Культура: Розніца паміж версіямі

[[Выява:Marco Porcio Caton Major.jpg|thumb|180пкс|[[Марк Порцый Катон Старэйшы]] (234—149  г. да н.э), слова ''cultura'' упершыню сустракаецца ў яго трактаце пра земляробства ''[[De Agri Cultura]]'' (каля 160  г. да н.э.)]]

'''Культура''' (ад [[лацінская мова|лац.]] ''cultura'' — урабланнеуробліванне, апрацоўка, выхаванне, шанаванне) — цэласная, сістэмна арганізаваная сукупнасць матэрыяльных і духоўных [[каштоўнасць|каштоўнасцяўкаштоўнасцей]] ([[культурныя каштоўнасці|культурных каштоўнасцяўкаштоўнасцей]]), створаныхякія былі створаны [[чалавецтва]]м у працэсе яго гістарычнага развіцця і спрыяючыхспрыяюць нармальнаму, шчасліваму жыццю [[чалавек]]а.

Вывучэннем [[феномен]]уа займаецца [[культуралогія]]. Налічваецца не меней за 250<ref>Пд.Паводле культуролагаў [[Ч. Клакхан]]а і [[А. Крэбер]]а.</ref> вызначэнняўазначэнняў паняцця культуры. Такая шматзначнасць абумоўліваецца не толькі складанасцю з'явы, але і шматлікасцю падыходаў да яе разгляду. Апроч таго, феномен культуры спарадзіў у працэсе развіцця мноства даччыных феноменаў, азначаных такім самым тэрмінам, як '''заходняя культура''', '''культура народа''', '''нацыянальная культура''', '''класавая культура''', '''культура харчавання''', '''фізічная культура''', некаторыя з якіх выходзяць за рамкі прадмета культуралогіі, як, напрыклад, '''асабістая культура'''.

Галоўная рыса ўсякай наогул культуры наогул — яе штучнасць, створанасць чалавекам, у выніку чаго культура, як такая, процістаіць дзікай прыродзе. Апроч гэтага, культурачалавек ствараеццастварае чалавекамкультуру не проста як жывойжывая, дзейнайдзейная істотайістота, а як істотайістота мыслячаймыслячая, духоўнайдухоўная, інфармацыйнайінфармацыйная, што надае культуры яшчэ адну важную рысу — '''[[семантыка культуры|семантыку культуры]]''' (або [[духоўнасць]] у найшырэйшым яе разуменні).

З асноўных рысаўрыс культуры вынікаюць дзве найбольш распаўсюджаныя канцэпцыі разгляду яе: '''дзейнасная''' і '''семіятычная''' ('''тэарэтыка-інфармацыйная'''). Гэтыя падыходы не выключаюць адзін аднаго, хоць нярэдка і проціпастаўляліся ў мінулым. Найважнейшай канцэпцыяй разгляду культуры лічыцца '''каштоўнасная''' ('''аксіялагічная''') канцэпцыя, г.зн. разуменне культуры як пэўнай [[каштоўнасць|каштоўнасці]], што дазваляе перадаваьперадаваць унтурнаую структуру, будову культуры, у той час, як дзейнасная канцэпцыя акрэслівае толькі вонкавыя межы культуры.

Сярод прадстаўнікоў заходняй грамадскай думкі ХХ ст. найбольш значныя і ўплывовыя даследваннідаследаванні праблем культуры зрабілі: