Інтэрнацыянальны доўг

Інтэрнацыянальны доўг — тэрмін савецкага канцылярыту.

Выраз выкарыстоўвала кіраўніцтва СССР і іншых краін сацыялістычнага блока, грунтуючыся на прынцыпе пралетарскага інтэрнацыяналізму, калі ўводзіла войскі ў іншыя краіны, як правіла, для аказання дапамогі ў падаўленні антыкамуністычных (антыўрадавых) выступленняў або для забеспячэння пераходу ўлады да камуністаў пад падставай адлюстравання знешняй агрэсіі.

Пачынаючы з 1960-х гадоў, калі ў былых каланіяльных уладаннях пачалася актыўная барацьба за незалежнасць, тэзіс, што «абарона сацыялізму — інтэрнацыянальны доўг камуністаў», часта выкарыстоўваўся савецкімі кіраўнікамі і афіцыйнай савецкай прапагандай.

У Канстытуцыі СССР 1977 годзе быў прадугледжаны спецыяльны раздзел, прысвечаны знешняй палітыцы. У ім, у прыватнасці, гаварылася, што «знешняя палітыка СССР накіравана на … ўмацаванне пазіцый сусветнага сацыялізму, падтрымку барацьбы народаў за нацыянальнае вызваленне і сацыяльны прагрэс...» (арт. 28) і што «СССР як складовая частка сусветнай сістэмы сацыялізму, сацыялістычнай садружнасці развівае і ўмацоўвае дружбу і супрацоўніцтва, таварыскую ўзаемадапамогу з краінамі сацыялізму на аснове прынцыпу сацыялістычнага інтэрнацыяналізму» (артыкул 30).

Выступаючы ў 1981 годзе з дакладам на XXVI з’ездзе КПСС, Л. І. Брэжнеў наступным чынам тлумачыў увод савецкіх войск у Афганістан: «Імперыялізм развязаў сапраўдную неабвешчаную вайну супраць афганскай рэвалюцыі. Гэта стварыла прамую пагрозу бяспецы нашых паўднёвых межаў. Такое становішча вымусіла нас аказаць ваенную дапамогу, пра якую прасіў дружалюбны бок».

Гл. таксама

• Воіны-інтэрнацыяналісты
• Дзень памяці воінаў-інтэрнацыяналістаў

Спасылкі

• Россия и СССР в войнах XX века. Потери вооружённых сил: статистическое исследование.
• Приказ министерства высшего и среднего специального образования РСФСР от 17 октября 1988 года № 461 «Об улучшении материально-бытовых условий лиц, выполнявших интернациональный долг в Республике Афганистан, и их семей».