Вайна ў Афганістане (2001—2021): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→2011—2014: +2011,2013 |
перадгicторыя, лiтаратура, крынiцы |
||
Радок 102:
З ліпеня [[2011]] года пачаўся паступовы вывад войскаў кааліцыі з Афганістана<ref>[http://www.huffingtonpost.com/2011/06/22/obama-afghanistan-troop-withdrawal_n_882451.html Obama Announces Afghanistan Troop Withdrawal In Speech To Nation]</ref>. У ліпені [[2013]] года забеспячэнне бяспекі ў краіне перададзена мясцовым сілавым структурам, з гэтага моманту кантынгент кааліцыі гуляе дапаможную ролю<ref>[http://itar-tass.com/mezhdunarodnaya-panorama/638008 НАТО передало контроль над обеспечением безопасности в Афганистане национальным силовым структурам]</ref><ref>[http://izvestia.ru/news/552164 США и НАТО передали полномочия афганским военным]</ref>. Фактычна вайна была скончана толькі фармальна, а на самай справе працягвалася [[Вайна ў Афганістане (з 2015)|і далей]].
== Перадгiсторыя ==
У [[1979]] г. [[СССР]], з мэтай абароны сваіх межаў і падтрымкі камунiстычных сілаў у Афганістане, уводзіць у краіну свае войскі. На працягу наступных 9 гадоў у краіне ішло [[Афганская вайна (1979—1989)|ўзброены супрацьстаянне]] паміж савецкай арміяй і дружалюбным ёй урадам у Кабуле з аднаго боку, і ісламарадыкальным рухам [[афганскія маджахеды|маджахедаў]], які падтрымалі [[ЗША]] і іх саюзнікі<ref>{{cite web|url=http://www.state.gov/r/pa/ho/time/rd/17741.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070510151200/http://www.state.gov/r/pa/ho/time/rd/17741.htm|archivedate=2007-05-10 |title=Reagan Doctrine, 1985 |publisher= United States State Department|accessdate=2011-02-20}}</ref>, з другога. У [[1989]] годзе СССР выводзіць свае войскі з краіны, а ў [[1992]] маджахеды змаглі звергнуць існуючую ўладу і скарыць усю тэрыторыю Афганістана<ref>[http://www.artofwar.net.ru/profiles/sergei_skripnik_andrei_greshnov_p/view_book/kogda_zakonchilasx_voina_v_afganistane Когда закончилась война в Афганистане]</ref>. Аднак пасля гэтага рух распаўся на {{нп5|Паўночны альянс||ru|Северный альянс}} і найбольш радыкальныя групоўкi, якiя пазней аб’ядналiся ў «Талібан». Апошнiя змаглі захапіць сталіцу і абвясціць {{нп5|Ісламскі Эмірат Афганістан||ru|Исламский Эмират Афганистан}}. Аж да 2001 года паміж Паўночным альянсам і сіламі ІЭА ішла бесперапынная барацьба за ўладу ў краіне.
Тады ў 90-х тэрарыст [[Усама бін Ладэн]], якi ўжо адшукваецца ўладамі ЗША, атрымаў прытулак у Афганістане<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/russian/news/newsid_1554000/1554926.stm США отвергают решение о бин Ладене]</ref>. Талібы адмаўляліся выдаваць бін Ладэна і пасля выбухаў у амерыканскіх пасольствах ў [[Кенія|Кенiі]] і [[Танзанія|Танзанiі]] ў [[1998]] годзе. Пасля тэрактаў [[11 верасня]] [[2001]] года [[прэзідэнт ЗША]] [[Джордж Уокер Буш|Джордж Буш]] высунуў талібам ультыматум: у самыя кароткія тэрміны выдаць амерыканскаму правасуддзя бін Ладэна, а таксама ўсё кіраўніцтва [[Аль-Каіды|«Аль-Каіды»]]. [[21 верасня]] талібы адказалі адмовай, заявіўшы, што ЗША не далі дастаткова важкіх доказаў дачынення гэтай арганізацыі да нападаў у [[Нью-Ёрк]]у і [[Вашынгтон]]е.
[[22 верасня]] 2001 два з трох дзяржаў, якія прызнавалі Ісламскі Эмірат Афганістан ([[ААЭ]] і [[Саудаўская Аравія]]) разарвалі з Афганістанам дыпламатычныя адносіны. З самага Афганістана ў [[Іран]] і [[Пакістан]] лінуў велізарны паток бежанцаў.
Тады было вырашана правесці ваенную аперацыю ў Афганістане, аб’яднаўшыся з Паўночным альянсам у барацьбе з IЭА i Талiбанам. Афіцыйна, ЗША разам з саюзнiкамi прадэкларавалi тры мэты свайго ўварвання<ref>[http://www.freeworldacademy.com/globalleader/afghanistan.htm War in Afganistan]</ref>:
* звяржэнне рэжыму талібаў,
* вызваленне тэрыторыі Афганістана ад уплыву талібаў,
* паланенне і суд над удзельнікамі Аль-Каіды.
== Храналогiя ==
Радок 274 ⟶ 286:
* [[Афганская вайна (1979—1989)]]
* [[Вайна ў Афганістане (з 2015)]]
== Лiтаратура ==
* ''Никольский М''. Операция «Анаконда» // Техника и вооружение вчера, сегодня, завтра : журнал. — 2003. — Май (№ 05). — С. 27-29.
== Зноскі ==
Радок 282 ⟶ 297:
* [http://afghanistan.ru/doc/85920.html НАТО в Афганистане]
* [https://public.wikireading.ru/97283 Афганская хроника. Бесконечная война] — Кьеза Джульетто
* [https://web.archive.org/web/20070930182606/http://www.afa.org/magazine/Sept2002/0902anaconda.html Rebecca Grant. The Airpower of Anaconda (Журнал ВВС США, сентябрь 2002)] {{ref-en}}
[[Катэгорыя:Войны Афганістана]]
| |||