Першая лэдзі: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Новая старонка: ''''Першая лэдзі''' (анг.: First Lady) — жонка выбарнага кіраўніка дзяржавы. Першапачаткова тэр...'
 
Няма тлумачэння праўкі
Радок 3:
Першапачаткова тэрмін ''First Lady'' выкарыстоўваўся для абазначэння жонкі [[прэзідэнт ЗША|прэзідэнта ЗША]], аднак у далейшым перайшоў і ў іншыя мовы і зараз выкарыстоўваецца для абазначэння жонкі кіраўніка любой дзяржавы з рэспубліканскай формай праўлення. У парламенцкіх рэспубліках і з канстытуцыйнай манархіяй тэрмін звычайна ўжываецца да жонкі прэм'ер-міністра дзяржавы. У некаторых краінах тэрмiн перакладаюць на дзяржаўную мову, так, напрыклад, у [[Лацінская Амерыка|Лацінскай Амерыцы]] кажуць аб ''Primera Dama'', у Францыі - ''Première Dame''.
 
У [[ЗША]] тэрмін быў упершыню выкарыстаны ў [[1849]] годзе, калі прэзідэнт [[Закары Тэйлар]] назваў так жонку 4-га прэзідэнта [[Джэймс МэдысанМэдзісан|Джэймса МэдысанаМэдзісана]], Долі МэдысанМэдзісан, у сваім панегірыку на яе дзяржаўным пахаванні. Аднак першай жанчынай, якую пачалі называць «першай лэдзі», стала Хэрыет Лэйн - пляменніца 15-га прэзідэнта ЗША, Джэймса Б'юкенена (Б'юкенен быў адзіным халастым прэзідэнтам ЗША, і ролю гаспадыні ў Белым доме грала пляменніца кіраўніка дзяржавы). Але ўсеагульнае прызнанне гэтае паняцце атрымала толькі ў 1877 годзе. Тады Мэры Эймс ў сваім газетным рэпартажы аб інаўгурацыі прэзідэнта Рутэрфорд Хейза, выкарыстоўвала тэрмін «першая лэдзі» для абазначэння яго жонкі Люсі Уэб Хейз, вельмі папулярнай у ЗША жанчыны.
 
Першыя лэдзі звычайна падтрымліваюць дыпламатычныя адносіны з жонкамі і сем'ямі кіраўнікоў іншых дзяржаў, у час афіцыйных візітаў кіраўніка дзяржавы часта ўладкоўваюць так званыя «жаночыя праграмы». Некаторыя першыя лэдзі актыўна ўмешваюцца ў палітычныя справы краіны, найбольш вядомыя прыклады - [[Элеанора Рузвельт]] і [[Эва Перон]]. [[Хілары Клінтан]] вылучыла сваю кандыдатуру на пасаду прэзідэнта ад Дэмакратычнай партыі падчас выбараў 2008 года, аднак прайграла на праймерыз іншаму кандыдату ад дэмакратаў [[Барак Абама|Бараку Абаме]]. Дзве першыя лэдзі Аргенціны - [[Ісабель Марцінес дэ Перон]] і [[Крысціна Фернандэс дэ Кіршнер]] змянілі на пасадзе прэзідэнта Аргенціны сваіх мужоў ([[Хуан Перон|Хуана Перона]] і [[Нестар Кіршнер|Нестара Кіршнера]]). Пры гэтым Ісабель Перон стала першай жанчынай-прэзідэнтам у свеце.