Дзюдо: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Bot: Migrating 96 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11420 (translate me) |
крыніца — be-x-old:Дзюдо |
||
Радок 1:
[[Image:Judo01cropped.jpg|thumb|Выкананне кідка дзюдо са стойкі]]
'''Дзюдо''' — [[Японія|японскае]] [[баявое мастацтва]], [[філасофія]] і [[спорт|спартыўнае]] [[адзінаборства]] без зброі, створанае напрыканцы XIX ст. на аснове дзюдзюцу японскім майстрам баявых мастацтваў [[Дзігора Кан]], які таксама сфармуляваў асноўныя правілы і прынцыпы трэніровак і правядзення спаборніцтваў.
Датай нараджэння дзюдо лічыцца дзень заснавання Кано першай школы дзюдо [[Кадакан]] ({{lang-ja|讲道 馆}}, «дом вывучэння Шляху») у [[1882]] годзе. Паводле прынятай у Японіі класіфікацыі, дзюдо ставіцца да так званых сучасных баявых мастацтваў<ref>Diane Skoss. [http://www.koryu.com/koryu.html «A Koryu Primer»]. Koryu Books</ref>.
У адрозненні ад [[бокс]]у, [[каратэ]] і іншых ударных стыляў адзінаборстваў, асновай дзюдо з'яўляюцца [[кідок|кідкі]], болевыя прыёмы, утрымання і задушвання, як у стойцы, так і ў [[партэр, барацьба|партэры]]. Удары і частка найбольш траўманебяспечных прыёмаў вывучаюцца толькі ў кірунку [[ката]]. Ад іншых відаў барацьбы, як [[грэка-рымская барацьба]], [[вольная барацьба]], дзюдо адрозніваецца меншым ужываннем фізічнай сілы пры выкананні прыёмаў і вялікай разнастайнасцю дазволеных тэхнічных дзеянняў.
Валодаючы значным філасофскім складнікам, дзюдо грунтуецца на двух галоўных прынцыпах: ўзаемная дапамога і разуменне для дасягнення большага прагрэсу, а таксама найлепшае выкарыстанне цела і духу. Перад дзюдаістамі традыцыйна ставяцца мэты фізічнага выхавання, падрыхтоўкі да рукапашнага бою і ўдасканалення [[свядомасць|свядомасці]], што патрабуе дысцыпліны, настойлівасці, самакантролю, выканання [[этыкет]]у, разумення суадносін паміж поспехам і неабходнымі для яго дасягнення намаганнямі. Акрамя гэтага, дзюдо спрыяе развіццю іншых пазітыўных якасцей, як [[маральнасць]], [[назіральнасць]], [[памяць]] і ўяўленне<ref name="Izviestyja">Кано Дзигоро. Общие сведения о дзюдо и его ценности в деле воспитания (рус.) // Хидэн. Боевые искусства и рукопашный бой : Научно-методический сборник под редакцией Горбылёва А. М.. — М.: ФГУП Издательство «Известия» УД П РФ, 2008. — В. 1. — С. 118-173.</ref>.
У цяперашні час паралельна развіваюцца так званае традыцыйнае дзюдо і спартыўнае дзюдо, спаборніцтвы па якім праводзяцца на міжнародным узроўні і ўваходзяць у праграму [[Алімпійскія гульні|Алімпійскіх гульняў]]. У спартыўным дзюдо, якое развіваецца пад эгідай [[Міжнародная федэрацыя дзюдо|Міжнароднай федэрацыі дзюдо]] (IJF), робіцца большы акцэнт на спаборніцкі складнік, у той час як у традыцыйным дзюдо дадатковая ўвага надаецца пытанням самаабароны і філасофіі, што, не ў апошнюю чаргу, паўплывала на адрозненні ў правілах спаборніцтваў і дазволеных прыёмах.
Тэхніка дзюдо была пакладзена ў аснову шматлікіх сучасных стыляў адзінаборстваў, як [[самба, барацьба|самба]], [[бразільскае джыў-джытсу|бразільскага джыў-джытсу]], Кавалісі Ру дзюдзюцу, Косэн дзюдо. Дзюдо ў юнацтве займаліся [[Марыхэй Уэшыба]] (стваральнік [[айкідо]]), [[Міцуі Маэда]] (родапачынальнік бразільскага джыу-джытсу), [[Васіль Ашчэпкаў]] (адзін са стваральнікаў самба) і [[Годзю Сіёда]] (заснавальнік стылю [[Ёсінкан айкідо]])<ref name="Izviestyja"/>.
{{зноскі}}
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:Judo}}
* [http://kodokan.org/ Афіцыйны сайт Кадакан дзюдо]
* [http://www.ijf.org/ Міжнародная федэрацыя дзюдо]
[[Катэгорыя:Дзюдо]]
| |||