Магія: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
[[File:Sorceries from Astra Castra.jpg|thumb|Чараўнікі, мал.малюнак [[1865]] г.]]
'''Ма́гія''' ({{lang-gr|μαγεία}} "варажба") або '''чарадзе́йства''', '''чараўні́цтва''' — рытуалы[[рытуал]]ы, пабудаваныя на веры ў магчымасць звышнатуральнага ўздзеяння на навакольны свет праз пэўныя дзеянні або бяздзеянне.
 
== Магічнае мысленне ==
Магію часам вызначаюць як пэўны спосаб мыслення, які абапіраецца на памылковае разуменне сувязяў у [[сусвет|навакольным свеце]] і пабудову ілжывых асацыяцый, што становіцца прычынай звароту да звышнатуральнай практыкі. Як заўважае частка даследчыкаў, магічнае мысленне магчыма ў сітуацыі, калі адсутнічае лагічная ўзаемасувязь паміж ўсведамленнем і вопытам. Замест гэтага навакольная прастора і рэчы ў ёй аб'ядноўваюцца з дапамогай пачуццёвага ўспрымання.
 
[[псіхалогія|Псіхолагі]] тлумачаць магічнае мысленне як абарону ад несвядомых страхаў. [[Зігмунд Фрэйд]] адным з першых заўважыў сувязь паміж магічным мысленнем і кагнітыўным развіццём чалавечай асобы, звязаны з пераносам псіхічнага самаадчування на знешняе асяроддзе. Альтэрнатывай гэтаму погляду з'яўляецца разгляд магіі [[Мовазнаўства|лінгвістамі]] як формы абстрагавання, пабудовы аналогій для выразу ўнутранага стану.
 
== Магія і рэлігія ==
Звычайна магічная практыка шчыльна звязана з [[рэлігія|рэлігійнымі]] ўяўленнямі. Некаторыя рэлігійныя рытуалы, накшталт прашэння ў [[бог|багоў]], малітваў, ахвярапрынашэнняў, схавання сапраўдных імёнаў багоў, абрады ачышчэння і г. д., знешне нагадваюць ці з'яўляюцца па сваёй сутнасці магічнымі.
 
[[Джэймс Джордж Фрэзер]] размежаваў магію і рэлігію. Згодна яго перакананням, магія больш нагадвае [[навука|навуку]], паколькі прапануе не шанаванне, а ўздзеянне на сілы [[прырода|прыроды]]. Магія ўзнікла раней за рэлігію і са з'яўленнем рэлігіі была амаль выціскнута. Аднак тэорыя Дж. Дж. Фрэзера не была цалкам падмацавана факталагічнай базай, таму ў пазнейшы час [[Культурная антрапалогія|антраполагі]] і [[этналогія|этнолагі]] адмовіліся ад яе.
 
== Віды магіі ==
Звычайна адасабляюць шкодную (чорную) і бясшкодную (белую) магію. Таксама вылучаюць іншыя віды магіі:
 
Радок 38:
Дадзеная класіфікацыя можа быць пашырана ў залежнасці ад выбару тых ці іншых чыннікаў магічных рытуалаў. Трэба таксама мець на ўвазе, што большасць магічных дзеянняў мае комплексны характар.
 
== Гл. таксама ==
* [[Акультызм]]
* [[Астралогія]]
* [[Замовы]]
* [[Экзарцызм]]
 
== Спасылкі ==
*[http://www.bartleby.com/196/ James George Frazer, The Golden Bough: A Study in Magic and Religion]
*[http://www.bartleby.com/281/3.html Sigmund Freud, Totem and Taboo. Chapter III. Animism, Magic and the Omnipotence of Thought]
* [http://pawet.net/library/history/bel_history/_articles/chary/%D0%86%D1%88%D1%87%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0_%D0%A1._%D0%A1%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%8B_%D0%BF%D1%80%D0%B0_%D1%87%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%B7%D0%B5%D0%B9%D1%81%D1%82%D0%B2%D1%8B_%D1%9E_%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%BE%D1%85_%D0%A5V%D0%86%D0%86_%D1%81%D1%82..html Ішчанка С. Справы пра чарадзействы ў копных судох ХVІІ ст.]
* [http://beldumka.belta.by/isfiles/000167_971074.pdf Вольга Корсак, Магія абярэгаў]
* [https://urok.shkola.of.by/belaruskaya-magiya.html Беларуская магія]
* [http://kryuja.org/artykuly/valodzina/medycznaja_mahija_u_narodnym_kaliendary_bielarusau.html Таццяна Валодзіна, Мэдычная магія ў народным календары беларусаў] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20111101042348/http://kryuja.org/artykuly/valodzina/medycznaja_mahija_u_narodnym_kaliendary_bielarusau.html |date=1 лістапада 2011 }}
* [http://grema.info/zbor_lekavyh_rasln-magchnyya_lascvasc_lekavyh_rasln.html Магічныя ўласцівасці лекавых раслін] {{Архівавана|url=https://web.archive.org/web/20160305150158/http://grema.info/zbor_lekavyh_rasln-magchnyya_lascvasc_lekavyh_rasln.html |date=5 сакавіка 2016 }}
* [http://www.belhistory.eu/iryna-synkova-mixail-tarelka-znaxarski-tekst-z-belaruska%C2%ADtatarskaga-rukapisa/ Ірына Сынкова, Міхаіл Тарэлка. Знахарскі тэкст з беларуска-­татарскага рукапіса]
 
[[Катэгорыя:Магія]]