Гравітацыйная пастаянная: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 48 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q18373 (translate me)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
'''Гравітацы́йная пастая́нная'''<ref>Таксама выкарыстоўваюцца канстантаназвы гравітацыйнага'''ўніверсальная ўзаемадзеяннягравітацыйная пастаянная''', '''кавендышава гравітацыйная пастаянная''' і '''ньютанава гравітацыйная пастаянная'''. ЯнаГл. фігуруеБеларускую ўэнцыклапедыю, [[законт. гравітацыі|законе5, гравітацыі]]с. як383.</ref> — [[каэфіцыент прапарцыянальнасці]] Gў законе прыцягнення Ньютана (гл. Гравітацыйная[[закон пастаяннаясусветнага прыцягнення]]), належыцьадна даз [[фундаментальныя фізічныя канстантыпастаянныя|фундаментальных фізічных канстантпастаянных]].
Абазначаецца {{math|''G''}}.
 
Вызначана {{нп5|эксперымент Кавендыша|эксперыментальна|ru|Эксперимент Кавендиша}} [[Генры Кавендыш|Г. Кавендышам]] у 1798 годзе пры дапамозе [[круцільныя вагі|круцільных вагаў]].
Колькасна гравітацыйная пастаянная роўная да [[сіла|сілы]] гравітацыйнага ўзаемадзеяння між дзвюма целамі ([[матэрыяльны пункт|матэрыяльнымі пунктамі]]) [[маса|масай]] па 1 кг, якія знаходзяцца на [[адлегласць|адлегласці]] 1 м адно ад аднаго. Яе велічыня, за сучаснымі данымі, складае 6,67428 ± 0,00067 * 10<sup>-11</sup> [[Ньютан, адзінка вымярэння|Н]] * [[метр|м]]<sup>2</sup> / [[кілаграм|кг]]<sup>2</sup>.
 
Характарызуе [[гравітацыйнае ўзаемадзеянне]] ўсіх матэрыяльных аб’ектаў (часціц і [[фізічнае поле|палёў]]) і разглядаецца як універсальная канстанта, нязменная ў часе і прасторы, незалежная ад фізічных і хімічных уласцівасцей асяроддзя і гравітуючых мас.
 
КолькаснаЛікава гравітацыйная пастаянная роўная да [[сіла|сілысіле]] гравітацыйнага ўзаемадзеяння між дзвюмадвума целамі ([[матэрыяльны пункт|матэрыяльнымі пунктамі]]) [[маса|масай]]й па 1 кг, якія знаходзяцца на [[адлегласць|адлегласці]] 1 м адно ад аднаго. Яе велічыня, за сучаснымі данымі, складае 6,67428 ± 0,00067 * 10<sup>-11</sup> [[Ньютан, адзінка вымярэння|Н]] * [[метр|м]]<sup>2</sup> / [[кілаграм|кг]]<sup>2</sup>.
 
Лікавае значэнне гравітацыйнай пастаяннай у адзінках [[СІ]]<ref>Паводле рэкамендацый {{нп5|Нацыянальны інстытут стандартаў і тэхналогій|НІСТ|en|Национальный институт стандартов и технологий}} 2018 года: [https://physics.nist.gov/cgi-bin/cuu/Value?bg Newtonian constant of gravitation G] // CODATA Internationally recommended 2018 values of the Fundamental Physical Constants. The NIST Reference on Constants, Units, and Uncertainty.</ref><ref>Значэнне гравітацыйнай пастаяннай вымяраецца эксперыментальна, таму значэнні ў крыніцах могуць адрознівацца ў залежнасці ад таго, якое вымярэнне было ўзята за аснову.
Напрыклад, паводле Беларускай энцыклапедыі (т. 5, с. 383) гравітацыйная пастаянная роўная
{{math|''G'' {{=}} (6,67259 ± 0,00085) · 10{{su|p=&minus;11}} Н·м{{su|p=2}}/кг{{su|p=2}}}}.</ref>:
: <math>
G = (6{,}67430 \pm 0{,}00015)\cdot 10^{-11}\, \text{Н}\cdot\text{м}^2/\text{кг}^2.
</math>
 
== Зноскі ==
{{reflist}}
 
== Літаратура ==
* {{крыніцы/БелЭн|5к|Гравітацыйная пастаянная}} С. 383.
 
== Спасылкі ==
* {{З|ФЭ|http://www.femto.com.ua/articles/part_1/0849.html|загаловак=Гравитационная постоянная}}
 
[[Катэгорыя:Фізічныя канстанты]]