // Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редактор тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1953. — Т. XIX. — С. 304—305. — 752 с. — 3 000 экз.
- Манкевіч В. І. Пакрывец // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз. — С. 75.
Спасылкі правіць
- Цареградский красный корень // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
- Воловик лекарственный: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.) (Праверана 8 мая 2013)