Бярдзічаў: Розніца паміж версіямі

|беларуская назва = БэрдычыўБярдзічаў

'''Бэрды́чыў'''<ref>{{ТКП-Украіна}}</ref> ({{lang-uk|Бердичів}}), '''Бярдзі́чаў'''<ref name="БЭ">{{крыніцы/БЭ|3}}</ref>, або '''Бярдычаў''', '''Бэрды́чыў'''<ref>{{ТКП-Украіна}}</ref> ({{lang-uk|Бердичів}})  — [[горад]] ў [[Жытомірская вобласць|Жытомірскай вобласці]] [[Украіна|Украіны]], на рацэ [[Гнілапяць]]. Адміністрацыйны цэнтр [[Бэрдычыўскі раён|Бэрдычыўскага раёна]]. Насельніцтва 78 796 чал. ([[2011]]).

Існуе некалькі меркаванняў датычна паходжання назвы горада. Некаторыя даследчыкі мяркуюць, што тапонім утварыўся ад [[славяннславяне|славянскага]] слова «бёрда»&nbsp;— абрыў, або ад уласнага імя Бердыч. Іншыя&nbsp;— ад слова «бярдо» (бярдыш)&nbsp;— так называлі баявую [[сякера|сякеру]] ў славян. Таксама існуе версія пра паходжанне назвы ад цюркскага племені бярэндычаў, якое засяляла наваколле будучы васаламі кеўскіхкіеўскіх князёў.

Рускія жаролыкрыніцы, прыточаныяякімі карыстаўся [[Тэадор Нарбут|Т. НарбутамНарбут]], кажуць, што назва горада паходзіць ад імя ардынскага царэвіча Бердыча (Берды-бека), сына цара [[Азбяк]]а, які панаваў на [[Валынь|Валыні]] ў пачатку 14 ст. і заснаваў замак Бярдычаў. Царэвіч гэты, будучы аматарам асалодаўасалод, ператварыў Бярдычаў у месца буйных застолляў; сюды звозіў музыкантаў, мастакоў, а таксама маладых красунь для свайго гарэмугарэма, нямалую колькасць якіх яму дасылаўпрысылаў вялікі князь [[Гедзімін]], з ліку палонных дзяўчат з цэлае [[Польшча|Польшчы]] і [[Мазовія|МазоўшаМазовіі]]; за адну такую красуню Бердыч даслаўпрыслаў [[Гедзімін]]у [[Арда|ардынскі]] полк<ref>[http://pawet.net/library/history/bel_history/narbutt/04/DZIEJE_STAROŻYTNE_NARODU_LITEWSKIEGO._Tom_czwarty.html T. Narbutt. Dzieje starożytne narodu Litewskiego. T. IV. Wilno. 1838. s. 490—491.]</ref>.

У [[1320]] годзе вялікі князь [[Гедзімін]] падараваў ваколіцы Бярдычава ліцвіну [[Тышкевічы|Тышкевіч]]у.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/brokgauz_efron/11936/Бердичев Бердичев] // {{Крыніцы/ЭСБЕ}}</ref> У [[1430]] годзе вялікі князь [[Вітаўт]] аддаў гэту мясцовасць [[пуціўль]]скаму і звянігарадскаму намесніку Калініку; яго падданы Бердыч заснаваў тут хутар, які з цягам часу пачаў звацца Бярдычавам. У [[1483]] годзе населены пунктпаселішча зруйнавалі [[крымскія татары]].

У [[1870]] годзе праз горад прайшўпрайшла чыгунка.

* [[14 сакавіка]] [[1860]] [[год]]зе ў Бярдычаўскім касцёле Св. Барбары французскі пісьменнік [[Анарэ дэ Бальзак]] узяў шлюб з ЭвялінайЭвелінай Ганскай.

* У [[18 стагоддзе|XVIII ст.]] Бярдычаў быў найбольш славутым месцам [[Дзева Марыя|марыйнага]] культу на ўсходзе земляўзямель Кароннае Русі, адзначаным папскаю каронай. На паўночным усходзе Вялікага Княства Літоўскага адпаведнікам Бярдычава выступалі [[Бялынічы]], дзе [[20 верасня]] [[1761]] года каранаваўся абраз Маці Божай Бялыніцкай.<ref>Анджэй Бараноўскі. [http://kamunikat.fontel.net/www/czasopisy/spadczyna/2002-5-6/05.htm Роля магнатаў у каранацыі абразоў Божай Маці ў Вялікім Княстве Літоўскім] // «Спадчына» № 5-6/2002</ref>

* У [[польская мова|польскай мове]] існуе ўстойлівы выраз «Пішы да мяне ў Бярдычаў» ({{lang-pl|Pisz do mnie na Berdyczów}}), які ўжываецца ў сітуацыях, калі адна асоба хоча пазбавіцца іншай <ref>[http://sjp.pwn.pl/haslo.php?id=43881 Słownik języka polskiego PWN] {{ref-pl}}</ref>. Гісторыя ўзнікнення гэтага фразеалагізмуфразеалагізма сягае тых часоў, калі горадагорад з'яўляласябыў адным з найважнейшых цэнтраў гандлю між Украінай і Польшчай, куды з'яжджалісяязджаліся купцы са шматлікіх краін Еўропы.