Вікіпедыя

Фуран: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Legobot (размовы | уклад)
61 787 правак
др Bot: Migrating 30 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q243992 (translate me)
дапаўненне, афармленне
Радок 28:
| крышталічная структура =
| дыпольны момант =
| паказчык пераламлення = 1,4214
| CAS = 110-00-9
| EINECS =
Радок 37 ⟶ 38:
| таксічнасць =
}}
'''ФуранФура́н''' — [[арганічнае злучэнне]] з формулай C<sub>4</sub>H<sub>4</sub>O. Пяцічленны [[Гетэрацыклічныя злучэнні|гетэрацыкл]] з адным атамам [[кісларод]]у. Уяўляе сабой бескаляровую [[вадкасць]] з характэрным пахам. Родапачынальнік вялікай групы арганічных злучэнняў, многія з якіх маюць практычнае значэнне, напрыклад [[фурфурол]], тэтрагідрафуран, α-метылфуран ([[сільван]]).
 
Уяўляе сабой бескаляровую [[вадкасць]] з характэрным пахам, нагадваючым пах [[хлараформ]]у. Малекулярная маса 68,07. [[Тэмпература плаўлення]] -85,65 °С. [[Тэмпература кіпення]] 31,83 °С. [[Шчыльнасць]] 0,937 г/см³ пры тэмпературы 20 °С. Добра раствараецца ў арганічных растваральніках, дрэнна раствараецца ў [[Вада|вадзе]] — утварае азеатропную сумесь (98,8 % фурану). Фуран устойлівы да ўздзеяння [[шчолач]]аў і раскладаецца [[Кіслоты|кіслотамі]]. На паветры лёгка [[Акісленне|акісляецца]].
 
== Атрыманне ==
Фуран разам з сільванам утрымліваецца ў прадуктах сухой перагонкі [[Драўніна|драўніны]] некаторых парод. У лабараторных умовах атрымліваюць дэкарбакісліраваннем піраслізевай кіслаты. У прамысловых умовах фуран атрымліваюць дэкарбаніліраваннем [[фурфурол]]у.
 
== Выкарыстанне ==
Фуран выкарыстоўваецца ў працэсах сінтэзу тэтрагідрафану, піролу, [[Малеінавы ангідрыд|малеінавага ангідрыду]], селенафену. Таксама выкарыстоўваецца ў якасці растваральніка [[Алей|алеяў]] і [[тлушч]]аў.
 
== Шкоднае ўздзеянне ==
Фуран — таксічнае рэчыва. Пранікаючы праз непашкоджаную [[Скура|скуру]], шкодна ўздзейнічае на [[печань]] і [[ЦНС|цэнтральную нервовую сістэму]].
 
== Літаратура ==
* {{кніга|загаловак=Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна|адказны=Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш.|месца=Мн.|выдавецтва=БелЭн|год=2003|том=16|старонкі=504|старонак=576|isbn=985-11-0263-6 (Т. 16)|тыраж=10&nbsp;000}}
* {{кніга|загаловак=Хімічны слоўнік навучэнца: Дапам. для вучняў|адказны=Б. Н. Качаргін, В. М. Макарэўскі, Л. Я. Гарнастаева, В. С. Аранская|месца=Мн.|выдавецтва=Народная асвета|год=2003|старонкі=250|старонак=287|isbn=985-12-0621-8|тыраж=1000}}
* ''Рабинович В. А., Хавин З. Я.'' Краткий химический справочник — Л.: Химия, 1977.
 
== Спасылкі ==
* [http://www.xumuk.ru/encyklopedia/2/4973.html ''Хімічная энцыклапедыя'' на сайце ХиМиК.ру]{{ref-ru}}
 
{{Commonscat|Furan}}
{{Кіслародзмяшчальныя гетэрацыклы}}
 
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Фуран"