Аланы: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі |
|||
Радок 1:
{{Значэнні|Алан}}
[[Выява:East europe 3-4cc.png|thumb|350px|Аланы ў нізоўях Дона (карта III стагоддзя)]]
[[Выява:Alani map.jpg|thumb|350px|Карта міграцый аланаў. Жоўтым пазначаны месцы рассялення аланаў у IV стагоддзі, да [[Вялікае перасяленне народаў|Вялікага перасялення народаў]] і пасля яго; чырвоныя стрэлкі — міграцыі, аранжавыя — ваенныя паходы]]
'''Ала́ны''' ({{lang-grc|Ἀλανοί}}, {{lang-la|Alani, Halani}}) — качавыя [[іранскія мовы|іранамоўныя]] плямёны [[скіфы|скіфа]]-[[сарматы|сармацкага]] паходжання, у пісьмовых крыніцах згадваюцца з [[I]] стагоддзя н.э. — чаку іх з'яўлення ў [[Прыазоўе|Прыазоўі]] і [[Перадкаўказзе|Перадкаўказзі]].
Частка аланаў з канца [[IV]] стагоддзя прыняла ўдзел у [[Вялікае перасяленне народаў|Вялікім перасяленні народаў]], у той час як астатнія перайшлі да аселасці на тэрыторыях, якія прылягаюць да перадгор'яў [[Каўказ]]а. Племянны саюз аланаў стаў асновай аб'яднання аланскіх і мясцовых каўказскіх плямёнаў, вядомага пад назвай [[Аланія]], і ўтварэння ў цэнтральным Перадкаўказзі раннефеадальнай дзяржавы, якая праіснавала да [[татара-мангольскае нашэсце|татара-мангольскага нашэсця]].
Татара-манголы, якія разграмілі Аланію і захапілі да канца 1230-х гадоў урадлівыя раўнінныя раёны Перадкаўказзя, вымусілі ацалелых аланаў хавацца ў гарах Цэнтральнага Каўказа і ў Закаўказзі. Там яны захаваліся ў форме [[Асяціны|асяцінаў]], з меркаваным уплывам мясцовых плямёнаў<ref name="БСЭ">[http://slovari.yandex.ru/аланы/БСЭ/Аланы/ БСЭ, ст. «Аланы»]</ref><ref name="БСЭ1">[http://slovari.yandex.ru/~книги/БСЭ/Осетины/ БСЭ, ст. «Осетины»]</ref><ref name=Iranica>[http://www.iranica.com/articles/alans-an-ancient-iranian-tribe-of-the-northern-scythian-saka-sarmatian-massagete-group-known-to-classical-writers-from Encyclopedia Iranica, «Alans», V. I. Abaev, H. W. Bailey]</ref><ref name=autogenerated1>''Agustí Alemany'', Sources on the Alans: A Critical Compilation. [[Brill Academic Publishers]], 2000. ISBN 90-04-11442-4</ref>. Пэўную ролю аланы адыгралі ў этнагенезе і культуры і іншых народаў [[Паўночны Каўказ|Паўночнага Каўказа]]<ref name="БСЭ1" />.
{{зноскі}}
| |||