Уладзіслаў Максімілянавіч Страмінскі: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Біяграфія: арфаграфія, вікіфікацыя
др →‎Шлях да мастацтва: вікіфікацыя
Радок 45:
Ноччу з 6 на 7 мая 1916 года ў баі паблізу мястэчка [[Аграгарадок Пяршаі|Пяршаі]] на тэрыторыі сённяшняга [[Валожынскі раён|Валожынскага раёна]], ён быў цяжка паранены ў акопах выбухам гранаты. Страмінскаму ампутавалі праваю нагу і левае перадплечча. Выбух таксама пашкодзіў вока. Гэта разбурыла яго надзеі на працяг вайсковай кар'еры.
 
== Шлях да мастацтва ==
[[Файл:Kobro.jpg|thumb|upright|right|[[Кацярына Мікалаеўна Кобра|Кацярына Кобра]]<br /> (1898 — 19511898—1951)]]
У Прохараўскім шпіталі ў [[Масква|Маскве]] Уладзіслаў пазнаёміўся з [[Кацярына Мікалаеўна Кобра|Кацярынай Кобрай]] (1898-19511898—1951), будучым скульптарам і жонкай. Яна была [[Сястра міласэрнасці|сястрой міласэрнасці]], якая клапацілася аб параненых афіцэрах. У той час яна ўжо практыкавалася ў лепцы гліны, збіраючыся вывучаць скульптуру.
 
У 1916-19171916—1917 гадах Страмінскі, верагодна, правёў шмат часу ў бальніцы, адзначае даследчыца яго творчасці Зянобія Карніцка<ref name="LifeAndWork"></ref>. Ён не мог карыстацца пратэзамі з-за жахлівага болю. Хадзіць ён змог толькі на мыліцах, якія не кінуў да канца жыцця. У Маскве яго зачаравала прыватная калекцыя мастацтва фабрыканта Шчукіна, у якую ўвайшлі самыя разнастайныя прыклады французскага жывапісу ад [[імпрэсіянізм]]у да [[кубізм]]у. Магчыма ад таго часу Страмінскі пачаў вывучаць [[мастацтва|гісторыю]] і [[мастацтва|тэорыю мастацтва]]. Яго мастацкая адукацыя дапаўнялася самым сапраўдным вывяржэннем мастацкіх мерапрыемстваў, якія праходзілі ў рэвалюцыйнай Маскве.
 
У 1918—1919 гг. працаваў у Мінску, з 1920 угода ў [[Смаленск]]у, з 1922 у [[Вільня|Вільні]].
 
Зазнаў уплывы [[Малевіч]]а і [[супрэматызм]]у.
 
Па некаторых звестках<ref>[http://www.artrz.ru/1804786754.html Стржеминский Владислав Максимилианович] // Искусство и архитектура русского зарубежья</ref> Страмінскі працаваў выкладчыкам рысавання ў гімназіі [[Вілейка|Вілейкі]] ў 1923 — 19241923—1924 гадах. Затым на тэрыторыі сучаснай Польшчы, пераважна ў Лодзі (1931-19391931—1939).
 
Ад верасня 1939 года да мая 1940 года, хаваючыся ад вайны, жыў разам з сям'ёй у Вілейцы, прыехаўшы да малодшага брата Валяр'яна. Тут з’яўляеццаз'яўляецца першы з ваенных цыклаў малюнкаў мастака пад назвай «Заходняя Беларусь».
 
Дачка Страмінскага Ніка так згадвае ў сваіх успамінах умовы, у якіх у Вілейцы нараджаўся цыкл "«Заходняя Беларусь"»:
<blockquote>
''Мы жылі ў прымітыўных умовах. Каб справіць фізіялагічныя патрэбы ці прынесці вады, трэба было хадзіць на двор. У пакоі бліжэй да кухоннай пліты, адным бокам амаль дакранаючыся да уваходу, стаяў мой дзіцячы ложачак. Далей пасцель маёй мамы, а пры сцяне, насупраць дзвярэй, што вядуць у сені, ложак бацькі. Прыткнуты да яго кульгавы стол даўжэйшым бокам кранаўся акна. Менавіта тут, адвярнуўшыся ад пакою, сядзеў бацька, пакрываючы аркушы паперы нейкімі незразумелымі мне рысункамі. Такім чынам і паўстаў цыкл “Заходняя«Заходняя Беларусь”Беларусь». Напэўна за гэтым самым сталом бацька таксама займаўся праектаваннем дэкарацый, пра якія пазней напісаў [[Юл’ян Пшыбась]]: “...ён"…ён адзін у тым найгоршым для мастацтва часе мог даць прыклад жывапісу, які патрэбны быў прапагандзе. [[Ежы Путрамант|Путрамант]] згадвае ў сваім “Паўстагоддзі”«Паўстагоддзі» як Страмінскі перамяніў на свята 1 мая 1940 года беднае шэрае мястэчка Вілейку ў каляровую феерыю, у тэатр прасторавых жывапісных кампазіцый. Бо тады ўлады развязалі яму рукі ў аздабленні горада.
...'' <ref name="Nika_99">''Strzemińska N.'' Miłość, sztuka i nienawiść. О Katarzynie Kobro i Władysławie Strzemińskim. Res Publica, Warszawa, (1986) {{ref-pl}} ISBN 83-7046-017-8</ref>.
</blockquote>
 
Радок 76:
}}</ref>.
 
У маі 1940 г. вяртаецца ў Лодзь. Выкладаў (1945 — 19501945—1950) у Вышэйшай мастацкай школе (цяпер Акадэмія выяўленчага мастацтва) ў Лодзі. Прапагандаваў рэвалюцыйны авангард, стварыў смаленскі філіял аб’яднанняаб'яднання «Сцвярджальнікі новага мастацтва», суполкі «Blok» (1925), «Praesens» (1926), «a.r.» («awangarda rheczywista» або «сапраўдны авангард») [[1929]]. Апошняе скарачэнне перадаецца часам як «artyści rewolucyjni» ці «рэвалюцыыйныя мастакі». Дачка Страмінскага [[Ніка Страмінская]] сцвярджае аб памылковасці такой расшыфроўкі<ref name="Nika_99"></ref>.
 
Заснавальнік тэорыі унізму (маніфест «Унізм у жывапісе», 1928), у якой сцвярджаў, што адзіная значнасць карціны  — яна сама, а жывапіс, матэрыял, колер, форма, фактура і інш. павінны ўяўляць адзінае цэлае. Сярод твораў: «Архітэктанічная кампазіцыя 9с» (1929), «Пейзаж Лодзі» (1931), «Мора. Марскі пейзаж» (1933), «Уністычная кампазіцыя 14» (1934) і інш.
 
== Унізм у творчасці мастака ==