Аляксандр Сяргеевіч Пушкін: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Праўкі аўтарства Belarus2578Bot (размова) адкочаныя; вернута апошняя версія аўтарства Вольный лев
Тэгі: Адкат Адменена
др Праўкі аўтарства Belarus2578 (размова) адкочаныя; вернута апошняя версія аўтарства Belarus2578Bot
Тэгі: Адкат Адменена
Радок 23:
'''Алякса́ндр Сярге́евіч Пу́шкін''' ({{lang-ru|Александр Сергеевич Пушкин}}; {{ДН|6|7|1799}}, {{МН|Масква||}} — {{ДС|10|2|1837}}, {{МС|Санкт-Пецярбург||}}) — [[рускія|расійскі]] [[паэт]], [[драматург]] і празаік. [[Камер-юнкер]]; член Расійскай акадэміі ([[1833]]).
 
Пры жыцці, у [[1820-я]], як паэт, карыстаўся папулярнасцюПапулярнасцю сярод расійскай чытаючай публікі і прыхільнасцю літаратурных крытыкаў, атрымаў эпітэт «Русский Байрон» ({{lang-be|Расійскі [[Джордж Байран|Байран]]}})<ref>Русский биографический словарь. Т. 15, стр. 281. {{ref-ru}}</ref>; у [[1830-я]] (пасля яго паэмы «Полтава») стаўленне да яго стала пераважна халодным і крытычным<ref>Русский биографический словарь. Т. 15, стр. 282—283. {{ref-ru}}</ref>. З другой паловы [[19 стагоддзе|XIX ст.]] мае рэпутацыю вялікага нацыянальнага паэта Расіі<ref name="krugosvet"/><ref name="rulex.ru"/><ref name="slovari.yandex.ru"/>. Разглядаецца як стваральнік сучаснай [[руская мова|рускай літаратурнай мовы]]<ref name="philology.ru"/>, а яго творы — як моўны эталон, падобны творам [[Дантэ Аліг'еры|Дантэ]] ў [[Італія|Італіі]] або [[Іаган Вольфганг фон Гётэ|Гётэ]] ў [[Германія|Германіі]]<ref>С. С. Аверинцев. Филология. — Краткая литературная энциклопедия, т. 7, столбец 975 {{ref-ru}}</ref>. Крытык і філосаф-захаднік В. Р. Бялінскі назваў яго «первым поэтом-художником России» ({{lang-be|першым паэтам-мастаком Расіі}})<ref name="Белинский">В. Г. Белинский. Полное собрание сочинений. АН СССР, т. VII, с.с.316, 320, 326 {{ref-ru}}</ref>. З канца [[XIX стагоддзе|XIX ст.]] большасць біёграфаў і бібліёграфаў Пушкіна кажуць пра яго як вялікага альбо найвялікшага расійскага паэта<ref name="krugosvet">[http://slovari.yandex.ru/dict/krugosvet/article/4/4e/1011719.htm Об Александре Сергеевиче Пушкине в энциклопедии «Кругосвет»] {{ref-ru}}</ref><ref name="rulex.ru">[http://www.rulex.ru/01160751.htm Об Александре Сергеевиче Пушкине в Русском биографическом словаре] {{ref-ru}}</ref><ref name="slovari.yandex.ru">[http://slovari.yandex.ru/dict/litenc/article/le9/le9-3781.htm Александр Сергеевич Пушкин в Литературной энциклопедии] {{ref-ru}}</ref>, як пра стваральніка новай рускай літаратуры, які ў сваёй творчасці зацвярдзіў нормы сучаснай рускай літаратурнай мовы<ref name="philology.ru">[http://www.philology.ru/linguistics1/vinogradov-78.htm Виноградов В. В. Избранные труды. История русского литературного языка. — М., 1978. — С. 288—297] {{ref-ru}}</ref>.
 
== Біяграфія ==
Радок 32:
 
=== Дзяцінства ===
[[Выява:Пушкин крещение Москва 1992 Аввакумов.jpg|thumb|160px|left|Мемарыяльная дошка, прысвечаная хрышчэнню А. С. Пушкіна. ''Скульптар — Н. М. Авакумаў''|link=Special:FilePath/Пушкин_крещение_Москва_1992_Аввакумов.jpg]]
Пушкін нарадзіўся 26 мая ([[6 чэрвеня]]) [[1799]] г. у [[Масква|Маскве]].
 
Радок 67:
Шэсць гадоў Пушкін правёў у [[Царскасельскі ліцэй|Царскасельскім ліцэі]], адчыненым [[19 кастрычніка]] [[1811]] года. Тут юны паэт перажыў падзеі вайны 1812 года. Тут упершыню адкрыўся і быў высока ацэнены яго паэтычны дар. Успаміны пра гады, праведзеныя ў Ліцэі і пра ліцэйскае братэрства заўсёды засталіся ў душы паэта.
[[Выява:Pushkin derzhavin.jpg|thumb|255px|right|Пушкін на ліцэйскім экзамене ў Царскім Сяле. Карціна Ільі Рэпіна ([[1911]])]]
У ліцэйскі перыяд Пушкіным было створана шмат вершаваных твораў. Яго натхнялі французскія паэты XVII—XVIII стагоддзяў, з творчасцю якіх ён пазнаёміўся ў дзяцінстве, чытаючы кнігі з бібліятэкі свайго бацькі. Любімымі аўтарамі маладога Пушкіна былі [[Вальтэр]] і Парні. У яго ранняй лірыцы злучаліся традыцыі французскага і расійскага клпсіцызму. Настаўнікамі Пушкіна-паэта сталі [[Канстанцін Бацюшкаў|Бацюшкаў]], прызнаны майстар «лёгкай паэзіі», і [[Васіль Жукоўскі|Жукоўскі]], галава айчыннага расмйскагарасійскага рамантызмарамантызму. Пушкінская лірыка перыяду [[1813]]—[[1815]] гадоў пранізаная матывамі хуткаплыннасці жыцця, якая дыктавала прагу асалоды жыццёвымі ўцехамі. З 1816 года, услед за Жукоўскім, ён звяртаецца да элегій, дзе развівае характэрныя для гэтага жанру матывы: безадказнага кахання, сыходу маладосці, згасання душы. Лірыка Пушкіна ўсё яшчэ з'яўляецца пераймальнай, поўнай літаратурных умоўнасцей і штампаў, тым не менш ужо тады пачынаючы паэт абірае свой, асаблівы шлях<ref name="Полн525">{{Кніга
|аўтар =
|частка = Д. Благой. Стихотворения Пушкина
Радок 279:
* Вершы. Мн., 1949;
* Казка аб мёртвай царэўне і аб сямі асілках. Мн., 1955;
* Казка пра папаПапа і пра работніка яго Балду. Мн., 1957;
* Руслан і Людміла. Мн., 1978;
* О муза… Мн., 1999;