Дамініка: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 59:
}}
[[Выява:Дамініка.svg|thumb|Карта]]
'''ДАМІНІКА''' ({{lang-en|Dominica}}), '''Садружнасць Дамінікі''' ({{lang-en|Commonwealth of Dominica}}) — [[дзяржава]] на аднайменным востраве з групы [[Малыя Антыльскія астравы|Малых Антыльскіх астравоў]] у [[Карыбскае мора|Карыбскім моры]]. Плошча тэрыторыі — 750 кв.км². Колькасць насельніцтва — каля 70 тыс., у асноўным [[негроідная раса|негры]] і мулаты[[мулат]]ы (каля 90 %). Захаваліся рэшткі (каля 3 тыс. чал.) плямёнаў карыбаў. Сталіца — Разо (каля 22 тыс.).
 
Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае дзяленне — 10 акруг. Дзяржаўная мова — [[англійская мова|англійская]], распаўсюджаны таксама мясцовы крэольскі дыялект на аснове французскай (г.зв. патуа). Большасць вернікаў — каталікі. Нацыянальнае свята — Дзень незалежнасці — 3 лістапада (1978). Грашовая адзінка — усходнекарыбскі долар.
 
Уваходзіць у склад [[Арганізацыя Усходніх Карыбскіх дзяржаў|Арганізацыі Усходніх Карыбскіх дзяржаў]].
Радок 68:
Дамініка адкрытая [[Х. Калумб]]ам у 1493. Неўзабаве да вострава сталі часта заходзіць іспанскія судны, аднак зацяты супраціў карыбскіх індзейцаў не дазволіў іспанцам каланізаваць яго. У 1632 у французаў атрымалася заснаваць першае еўрапейскае паселішча. Барацьба паміж еўрапейскімі дзяржавамі за востраў у 17-18 ст. не прывяла, аднак, да ўсталявання кантролю над Дамінікай з боку якой-небудзь з іх. Па Венскай дамове 1815 Дамініка адышла да Вялікабрытаніі.
 
1 сакавіка 1967 г. краіна атрымала статус асацыяванай з Вялікабрытаніяй[[Вялікабрытанія]]й дзяржавы з унутраным самакіраваннем. 3 лістапада 1978 г. абвешчана незалежнасць.
 
== Унутраная палітыка ==
Дамініка — [[парламенцкая рэспубліка]], уваходзіць у склад Брытанскай садружнасці. Дзейсная канстытуцыя прынятая 3 лістапада 1978 г. Кіраўнік дзяржавы — прэзідэнт (з кастрычніка 2003 г. — Н. Ліверпуль), абіраны на 5 гадоў Палатай сходу — аднапалатным парламентам, які складаецца з 21 абіранага дэпутата і 9 прызначаных прэзідэнтам сенатараў.
 
Кіраўнік ураду — прэм'ер-міністр, са студзеня 2004—Р2004 — Р. СкеррытСкерыт.
 
Асноўныя палітычныя партыі—Лейбарысцкая партыя (заснаваная ў 1955 г., мае 10 месцаў у парламенце, прытрымліваецца ўмерана левай арыентацыі, лідар — Р. Скеррыт, уладная ў 1978—1979 гг., а з 2000 г. — ва ўлады ў кааліцыі з Партыяй свабоды), Партыя свабоды Дамінікі (створаная ў 1968 г., 2 месцы ў парламенце, правацэнтрысцкай скіраванасці, уладная ў 1980—1995 гг.), Аб'яднаная партыя працаўнікоў (заснаваная ў 1988 г., 9 месцаў у парламенце, прытрымліваецца цэнтрысцкіх пазіцый, падтрымлівае сувязі з прафсаюзным рухам, з 1990 г. — галоўная апазіцыйная партыя, у 1995—2000 гг. была ўладнай).
 
== Эканоміка ==
Аснова эканомікі — [[сельская гаспадарка]], якое дае 20 % ВУП, у імёй працуе да 40 % працаздольнага насельніцтва. Асноўныя культуры — бананы (90 % сельскагаспадарчай вытворчасці), цытрусавыя, манга, корняплоды, какосавыя арэхі.
 
Галоўнай крыніцай бюджэтных паступленняў (каля 44 млн дол. у год) з'яўляецца турызм, у галіне занята 20 % працаздольнага насельніцтва. Яго развіццё стрымліваецца адсутнасцю вялікіх гаваняў для швартоўкі суднаў і міжнароднага аэрапорта.