Элементарная часціца: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 5:
 
Асноўныя характарыстыкі элементарных часціц: маса, спін, [[электрычны зарад]], час жыцця, цотнасць, G-цотнасць, магнітны момант, лептонны зарад, ізатапічны спін, CP-цотнасць, зарадавая цотнасць.
 
== Класіфікацыя ==
 
=== Па часе жыцця ===
Усе элементарныя часціцы падзяляюцца на два класа:
* Стабільныя элементарныя часціцы — часціцы, якія маюць бясконца вялікі час жыцця ў вольным стане ([[Пратон|пратон]], [[Электрон|электрон]], [[Нейтрына|нейтрына]], [[Фатон|фатон]] і іх антычасціцы).
* Нестабільныя элементарныя часціцы — часціцы, якія распадаюцца на іншыя часціцы ў вольным стане за канчатковы час.
 
=== Па масе ===
Усе элементарныя часціцы падзяляюцца на два класа:
* Частіцы, якія не маюць масы (напрыклад, [[Фатон|фатон]]).
* Частіцы, якія маюць масу.
 
=== Па значэнні спіна ===
Усе элементарныя часціцы падзяляюцца на два класа:
* [[Базон|Базоны]] — часціцы з цэлым значэннем спіна<ref name="nuclphys1">[http://nuclphys.sinp.msu.ru/nucmodl/nml01.htm Фундаментальныя часціцы і ўзаемадзеяння]</ref> (напрыклад, [[Фатон|фатон]], [[Глюон|глюон]], [[Мезон|мезон]], [[Базон Хігса|базон Хігса]]);
* [[Ферміён|Ферміёны]] — часціцы з напалову цэлым значэннем спіна<ref name="nuclphys1" /> (напрыклад, [[Электрон|электрон]], [[Пратон|пратон]], [[Нейтрон|нейтрон]], [[Нейтрына|нейтрына]]).
 
== Памеры элементарных часціц ==
 
Нягледзячы на вялікую разнастайнасць элементарных часціц, іх памеры ўкладваюцца ў дзве групы. Памеры адронаў (як [[Барыён|барыёнаў]], так і мезонаў) складаюць каля {{nobr|10<sup>−15</sup> м}}, што блізка да сярэдняй адлегласці паміж кваркамі. Памеры фундаментальных часціц — калібровачных базонаў, кваркаў і лептонаў — у межах хібнасці эксперыменту складаюць: верхняя мяжа дыяметра — {{nobr|10<sup>−18</sup> м}}). Калі ў далейшых эксперыментах канчатковыя памеры гэтых часціц не будуць выяўлены, то гэта можа сведчыць аб тым, што памеры калібровачных базонаў, кваркаў і лептонаў блізкія да фундаментальнай даўжыні (якая вельмі верагодна{{sfn|А. М. Прохараў. Фізічная энцыклапедыя||loc= артыкул «Фундаментальная даўжыня» ([http://www.femto.com.ua/articles/part_2/4429.html электронная версія])}} можа апынуцца планкаўская даўжынёй, роўнай 1,6·10<sup>−35</sup> м).
 
== Гл. таксама ==
Радок 13 ⟶ 34:
* [[Фізіка высокіх энергій]]
* [[Фізіка элементарных часціц]]
 
== Зноскі ==
{{reflist}}
 
== Спасылкі ==
* [http://nuclphys.sinp.msu.ru/spargalka/hist.htm Хроніка адкрыццяў у фізіцы ядра і часціц], падрыхтаваная супрацоўнікамі [[Физический факультет МГУ|фізічнага факультэта]] [[Московский государственный университет имени М. В. Ломоносова|МДУ ім М. В. Ламаносава]].
* [http://www.scientific.ru/spark/ Фізіка элементарных часціц] на Scientific.ru
* [http://pdg.lbl.gov/2011/listings/contents_listings.html Поўная табліца элементарных часціц], падрыхтаваная Particle Data Group {{ref-en}}
* [http://psj.nsu.ru/lector/serednyakov/ Фізіка элементарных часціц — у свеце]
 
{{Часціцы}}