Голад у Фінляндыі (1866—1868): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
др арфаграфія
Радок 1:
[[File:Starvation image from Fäderneslandet 1867.jpg|right|thumb|250px|Ілюстрацыя голаду ў паўночнай [[швецыя|Швецыі]], голад у Фінляндыі 1866–1868]]
'''Голад у Фінляндыі 1866—18681866–1868 гг.''' — апошні масавы голад у [[фінляндыяФінляндыя|Фінляндыі]], і апошні масавы голад у Заходняй Еўропе, выкліканы натуральнымі прычынамі. У фінскай гісторыі з'ява вядома як Гады вялікага голаду ([[фінская мова|фін.]] ''Suuret nälkävuodet'') 
 
Каля 15 % усяго насельніцтва [[вялікаеВялікае княства Фінляндскае|Вялікага княства Фінляндскага]] загінула; а ў раёнах, дзе голад лютаваў — да 20 %<ref>[http://www.absoluteastronomy.com/topics/Finland Finland: Facts, Discussion Forum, and Encyclopedia Article<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>.
 
== Перадумовы ==
Ва ўмовах халоднага клімату, бедных глеб, масавы голад на тэрыторыі Фінляндыі перыядычна здараўся. Так, голад 1696-971696–97 гг., з вялікай падставай можа быць названы ''Вялікім''<ref>[http://www.demographic-research.org/Volumes/Vol1/1/html/references.htm References]</ref> - — па некаторых падліках, ён забраў жыццё кожнага трэцяга фіна<ref>http://www.smh.com.au/travel/travel-factsheet/finland--culture-amp-history-20081128-6kwq.html</ref> (па больш праўдападобных дадзеных - — насельніцтва Фінляндыі скарацілася на 1/5 частку<ref>[http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~egreef/finnishhistory.htm FINNISH HISTORY]</ref>).
 
== Прычыны голаду ==
Радок 15:
Урад Вялікага княства Фінляндскага не валодаў сродкамі для закупкі прадуктаў харчавання ў неабходных аб'ёмах.
 
Вялікую ролю адыграў неспрыяльны збег абставінаўабставін: фінансавая сістэма Вялікага княства была ў стадыі станаўлення.
 
Так, [[фінская марка]] толькі ў [[1865]] годзе, то бок, за год да пачатку голаду, была аддзеленая ад рубля і прывязаная да міжнароднага сярэбранага стандарту, стаўшы па-сапраўднаму незалежнай валютай [http://www.absoluteastronomy.com/topics/Johan_Vilhelm_Snellman].
Радок 21:
«Бацька фінскай маркі», міністр фінансаў [[Юхан Вільгельм Снельман]] ў такой сітуацыі адкрыта баяўся вялікіх знешніх запазычанняў.
 
Толькі ў канцы [[1867]], калі голад ужо лютаваў на ўсю моц, улады Вялікага княства, нарэшце, вырашылі ўзяць «экстрануюэкстранную» пазыку ў Банку Ротшыльдаў <ref>У сувязі з падступаючым голадам, Юхан Снельман звяртаўся за крэдытам і да ўрада Расіі. Аднак, як заўсёды, Ротшыльды прапанавалі лепшыя ўмовы (6 % гадавых замест прапанаваных Расіяй 9-ці, і маментальнае вылучэнне сумы). Нядзіўна, такім чынам, што і да, і пасля 1867 франкфурцкі банкірскі дом Ротшыльдаў быў асноўным займадаўцам Вялікага княства Фінляндскага, пасля саступіўшы гэта месца толькі шведскаму «Stockholms Enskilda Bank» (дынастыя [[Рауль Валенберг|Валенбергаў]]).</ref>, пачаўшы закупкі прадуктаў харчавання ў Еўропе. Але да таго часу, збольшага з-за спекулятыўныхспекуляцыйных махінацый, а збольшага з-за сезоннага павышэння коштаў, кошт збожжа ўжо значна павысілася.
 
Калі прадукты харчавання, хоць і ў недастатковай колькасці, паступілі, выявілася наступная праблема: слабое развіццё камунікацый. Часта прадукты харчавання было немагчыма даставіць да галадаючых раёнаў.
 
У выніку, у тэрміновым парадку былі пачаты многія грамадскія праекты па будаўніцтве дарог і партоў; самым значным было будаўніцтва 348-кіламетровай [[чыгунка Рійхімякі- — Санкт-Пецярбург|чыгункі Рійхімякі- — Санкт-Пецярбург]].
 
У [[1868]] годзе надвор'е вярнулася да сярэднегадавых значэнняў, і ўраджай быў досыць добры, аднак інфекцыйныя хваробы, якія распаўсюдзіліся («спадарожнікі голаду»), унеслі яшчэ шмат жыццяў.
Радок 37:
 
Так ці інакш, на працягу наступных гадоў:
# Былі праведзены карэнныя пераўтварэнні сельскай гаспадаркі Вялікага княства, накіраваныя на інтэнсіфікацыю існуючых сельскагаспадарчых культур, на павышэнне іх разнастайнасці (для зніжэння залежнасці ад прыродных фактараў), і т.д. Па сутнасці, менавіта ў гады пасля голаду 1866-18681866–1868 гг. была закладзена аснова цяперашняга росквіту сельскай гаспадаркі Фінляндыі.
# Пачата інтэнсіўнае будаўніцтва ўнутраных камунікацый (у асноўным - — чыгунак).
# Зніжаны падаткі, лібералізавана эканоміка і г.д.
# Стала практыкавацца выдача мэтавых крэдытаў фізічным асобам, у тым ліку - сялянскім гаспадаркам
 
У цэлым, у фінскай літаратуры адзначаецца, што нягледзячы на страшныя наступствы, голад 1866-18681866–1868 гг. паслужыў і своеасаблівым «узварушэннем», штуршком у развіцці краіны.
 
== Эміграцыя ==
Радок 48:
 
== Іншыя факты ==
Паколькі навукі былі дастаткова развітымі, а Вялікае княства - — адкрытай для даследавання тэрыторыяй, голад 1866-18681866–1868 гг. пасля старанна аналізаваўся як фінамі, так і заходнееўрапейскімі навукоўцамі. У выніку, у сусветнай навуцы ўзнікла лепшае разуменне ролі голаду ў распаўсюдзе інфекцыйных хвароб, лепшае разуменне дэмаграфічных працэсаў, і г.д.
 
{{зноскі}}
 
== Спасылкі ==
* http://en.wikipedia.org/wiki/Finnish_famine_of_1866%E2%80%931868 Finnish famine of 1866—1868<br />1866–1868
* http://www.absoluteastronomy.com/topics/Finland Finland<br />
* http://www.demographic-research.org/Volumes/Vol1/1/html/references.htm<br />
* http://www.smh.com.au/travel/travel-factsheet/finland--culture-amp-history-20081128-6kwq.html Finland — Culture & History<br />
* http://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~egreef/finnishhistory.htm Finnish history<br />
* http://www.absoluteastronomy.com/topics/Johan_Vilhelm_Snellman Johan Vilhelm Snellman
 
[[Катэгорыя:Гісторыя Фінляндыі]]