Уільям Шэкспір: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Artificial123 (размовы | уклад)
дрНяма тлумачэння праўкі
Artificial123 (размовы | уклад)
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 136:
{{Main|Стыль Уільяма Шэкспіра}}
 
Мова першых п’ес Шэкспіра — мова, звычайная для п’ес дадзенага перыяду. Гэта стылізаваная мовкмова не заўсёды дае драматургу раскрыць сваіх персанажаў{{Sfn|Clemen|2005a|p=150}}. Паэзія часта перагружана складанымі метафарамі і прапановамі, а мова больш спрыяе дэкламаванню тэксту, чым жывой ігры. Да прыкладу, урачыстыя прамовы ''«[[Ціт Андронік|Ціта Андроніка]]»'', на думку некаторых крытыкаў, часта запавольваюць дзеянне; мова персанажаў ''«[[Два веронцы|Двух веронцаў]]»'' здаецца ненатуральнай{{Sfn|Frye|2005|p=105}}{{Sfn|Clemen|2005b|p=29}}.
 
Неўзабаве, аднак, Шэкспір пачынае прыстасоўваць традыцыйны стыль для сваіх мэт. Пачатковы [[салілоквій]] з ''«[[Рычард III (п’еса)|Рычарда III]]»'' узыходзіць да гутарак з сабой [[Загана (персанаж)|Заганы]], традыцыйнага персанажа сярэднявечнай драмы. У той жа час, яркія маналогі Рычарда пазней разаўюцца ў маналогі пазнейшых п’ес Шэкспіра{{Sfn|Brooke|2004|p=69}}{{Sfn|Bradbrook|2004|p=195}}. Усе п’есы азначаюць пераход ад традыцыйнага стылю да новага. На працягу далейшай сваёй кар’еры Шэкспір яднае іх, і адным з найболей удалых прыкладаў змешвання стыляў можа служыць ''«[[Рамэа і Джульета]]»''{{Sfn|Clemen|2005b|p=263}}. Да сярэдзіны 1590-х гадоў, часу стварэння ''«Рамэа і Джульеты»'', ''«[[Рычард II (п’еса)|Рычарда II]]»'' і ''«[[Сон у летнюю ноч|Сну ў летнюю ноч]]»'', стыль Шэкспіра робіцца больш натуральным. Метафары і вобразныя выразы ўсё больш дапасуюцца з патрэбамі драмы.
 
Стандартная паэтычная форма, што выкарыстоўваецца Шэкспірам — [[белы верш]], напісаны пяцістопным [[ямб]]ам. Белы верш ранніх і позных п’ес значна адрозніваюцца. Ранні часцяком фарбаваўшы, але, зазвычай, пад канец радка сканчаецца або ўвесь сказ цаліком, або яго сэнсавая частка, што спараджае манатоннасць{{Sfn|Frye|2005|p=185}}. Пасля таго, як Шэкспір асвоіў традыцыйны белы верш, ён пачаў змяняць яго, перапыняючы сказ пад канец радка. Выкарыстанне гэтага прыёму надае паэзіі моц і гнуткасць у такіх п’есах, як ''«[[Юлій Цэзар (трагедыя)|Юлій Цэзар]]»'' і ''«[[Гамлет]]»''. Прыкладам, Шэкспір скарыстаевыкарыстоўвае яго для перадачы пачуццяў узрушанага Гамлета{{Sfn|Wright|2004|p=868}}:
 
: ''Sir, in my heart there was a kind of fighting''
Радок 148:
: ''Our indiscretion sometimes serves us well…''
 
У наступных за ''«Гамлетам»'' п’есах паэтычны стыль працягваў вар’іравацца, асабліва ў эмацыйных пасажах яго позных трагедый. Літаратурны крытык {{нп5|Эндру Брэдлі|||A. C. Bradley}} апісаў гэты стыль як «больш канцэнтраваны, хуткі, размаіты, з меншай колькасцю паўтораў»{{Sfn|Bradley|1991|p=91}}. Да канца сваёй кар’еры Шэкспір скарыстаўвыкарыстоўваў мноства метадаў для дасягнення падобных эфектаў. Ён скарыстаўвыкарыстоўваў такія метады, як {{нп5|анжамбеман||ru|Анжамбеман}}, неструктураваныя паўзы і прыпынкі і розныя незвычайныя варыяцыі канструкцыі і даўжыні прапаноў{{Sfn|McDonald|2006|pp=42–6}}. У многіх выпадках слухач сам павінен дадумаць сэнс сказу{{Sfn|McDonald|2006|pp=42–6}}. У позныхпозніх рамантычных п’есах доўгія і кароткія прапановысказы супрацьстаўляюцца адзін аднаму, суб’ект і аб’ект дзеяння змяняюцца месцамі, словы апускаюцца, што стварае адчуванне спантаннасці{{Sfn|McDonald|2006|p=36, 39, 75}}.
 
Шэкспір скамбінаваў паэтычнае мастацтва з разуменнем практычных дэталяў тэатральнай пастаноўкі{{Sfn|Gibbons|1993|p=4}}. Як і ўсе драматургі таго часу, ён тэатралізаваў гісторыі з такіх крыніц, як [[Плутарх]] і [[Рафаэль Холіншэд|Холіншэд]]{{Sfn|Gibbons|1993|pp=1-4}}. Але першакрыніца не заставалася без змен; Шэкспір уводзіў новыя і змяняў старыя сюжэтныя лініі, каб перад аўдыторыяй раскрывалася ўся шматграннасць аповеда. З узростам майстэрства Шэкспіра, яго персанажы сталі вымалёўвацца выразней і набываць адметныя асаблівасці гаворкі. Аднак яго позныяпознія п’есы больш напамінаюць раннія творы. У позныхпозніх рамантычных творах ён свядома вярнуўся да штучнага стылю, каб падкрэсліць ілюзорнасць тэатра{{Sfn|McDonald|2006|p=13}}.
 
== Рэпутацыя і крытыка ==