Нагорскі пасад: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 4:
[[Файл:План Магілёва ў канцы XVII ст.svg|thumb|350пкс|План Магілёва ў канцы XVII ст.]]
 
Першапачаткова пасад абмяжоўваўся з поўдня і ўсходу высокімі берагамі [[Дняпро|Дняпра]] і [[Дубравенка|Дубравенкі]], з поўначы — глыбокім [[Абарончы роў|абарончым равоўровам]]. Уключаў так званую [[Астрожская сотня|Астрожскую сотню]] і [[Нагорскае прадмесце]]. Да Нагорнага пасада прылягалі так званыя [[Нагорская сотня|Нагорская]] і [[Ледзькаўская сотня|Ледзькаўская сотні]]<ref name="mogilev">[http://library.mogilev.by/kray/mogilev%20gorod/9.0.html Могилевский Кремль.]</ref>.
 
Каля [[1526]] года на месцы старажынага замка на [[Замкавая гара, Магілёў|высокім плато]], дзе цяпер размяшчаецца [[парк імя Горкага, Магілёў|парк імя Горкага]], быў пабудаваны новы [[Магілёўскі замак]], плошчай больш за 1 га. Паміж замкам і пасадам сфарміравалася [[Плошча Славы, Магілёў|гандлёвая плошча]], якая ў пачатку XVII ст. займала тэрыторыю больш за 2 га і мела форму няправільнага мнагавугольніка. На плошчы знаходзілася 26 драўляных крам<ref name="mgup"/>.
Радок 10:
На працягу [[XVI]] стагоддзя тэрыторыя Нагорскага пасада пашыралася, на поўначы каля яго фарміравалася новае паселішча, якое пазней было названа [[Новы горад, Магілёў|Новым горадам]], адначасова ўзніклі паселішчы за Дняпром ([[Задняпроўскі пасад]]) і Дубравенкай ([[Задубравенскі пасад]])<ref name="mogilev"/>.
 
Тэрыторыя пасада была абнесена земляным абарончым валам, які называўся [[Кругавы вал, Магілёў|Кругавым]], або Блізкім. За валам ішоў глыбокі роў, які аддзяляў тэрыторыю Нагорскага пасада. Там, дзе праходзўпраходзіў роў, вал меў дзве брамы: драўляную [[Ветраная брама|Ветраную]] і мураваную [[Каралеўская брама, Магілёў|Каралеўскую]]. Ад кожнай брамы цераз роў перакідваўся драўляны [[мост]]. Ад Ветранай брамы пачыналася [[вуліца Ветраная, Магілёў|вуліца Ветраная]] (цяпер вул. Ленінская), ад Каралеўскай — [[вуліца Шклоўская, Магілёў|вуліца Шклоўская]] (цяпер вул. Першамайская), якія вялі да гандлёвай плошчы. Гэта двухпрамянёвая сістэма планіроўкі Нагорскага пасада, якая сфарміравалася да XVII ст., захавалася да нашага часу<ref name="mgup"/>.
 
У канцы [[XVIII]] ст. на гандлёвай плошчы створаны ансамбль мураваных грамадскіх будынкаў. У [[1809]] годзе роў быў засыпаны, а частка вала на яго працягу скапана<ref name="mgup"/>.
 
== Славутасці ==
На тэрыторыі Нагорскага пасада адноўлена [[Магілёўская ратуша|гарадская ратуша]] ([[XVII]] ст.), рэшткі [[Магілёўскі езуіцкі калегіум|езуіцкага калегіума]] ([[XVII]]—[[XVIII]] стст.), [[фарны касцёл, Магілёў|фарны касцёл]] ([[XVII]] ст.), [[Архірэйскі палац, Магілёў|архірэйскі палац]] ([[XVIII]] ст.), [[Будынак гарадской управы, Магілёў|будынак гарадской управы]] ([[XIX]] ст.), [[Будынак акруговага суда, Магілёў|будынак акруговага суда]] ([[XVIII]]—[[XIX]] стст.), [[Магілёўскі абласны драматычны тэатр|абласнога драмтэатра]] ([[XIX]] ст.), жылы дом ([[XVIII]] ст.). Акрамя таго ў мінулымінулым на тэрыторыі пасада знаходзіўсязнаходзіліся два буйнейшыя праваслаўныя манастыры [[XVII]] ст. - [[Богаяўленскі манастыр, Магілёў|Богаяўленскі]] і [[Спаскі манастыр, Магілёў|Спаскі]]<ref name="mgup">[http://www.mgup.mogilev.by/userfiles/file/EF/GD/Spadczyna_lock.pdf І. А. Пушкін. Гістарычная і культурная спадчына горада Магілёва]</ref>.
 
{{зноскі}}