Бітва пад Манцыкертам (1071): Розніца паміж версіямі

'''БІТВА ПАД МАНЗІКЕРТАМ (1071)'''. Бітва між войскамі [[Візантыйская імперыя|Візантыйскай імперыі]] і [[сельджуцкія туркі|сельджуцкіх туркаў]] [[19.8. жніўня]] [[1071]] каля г. [[горад Манзікерт|Манзікерт]] ([[Арменія]]). Скончылася поўнай перамогай [[сельджуцкіх туркаў]] і мела вялікія і трывалыя геапалітычныя наступствы.

У 1050-х [[сельджуцкія туркі]] падпарадкавалі сабе [[Персія|Персію]], у канцы 1060-х пачалі экспансію ў [[візантыйскую]] [[правінцыю]] [[Анатолія]], і пагражалі [[Арменія|Арменіі]]. У [[1068]] і [[1069]] візантыйскі імператар [[Раман IV]], кампетэнтны генерал, правёў ваенныя кампаніі супраць [[сельджукаў]] і меў пэўны поспех (ачысціў [[Заходняя Кападокія|Заходнюю Кападокію]], перамога пры [[Себастыі]], параза пры [[Хілаце]]). У пач. 1071 [[сельджуцкі1071]] [[сельджуцкі султан]] [[Алп Аслан]] напаў на некалькі пагранічных візантыйскіх гарадоў, захапіў [[крэпасці]] [[Манзікерт]] і [[Аргіс]].

Імператар Раман сабраў войска ў [[ЭрзерумеЭрзерум]]е, каля 130 км ад [[Манзікерту]], з намерам захапіць [[Манзікерт]]яго і суседні [[Хілат]], каб выкарыстаць іх як базы для дзеянняў супраць [[Персіі]]. Султан [[Алп Аслан]] адразу ж павярнуў сваё войска з [[Алепа]] ([[Сірыя]]) ў [[Арменію]].

У сяр. жніўня [[1071]] перадавыя атрады сельджукаў сустрэліся і ўступілі ў сутычкі з галоўнай візантыйскай арміяй калі воз. Ван. Тымчасам, імператар Раман забраў Манзікерт у туркаў і, даведаўшыся, што з'явіліся перадавыя атрады султана Алп Аслана, скіраваў ім напярэймы [[куманскую]] [[цяжкую кавалерыю]]. Туркі, апынуўшыся ў лічэбнай меншасці, адступілі (незразумела, ці наўмысна, ці па-сапраўднамусапраўды), візантыйскія войскі кінуліся ў пагоню, але турэцкія лёгкія конныя лучнікі раптоўна контратакавалі, захапілі ў палон камандзіра візантыйскай конніцы, рэшткі візантыйскіх войскаў адступілі ў бязладзебязладдзі.

Калі з'явіліся галоўныя візантыйскія сілы (18.8.1071), турэцкія войскі зніклі. Візантыйскія войскі вярнуліся ў табар, тымчасам і турэцкае войска ўночыўначы вярнулася і расклала свой табар у 5 км адтуль. Раніцаю султан Алп Аслан убачыў, што візантыйскае войска значна большае за ягонае, і паслаў мірнае пасольства да імператара Рамана. Але Раман наадрэз адмовіў, лічачы неабходным ушчэнт разбіць войска туркаў і адразу развязаць, такім чынам, праблему турэцкай экспансіі.

Апоўдні імператар Раман рушыў сваё войска на туркаў шырокім фронтам, з моцным ар'ергардам. У першай лініі стаялі цяжкая кавалерыя, сабраная з розных [[фемаў]], Раман сам камандаваў першай лініяй з яе цэнтру. Другая лінія складалася з найманай кавалерыі з Германіі, нарманаў з Італіі, розных войскаў з усходніх межаў. Другой лініяй камандаваў [[Андронікас Дукас]]. Лёгкай пехоты у візантыйскай арміі амаль не было, бо яна была пакінута на аблогах. Немень лучнікаў, якія падтрымлівалі б кавалерыю, парушала адзін з галоўных [[Візантыйскія каноны вайны|візантыйскіх канонаў вайны]] супраць стэпавых конных войскаў.