Класіцызм: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др стыль, арфаграфія
др →‎Літаратура: стыль, арфаграфія, афармленне
Радок 56:
 
== Літаратура ==
Заснавальнікам паэтыкі класіцызму лічыцца француз [[Франсуа Малерб]] (1555—1628), які правёў рэформу французскай мовы і верша і распрацаваў паэтычныя каноны. Вядучымі прадстаўнікамі класіцызму ў драматургіі сталі трагікі [[Карнель]] і [[Жан Расін|Расін]] (1639—1699), асноўным прадметам творчасці якіх быў канфлікт паміж грамадскім абавязкам і асабістымі запалампачуццямі. Высокага развіцця дасягнулі таксама «нізкія» жанры — байка (Ж. [[Жан дэ Лафантэн|Лафантэн]]), сатыра ([[Нікола Буало-Дэпрэё|Буало]]), камедыя ([[Мальер]] 1622—1673).
[[Выява:Nicolas boileau Girardon.jpg| thumb | left | 150px | Нікола Буало. Бюст працы Ф. [[Жырардон]]а. Парыж, [[Луўр]]]]
Буало праславіўся на ўсю Еўропу як «заканадавец [[Парнас]]а», найбуйнейшы тэарэтык класіцызму, які выказаў свае погляды ў вершаванай трактаце «[[Паэтычнае мастацтва]]». Пад яго ўплывам у Вялікабрытаніі знаходзіліся паэты [[Джон Драйден]] і [[Аляксандр Поуп]], якія зрабілі асноўнай формай англійскай паэзіі [[Александрыйскі верш|Александрына]]. Для англійскай прозы эпохі класіцызму ([[Джозэф Адзісан|Адзісан]], [[Джонатан Свіфт|Свіфт]]) таксама характэрны латынізаваным [[сінтаксіс]].
 
[[Выява:Nicolas boileau Girardon.jpg| thumb | left | 150px | Нікола Буало. Бюст працы Ф. [[Жырардон]]а. Парыж, [[Луўр]]]]
Класіцызм XVIII стагоддзя развіваецца пад уплывам ідэй [[Асветніцтва|Асветы]]. Творчасць [[Вальтэр]]а ([[1694]]—[[1778]]) накіравана супраць рэлігійнага фанатызму, абсалютысцкая прыгнёту, напоўнена пафасам волі. Мэтай творчасці становіцца старонка свету ў лепшы бок, пабудова ў адпаведнасці з законамі класіцызму самога грамадства. З пазіцый класіцызму аглядаць сучасную яму літаратуру англічанін [[Сэмюэл Джонсан]], вакол якога склаўся бліскучы кружок аднадумцаў, які ўключаў эсэіста [[Босуэл, Джэймс|Босуэл]], гісторыка [[Эдвард Гібон|гібоны]] і акцёра [[Дэвід Гарык|Гарык]].
Буало праславіўся на ўсю Еўропу як «заканадавец [[Парнас]]а», найбуйнейшы тэарэтык класіцызму, які выказаў свае погляды ў вершаванай трактаце «[[Паэтычнае мастацтва]]». Пад яго ўплывам у Вялікабрытаніі знаходзіліся паэты [[Джон ДрайденДрайдэн]] і [[Аляксандр ПоупПоўп]], якія зрабілі асноўнай формай англійскай паэзіі [[Александрыйскі верш|Александрынаалександрыны]]. Для англійскай прозы эпохі класіцызму ([[Джозэф Адзісан|Адзісан]], [[Джонатан Свіфт|Свіфт]]) таксама характэрны латынізаваным [[сінтаксіс]].
[[Выява:Avignon-Vor der Opera-Theatre-Statue Pierre Corneille-bedeutenster Dramatiker der Französischen Klassik 1606-1684-am Place de le Horloge-Uhrturmplatz.JPG| thumb | right | 150px | Помнік [[П'ер Карнель|П’еру Карнелю]] на Плошчы Гадзін у [[Авіньён]]е, Францыя]]
У Расіі класіцызм зарадзіўся ў XVIII стагоддзі, пасля пераўтварэнняў [[Пётр I|Пятра I]]. [[Міхаіл Васілевіч Ламаносаў|Ламаносавым]] была праведзена рэформа рускага верша, распрацавана тэорыя [[Тэорыя трох штыляў|«трох штыляў»]], якая з’явілася па сутнасці адаптацыяй французскіх класічных правілаў да рускай мове. Вобразы ў класіцызму пазбаўленыя індывідуальных рыс, бо закліканы ў першую чаргу захоўваць устойлівыя радавыя, не пераходзячыя з часам прыкметы, якія выступаюць як увасабленне якіх-небудзь сацыяльных ці духоўных сіл.
 
Класіцызм XVIII стагоддзя развіваецца пад уплывам ідэй [[Асветніцтва|Асветы]]. Творчасць [[Вальтэр]]а ([[1694]]—[[1778]]) накіравана супраць рэлігійнага фанатызму, абсалютысцкая прыгнёту, напоўнена пафасам волі. Мэтай творчасці становіцца старонказмяненне свету ў лепшы бок, пабудова ў адпаведнасці з законамі класіцызму самога грамадства. З пазіцый класіцызму аглядацьаглядаў сучасную яму літаратуру англічанін [[Сэмюэл Джонсан]], вакол якога склаўся бліскучы кружок аднадумцаў, які ўключаў эсэіста [[Босуэл, Джэймс|БосуэлБосуэла]], гісторыка [[ЭдвардЭдуард ГібонГібан|гібоныГібана]] і акцёра [[Дэвід Гарык|ГарыкГарыка]].
Класіцызм у Расіі развіваўся пад вялікім уплывам [[Рускае Асветніцтва|Асветы]] — ідэі роўнасці і справядлівасці заўсёды былі ў фокусе ўвагі рускіх пісьменнікаў-класіцыстых.
[[Выява:Buste Pierre Corneille Bibliotheque Sainte-Genevieve.jpg|thumb|Бюст П'ера Карнеля]]
 
У Расіі класіцызм зарадзіўся ў XVIII стагоддзі, пасля пераўтварэнняў [[Пётр I|Пятра I]]. [[Міхаіл Васілевіч Ламаносаў|Ламаносавым]] была праведзена рэформа рускага верша, распрацавана тэорыя [[Тэорыя трох штыляўстыляў|«трох штыляў»]], якая з’явілася па сутнасці адаптацыяй французскіх класічных правілаў дана рускайрускую мовемову. Вобразы ў класіцызмукласіцызме пазбаўленыя індывідуальных рыс, бо закліканыпрызначаныя ў першую чаргу захоўваць устойлівыя радавыяродавыя, неустойлівыя пераходзячыя зў часамчасе прыкметы, якія выступаюць як увасабленне якіх-небудзь сацыяльных ці духоўных сіл.
 
Класіцызм у Расіі развіваўся пад вялікім уплывам [[Рускае Асветніцтва|Асветы]] — ідэі роўнасці і справядлівасці заўсёды былі ў фокусе ўвагі рускіх пісьменнікаў-класіцыстыхкласіцыстаў.
 
{{Напрамкі ў мастацтве}}