[[Выява:AmbrosianIliadPict47Achilles.jpg|thumb|200px|Рукапіс «Іліяды» V стагоддзя]]
'''Iлiя́даІлія́да''' ({{lang-grc|Ἰλιάς}}) — старажытнагрэчаская [[эпас|эпiчнаяэпічная]] паэма аб IлiёнеІліёне ([[Троя|ТроiТроі]]), якая прыпiсваеццапрыпісваецца легендарнаму эпiчнамуэпічнаму [[паэт]]у [[Старажытная Грэцыя|Старажытнай ГрэцыiГрэцыі]] [[Гамер]]у.
Прынята лiчыцьлічыць, што «IлiядаІліяда» ўзнiклаўзнікла ў 9—8 стагоддзях да н. э. у грэчаскiхгрэчаскіх [[Іонія|iанiйскiхіанійскіх]] гарадах [[Малая Азія|Малой АзiiАзіі]], на аснове паданняў [[Крыта-мікенская эпоха|крыта-мiкенскаймікенскай эпохiэпохі]] пра [[Траянская вайна|Траянскую вайну]]. Паэма напiсананапісана [[гекзаметр]]ам (каля 15 700 радкоў), у 4—3 стагоддзях падзелена [[антычнасць|антычным]] [[філалогія|фiлолагамфілолагам]] [[Зенадот Эфескі|Зенадотам ЭфескiмЭфескім]] на 24 песнiпесні. «IлiядаІліяда» расказвае пра гераiчнуюгераічную асаду ТроiТроі шматплямённым [[Ахейскі саюз|ахейскiмахейскім]] апалчэннем на чале з [[Мікены|мiкенскiммікенскім]] правадыром [[Агамемнан]]ам. Галоўныя героiгероі паэмы — [[АхiлАхіл]], [[Менелай]], [[Гектар, герой Іліяды|Гектар]] iі iншыяіншыя правадыры.
«IлiядаІліяда» прадстаўляе свет цэласным, усёвымерным, якасна аднастайным. У старажытнасцiстаражытнасці паэма лiчыласялічылася зводам [[веды|ведаў]], крынiцайкрыніцай [[філасофія|фiласофiiфіласофіі]] iі [[паэзія|паэзiiпаэзіі]], разам з тым захавала высокую мастацкую iі гiстарычнуюгістарычную каштоўнасць. Рэальнасць значнай колькасцiколькасці гiстарычныхгістарычных iі геаграфiчныхгеаграфічных фактаў эпiчнайэпічнай асновы засведчана [[археалогія|археалагiчнымiархеалагічнымі]] раскопкамiраскопкамі, якiяякія пачаў [[Германія|нямецкiнямецкі]] археолаг [[Генрых ШлiманШліман]]. У [[1869]] годзе ён выказаў смелую думку, што месцам ТроiТроі з'яўляўся курган [[ГiсарлыкГісарлык]] у [[Малая Азія|Малой АзiiАзіі]]. РаскопкiРаскопкі 1870—1890 гадоў пацвердзiлiпацвердзілі яго [[гіпотэза|гiпотэзугіпотэзу]], што гамераўскiгамераўскі эпас меў салiднуюсалідную фактычную аснову.
