Інстытут прыродакарыстання НАН Беларусі: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Economico-geographer перанёс старонку Інстытут праблем выкарыстання прыродных рэсурсаў і экалогіі НАН Беларусі у [[Інстытут прыродакарыстання... |
цалкам перапрацаваў |
||
Радок 1:
{{Картка інстытута
|назва = Інстытут прыродакарыстання {{s|НАН Беларусі}}
|скарачэнне = Інстытут прыродакарыстання НАНБ
|эмблема = Ecologynasb.gif
|міжназва = Institute for Nature Management, NASB
|заснаваны = 1932
|дырэктар = [[Аляксандр Кірылавіч Карабанаў|А.К. Карабанаў]]
|колькасць супрацоўнікаў =
|аспірантура =
|размяшчэнне = {{сцяг Беларусі}} [[Мінск]]
|адрас = 220114, Мінск, вул. Францыска Cкарыны, 10
|сайт = http://ecology.basnet.by/
}}
'''Інстытут прыродакарыстання [[Нацыянальная акадэмія навук Беларусі|Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі]]''' ('''Інстытут прыродакарыстання НАНБ''') - навукова-даследчая ўстанова [[Аддзяленне хіміі і навук аб Зямлі НАН Беларусі|Аддзялення хіміі і навук аб Зямлі НАН Беларусі]]. Вядзе распрацоўку тэхналогій па атрыманню прадукцыі на аснове торфу, сапрапелю, [[буры вугаль|бурага вугалю]] ([[сарбенты]], [[грунт]]ы, арганічныя [[угнаенні|ўгнаенні]], біялагічна актыўныя прэпараты для [[раслінаводства]] і [[жывёлагадоўля|жывёлагадоўлі]], актываваныя вуглі, фарбавальнікі і інш.); тэхналогій атрымання кансервацыйных аліў, змазак, [[інгібітар]]аў [[карозія|карозіі]], танкаплёначных пакрыццяў для металаапрацоўчай прамысловасці; тэхналогій здабычы і выкарыстання азёрных сапрапеляў і сапрапеляў, што залягаюць пад торфам. Вядзе сертыфікацыйныя выпрабаванні прадукцыі на аснове торфу, сапрапелю, бурых вуглёў і інш. Праводіць фундаментальныя і прыкладныя даследаванні па кліматалогіі, геаэкалогіі, гідрагеалогіі, геадынаміцы, геаграфіі, палеагеаграфіі.
Інстытут быў утвораны 25 снежня 1932 года як ''Інстытут торфу Беларускай акадэміі навук''. З 1936 - у складзе [[Аддзяленне матэматычных і прыродазнаўчых навук АН БССР|Аддзялення матэматычных і прыродазнаўчых навук]], з 1940 - у [[Аддзяленне фізіка-тэхнічных навук НАН Беларусі|Аддзяленні тэхнічных навук]], з 1947 - у [[Аддзяленне фізіка-тэхнічных навук НАН Беларусі|Аддзяленні фізіка-матэматычных і тэхнічных навук]], з 1959 - у [[Аддзяленне фізіка-тэхнічных навук НАН Беларусі|Аддзяленні тэхнічных навук]], з 1961 - у падпарадкаванні Дзяржплану БССР, у 1963-1966 - у складзе Дзяржаўнага камітэта па паліўнай прамысловасці пры Дзяржплане СССР у якасці ''Ўсесаюзнага навукова-даследчага інстытута торфу'', з 1967 па 1969 і з 1985 па 1987 - у [[Адзяленнне хіміі і навук аб Зямлі НАН Беларусі|Аддзяленні хімічных навук АН БССР]], з 1970 па 1984 і з 1988 па 1990 - у Аддзяленні хімічных і геалагічных навук.
16 сакавіка 1990 быў пераўтвораны ў ''Інстытут праблем выкарыстання прыродных рэсурсаў і экалогіі''<ref name="СМ БССР">[http://www.levonevski.net/pravo/temy/tema32/vtor/docm1940.html Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 16 марта 1990 г. №52 «О преобразовании Института торфа Академии наук БССР в Институт проблем использования природных ресурсов и экологии Академии наук БССР»]</ref>. Інстытуту былі вызначаны наступныя кірункі даследаванняў:
* вывучэнне праблем устойлівасці і функцыянавання экалагічных сістэм у прыродна-тэрытарыяльных комплексах, трансфармацыі рэчыва і энергіі ў [[экасістэма|экалагічных сістэмах]];
* ацэнка, прагназаванне і аптымізацыя антрапагенных уздзеянняў на біясферу;
* стварэнне навуковых асноў арганізацыі тэрыторый, аховы і рацыянальнага выкарыстання прыродных рэсурсаў;
* навуковае абгрунтаванне стварэння экалагічна чыстых тэхналогій здабычы і перапрацоўкі торфу, выкарыстання тарфяных рэсурсаў;
* распрацоўка прынцыпаў і метадаў маніторынгу стану навакольнага асяроддзя і геаэканіфармацыйнае забеспячэнне прыродакарыстання.
З 1990 па 1998 Інстытут уваходзіў у склад Аддзялення хімічных і геалагічных навук, у 1999-2003 - у склад Аддзялення хімічных навук і навук аб Зямлі. Ад 2004 уваходзіць у [[Аддзяленне хімі і навук аб Зямлі НАН Беларусі]].
Паводле Пастановы Прэзідыума НАН Беларуи №3 ад 10 траўня 2007 1 жніўня 2008 Інстытут праблем выкарыстання прыродных рэсурсаў і экалогіі быў рэарганізаваны шляхам далучэння да яго лабараторый [[Інстытут геахіміі і геафізікі НАН Беларусі|Інстытута геахіміі і геафізікі НАН Беларусі]]. Ператвораны інстытут атрымаў назву ''Інстытут прыродакарыстання НАН Беларусі''. Дырэктарам Інстытута быў прызначаны член-карэспандэнт НАН Беларусі [[Аляксандр Кірылавіч Карабанаў]].
== Навуковыя кірункі ==
Асноўнымі кірункамі навуковай дзейнасці інстытута з'яўляюцца:
* распрацоўка навуковых асноў прыродакарыстання і нетракарыстання, аховы навакольнага асяроддзя;
* ацэнка, прагназаванне і аптымізацыя антрапагенных уздзеянняў на прыродныя комплексы;
* навуковае абгрунтаванне стварэння [[рэсурсазберажэнне|рэсурсазберагальных]] тэхналогій здабычы, перапрацоўкі і выкарыстання цвёрдых гаручых выкапняў;
* вывучэнне ўмоў фарміравання і ацэнка стану прэсных пітных і [[мінералььныя воды|мінеральных вод]];
* вывучэнне геадынамікі зямной кары і сучасных геалагічных працэсаў на тэрыторыі Беларусі;
* геаэкалагічнае абгрунтаванне праектавання і размяшчэння асабліва адказных збудаванняў і эколагабяспечных аб'ектаў.
Выдаецца часопіс «[[Прыродныя рэсурсы]]» і зборнік прац «[[Прыродакарыстанне]]». Абодва выданні ўваходзяць у спіс ВАК Беларусі.
== Структура ==
У склад інстытута ўваходзяць:
* Лабараторыя біяхіміі ландшафтаў
* Лабараторыя аптымізацыі [[геасістэма|геасістэм]]
* Лабараторыя трансгранічнага забруджвання і [[кліматалогія|кліматалогіі]]
* Лабараторыя аграэкалогіі
* Лабараторыя выкарыстання і аховы [[торф|тарфяных]] і [[сапрапель|сапрапелевых]] радовішчаў
* Лабараторыя [[фізічная хімія|фізіка-хімічнай]] механікі прыродных дысперсных сістэм
* Лабараторыя экатэхналогій
* Лабараторыя [[гідрагеалогія|гідрагеалогіі]] і [[гідраэкалогія|гідраэкалогіі]]
* Лабараторыя [[геадынаміка|геадынамікі]] і [[палеагеаграфія|палеагеаграфіі]]
* Аддзел міжнародных сувязей, патэнтна-ліцэнзійнай і інфармацыйнай работы
* Група кіравання навукова-тэхнічнымі праграмамі
== Дырэктары інстытута ў розныя гады ==
* [[Фёдар Якаўлевіч Бахцееў]] - 1932-1936
* [[Генадзь Іванавіч Ануфрыеў]] - 1936-1941
* {{нп3|Уладзімір Яўгенавіч Ракоўскі|Уладзімір Яўгенавіч Ракоўскі|ru|Раковский, Владимир Евгеньевич}} - 1943-1948
* [[Аркадзь Барысавіч Дубаў]] - 1948-1952
* [[Пётр Іларыёнавіч Бялькевіч]] - 1952-1960
* {{нп3|Уладзімір Яўгенавіч Ракоўскі|Уладзімір Яўгенавіч Ракоўскі|ru|Раковский, Владимир Евгеньевич}} - 1960-1963
* [[Мікалай Сцяпанавіч Панкратаў]] - 1963-1973
* [[Іван Іванавіч Ліштван]] - 1973-1987
* [[Мікалай Уладзіміравіч Кіслоў]] - 1987-1990
* [[Іван Іванавіч Ліштван]] - 1990-1997
* [[Уладзімір Фёдаравіч Логінаў]] - 1998-2008
* [[Аляксандр Кірылавіч Карабанаў]] - з 1 жніўня 2008
{{зноскі}}
== Літаратура ==
* Отчет о научной деятельности Академии наук Белорусской ССР за 1955 г. Мн., 1956.
* Отчет о научной деятельности Академии наук Белорусской ССР за 1956 г. Мн., 1957.
* Отчет о научной деятельности Академии наук Белорусской ССР за 1957 г. Мн., 1958.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР за 1958 год. Мн., 1959.
* Отчет о научной деятельности Академии наук БССР за 1959 г. Мн., 1960.
* Отчет о деятельности Академии наук БССР в 1960 году. Мн., 1961.
* Отчет о деятельности Академии наук в 1961 году (проект). Мн., 1962.
* Отчет о научной деятельности Академии наук БССР за 1965 год. Мн., 1966.
* Отчет о научной деятельности Академии наук БССР за 1967 год. Мн., 1968.
* Отчет о научной деятельности Академии наук БССР за 1968 год. Мн., 1969.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1969 году. Мн., 1970.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1970 году. Мн., 1971.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1984 году. Мн., 1985.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1985 году. Мн., 1986.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1986 году. Мн., 1987.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1987 году. Мн., 1988.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1988 году. Мн., 1989.
* Отчет о деятельности Академии наук Белорусской ССР в 1989 году. Мн., 1990.
* Справаздача аб дзейнасці Акадэміі навук Беларусі ў 1991 годзе. Мн., 1992.
* Краткий отчет о деятельности Академии наук Беларуси в 1992-1996 годах. Мн., 1997.
* Справаздача аб дзейнасці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі ў 1999 годзе. Мн., 2000.
* Отчет о предварительных итогах деятельности Национальной академии наук Беларуси в 2004 году. Мн., 2005.
* Отчет о деятельности Национальной академии наук Беларуси в 2007 году. Мн., 2008.
* [http://ecology.basnet.by/jornal/priroda22/Lishtvan_institut.pdf Лиштван И.И. Становление и развитие Института торфа - Института природопользования Национальной академии наук Беларуси // Природопользование. - 2012. - Вып. 22. - С. 17-23.]
== Спасылкі ==
* [http://ecology.basnet.by/ Афіцыйны сайт]
{{Інстытуты НАНБ}}
[[Катэгорыя:Інстытуты Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі|Фізікі]]
[[Катэгорыя:Арганізацыі Мінска]]
[[Катэгорыя:Геалогія ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Экалогія ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Кліматалогія ў Беларусі]]
[[Катэгорыя:Геаграфія ў Беларусі]]
| |||