Тракайскі замак: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Замак
[[Выява:Trakai-Troki.jpg|right|thumb|250px|Сучасны выгляд замка]]
|Беларуская назва = Троцкі замак
|Арыгінальная назва =
|Выява = Trakai-Troki.jpg
|Шырыня выявы = 270px
|Подпіс выявы = Троцкі астраўны замак
|Краіна = Літва
|Назва месцазнаходжання = Горад
|Месцазнаходжанне = Тракай
|lat_dir = N |lat_deg = 54 |lat_min = 39 |lat_sec = 7
|lon_dir = E |lon_deg = 24 |lon_min = 56 |lon_sec = 2
|region =
|CoordScale =
|Архітэктурны стыль = [[Гатычная архітэктура|готыка]] з [[Раманская архітэктура|раманскімі]] элементамі
|Заснавальнік = Кейстут
|Першае згадванне =
|Заснаванне =
|Асноўныя даты = {{Славутасць/Даты||||||}}
|Пачатак будаўніцтва = 2-я палова [[XIV]] ст. 
|Заканчэнне будаўніцтва = 1409
|Сучасны статус =
|Стан =
|Сайт =
}}
'''Трака́йскі (Троцкі) за́мак''' — помнік абарончага дойлідства 2-й паловы XIV — пачатку XV ст. ў горадзе [[горад Тракай|Трокі]] (Тракай, [[Літва]]).
 
Радок 7 ⟶ 30:
 
=== Першы этап ===
Згодна летапісам, заснаванне замка прыпісваецца князю [[Гедзімін]]у. Каменны замак у Старых Троках вядомы з XIV ст. Кіраваў ім сын Гедзіміна князь [[Кейстут]]. Ён у [[1375]] пабудаваў яшчэ адзін замак у абароненых возером Новых Троках, а замак у Старых Троках у [[1391]] быў разбураны і больш не аднаўляўся. Участак зямлі з рэшткамі замка Вітаўт у 1405 годзе падарыў манахам [[Бенедыкцінцы|бенедыкцінцам]]. Манастыр стаіць на старым [[замчышча]].
 
Замку быў нанесены сур'ёзны ўрон падчас нападу [[Тэўтонскі ордэн | тэўтонскіх рыцараў]] ў 1377 годзе. Пасля забойства Кейстута ў 1382 годзе, у краіне разгарэлася жорсткая барацьба за ўладу паміж [[Ягайла]]м і [[Вітаўт Вялікі | Вітаўтам]]. Замак быў абложаны з абодвух бакоў. Неўзабаве пасля прымірэння паміж імі, пачаўся другі этап будаўніцтва, які працягваўся да 1409 года. Гэты этап разглядаецца як важная падзея ў гісторыі замка. Існуе версія, паводле якой падчас перамір'я з Тэўтонскім ордэнам будаўнічымі работамі кіраваў муляр Ордэна Радзік (Radike). Гэта адбывалася за чатыры гады да легендарнай [[Грунвальдская бітва | Грунвальдскай бітвы]].<ref>Stephen Turnbull. ''Crusader Castles Of The Teutonic Knights''. Vol. 1. Osprey Publishing Ltd, 2003. p. 39. ISBN 1-84176-557-0</ref>
Радок 39 ⟶ 62:
[[Файл:Trocki astraŭny zamak. Троцкі астраўны замак (1827).jpg|thumb|300пкс|З «Атласу замкаў Віленскай губерні», [[1827]]]]
 
У [[19 стагоддзе | 19 стагоддзі]] былі падрыхтаваныя планы рэканструкцыі замка. У [[1822]] годзе [[Вінцэнт Смакоўскі]] ў адной з залаў першага паверху знайшоў і замаляваў эскізы дванаццаці фрагментаў фрэсак, якія былі апублікаваны ў [[1841]] годзе. У [[1888]] Імператарская Археалагічная камісія задакументавала рэшткі замка. У [[1901]] годзе археолаг [[Вандалін Аляксандравіч Шукевіч|В. Шукевіч]] узяў у гарадскога магістрата Троцкі астраўны замак у арэнду на дванаццаць гадоў, аабавязваўшыся ўахоўваць яго ад далейшага разбурэння. У [[1905]] году царскі ўрад вырашыў закансерваваць руіны і часткова аднавіць замак.
 
З [[1926]] года догляд за замкамі стаў пастаянным. Рэстаўрацыйныя працы пачаліся пасля візіту ў замак у траўні 1929 года {{нп3|Станіслаў Лорэнц|Станіслава Лорэнца|pl|Stanisław Lorentz}}, [[Юльюш Клос|Юльюша Клоса]] і {{нп3|Ян Бароўскі, архітэктар|Яна Бароўскага|pl|Jan Borowski (architekt)}}, падчас якога было прынята рашэнне аб неабходнасці выканання неадкладных мер для захавання існуючых рэштак. Для фінансавання работ Станіслаў Лорэнц атрымаў крэдыт 10 000 [[Польскі злоты|польскіх злотых]] у [[Нацыянальны банк Польшчы|Нацыянальным банку]]. Спачатку меркавалася правесці толькі рэстаўрацыю, рэканструкцыю замка праводзіць не было магчымасці з-за адсутнасці [[Іканаграфія | іканаграфіі]].
 
Пасля [[Другая сусветная вайна | Другой сусветнай вайны]] маштабныя працы па аднаўленню замка пачаліся ў [[1950-я]] гг. У [[1951]]-[[1961|61]] замак быў адбудаваны паводле праекта архітэктара Бронюса Крумініса. Прызамкавая частка адбудоўвалася з 1961 (праект [[Станісловас Мікулёніс|Станісловаса Мікулёніса]]). У выніку замку быў па сутнсасці вернуты выгляд XV ст.
[[Файл:Collections of the Trakai Island Castle 03.JPG|thumb|Экспазіцыя ў адноўленым замку]]
Унутры замка з [[1962]] знаходдзіцца [[музей гісторыі Тракая]] і сувенірныя крамы.
 
== Архітэктура ==
Замак нясе адначасова абарончую функцыю як і функцыю княжацкай рэзідэнцыі. Палац складаецца з двух карпусоў і вежы-данжона. Жылыя і гаспадарчыя будынкі з чырвонай цэглы размешчаны вакол невялікага ўнутранага двара. Палац быў абкружаны абарончай сцяной з трохяруснымі вежамі.Жылыя памяшканні злучаліся паміж сабой унутранымі драўлянымі галерэямі. Паміж спальняй князя і казначэйскай палатай быў тайны ход, які вёў ва ўнутраны двор. Замак быў абсталяваны сістэмай паветранага ацяплення: гарачае паветра падымалася па трубах і саграваў халодныя каменныя сцены. Пра небывалае багацце замка сведчыць той факт, што, паводле з літоўскіх харонік, нават сёдлы ў замку былі залатымі. Некалькі сёдлаў разам з канямі былі падораны маскоўскаму князю [[Васіль I Дзмітрыевіч|Васілю I]].
 
 
=== Фрэскі ===
Радок 61 ⟶ 85:
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:}}
* [http://www.trakai.lt/index.php?846624941 Афіцыйны сайт Тракая]
* [http://szliachta.org/p03_zamiezhzha/troki_vyspa01-05/troki_vyspa01.html Трокі — горад паміж азёрамі ў Юркавым куточку]
* [http://pawet.net/library/history/bel_history/szukiewicz/018/Zamek_Trocki.html Szukiewicz Wandalin. Zamek Trocki] // на [[pawet.net]]