Здудзіцкі каменны крыж: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
стыль
афармленне, стылявыя змены, абнаўленне дадзеных
Радок 1:
{{Славутасць
[[Выява:Здудзіцкі каменны крыж.JPG|thumb|Здудзіцкі каменны крыж]]
|Тып = Помнік
|Беларуская назва = Здудзіцкі каменны крыж
|Арыгінальная назва =
[[| Выява:Здудзіцкі каменны крыж.JPG|thumb| = Здудзіцкі каменны крыж]].JPG
| Подпіс выявы = Здудзіцкі каменны крыж у храме.
| Шырыня выявы =
|Статус = ахоўваецца [[дзяржава]]й
|Краіна = Беларусь
|Краіна2 =
|Назва месцазнаходжання = Гарадскі пасёлак
|Месцазнаходжанне = Парычы
|lat_dir = |lat_deg =52 |lat_min =48 |lat_sec =
|lon_dir = |lon_deg =29 |lon_min =25 |lon_sec =
|region =
|CoordScale =
|Канфесія = праваслаўе
|Епархія = Гомельская і Жлобінская
|Добрапрыстойнасць =
|Ордэнскай прыналежнасць =
|Тып кляштара =
|Тып будынка =
|Архітэктурны стыль =
|Аўтар праекта =
|Будаўнік =
|Заснавальнік =
|Першае згадванне = [[1994]] (публікацыя)
|Заснаванне =
|Асноўныя даты = {{Славутасць/Даты|1993|выяўлены|1997|абследаваны|2004|перавезены ў музей|2008|перададзены храму}}
|Скасаваны =
|Пачатак будаўніцтва =
|Заканчэнне будаўніцтва =
|Будынкі = {{Славутасць/Будынкі||||||}}
|Прыбудоўкі =
|Вядомыя жыхары =
|Рэліквіі =
|Настаяцель =
|Стан = поўная захаванасць
|Сайт =
|Commons =
}}
 
[[Выява:Акафіст_у_Парыцкай_царкве_09.03.2008.JPG|thumb|Чытанне [[акафіст]]у у Парыцкай царкве з нагоды ўсталявання Здудзіцкага каменнага крыжа, 09.03.2008.]]
[[Выява:Здудзіцкі_каменны_крыж,_2004_г..jpg‎|thumb|Здудзіцкі каменны крыж. Здудзічы, 2004.]]
{{вызнч|1=Здудзіцкі каменны крыж}} старадаўні культавы помнік з [[вёска|вёскі]] Здудзічы (Чыркавіцкі сельсавет [[Светлагорскі раён|Светлагорскага раёна]] [[Гомельская вобласць|Гомельскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]]). Выраблены з [[граніт|гранітнага]] валуна. Знаходзіцца ў храме Св. роўнаапостальнай Марыі Магдаліны ў [[Парычы|г. п. Парычы]] Светлагорскага [[раён|р-на]].
 
== Асноўныя звесткі ==
У [[1993]] пры зборы краязнаўчых звестак для [[кніга|кнігі]] "Памяць" Светлагорскага [[раён|раёна]] была выяўлена група культавых помнікаў у Здудзічах: 2 курганы, валун, 2 камяні з выявамі крыжа, камень з надпісам (неразборлівы), 3 каменныя крыжы. Найбольш старадаўні крыж быў укапаны ў зямлю на ўскрайку могілак, магчыма, на царковішчы. Надземная частка крыжа акруглена, падобны на [[Горад Тураў|Тураўскія]] крыжы [[12 ст.]]
 
УКрыж выяўлены ў [[1993]] г. пры зборы краязнаўчых звестак для [[кніга|кнігі]] "«Памяць"» Светлагорскага [[раён|раёна]] была выяўлена група культавых помнікаў у Здудзічах: 2 курганы, валун, 2 камяні з выявамі крыжа, камень з надпісам (неразборлівы), 3 каменныя крыжыр-на. Найбольш старадаўні крыж быўБыў укапаны ў зямлю на ўскрайку могілак, магчыма, на царковішчы. Надземная частка крыжа акруглена, падобны на [[Горад Тураў|Тураўскія]] крыжы [[12 ст.]]
У [[1997]] помнікі агледзіла Н. М. Дубіцкая, старшы навуковы супрацоўнік аддзела [[Беларуская археалогія|археалогіі]] [[Жалезны век|жалезнага веку]] Інстытута [[Гісторыя|гісторыі]]<ref>http://nasb.gov.by/bel/organizations/institutes/inogum.html#off951</ref> [[Нацыянальная Акадэмія навук Беларусі|Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі]], кандыдат гістарычных [[Навука|навук]] ([[Горад|г.]] [[Мінск]]). Паводле меркавання Н. М. Дубіцкай, найбольш старадаўні крыж можна аднесці да перыяду не пазней [[14 ст.]], ён з'яўляецца мясцовым вырабам і на могілках быў выкарыстаны другасна.
 
У [[1997]] помнікіг. помнік агледзіла Н. М. Дубіцкая, старшы навуковы супрацоўнік аддзела [[Беларуская археалогія|археалогіі]] [[Жалезны век|жалезнага веку]] Інстытута [[Гісторыя|гісторыі]]<ref>http://nasb.gov.by/bel/organizations/institutes/inogum.html#off951</ref> [[Нацыянальная Акадэмія навук Беларусі|Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі]], кандыдат гістарычных [[Навука|навук]] ([[Горад|г.]] [[Мінск]]). Паводле меркавання Н. М. Дубіцкай, найбольш старадаўні крыж можна аднесці да перыяду не пазней [[14 ст.]], ён з'яўляецца мясцовым вырабам і на могілках быў выкарыстаны другасна.
Згодна рэкамендацыі Н. М. Дубіцкай, у [[2004]] найбольш старадаўні крыж дзеля захавання быў перавезены ў Музей гісторыі г. [[Светлагорск]]а. З-за рэканструкцыі музея не экспанаваўся. У [[люты|лютым]] [[2008]] па просьбе іярэя Д. Шылянка, настаяцеля храма Св. роўнаапостальнай Марыі Магдаліны ў [[Парычы|г. п. Парычы]] Светлагорскага р-на, крыж быў перададзены гэтаму храму (14 км ад Здудзіч). У Даравальную нядзелю [[9 сакавіка]] 2008 у храме быў прачытаны акафіст з нагоды ўсталявання крыжа.
 
Згодна рэкамендацыі Н. М. Дубіцкай, у [[2004]] найбольш старадаўніг. крыж дзеля захавання быў перавезены ў Музей гісторыі г. [[Светлагорск]]а. З-за рэканструкцыі музея не экспанаваўся<ref>[http://svetlahorsk.belarda.org/local_news/data/ic_87/463/ У Парыцкай царкве ўсталявалі крыж XIV стагоддзя (БелаПАН) // Рэгіянальны партал — Светлагорск. 2008. 10 сакавіка.]</ref>. У [[люты|лютым]] [[2008]] г. па просьбе іярэя Д. Шылянка, настаяцеля храма Св. роўнаапостальнай Марыі Магдаліны ў [[Парычы|г. п. Парычы]] Светлагорскага р-наПарычах, крыж быў перададзены гэтаму храму (14 км ад Здудзіч)<ref>[http://www.mospat.ru/index.php?page=40031 Средневековый поклонный крест установлен в Гомельской области // Русская православная церковь: официальный сайт Московского патриархата. 2008. 11 марта.]</ref>. У Даравальную нядзелю [[9 сакавіка]] 2008 г. у храме быў прачытаны акафіст з нагоды ўсталявання крыжа.
 
Вышыня крыжа — каля 1,5 [[метр|м]]. Верхняя частка нагадвае трыліснік. На пярэдняй паверхні маюцца 2 вертыкальныя і 2 гарызантальныя рысы, якія былі нанесены, верагодна, для разметкі пры апрацоўцы валуна. Унізе адзін бок больш масіўны: магчыма, гэта было зроблена з мэтаю надання крыжу ўстойлівасці на адхіле [[бераг|берага]] ці [[Узвышша|ўзвышша]].
 
У [[Ліпень|ліпені]] 2008 г. з помнікам азнаёміўся прафесар кафедры [[Гісторыя Беларусі|гісторыі Беларусі]] і паліталогіі Беларускага [[Дзяржава|дзяржаўнага]] тэхналагічнага універсітэта, [[Доктар навук|доктар]] гістарычных навук [[Сяргей Рассадзін|С. Я. Рассадзін]] (Мінск). Ён лічыць, што крыж мае паходжанне, больш старажытнае за 14 [[Стагоддзе|ст.]], і неабходна яго далейшае вывучэнне.
 
{{зноскі}}
 
== Гл. таксама ==
* [[Каралёваслабодскі камень з крыжом]]
 
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
Радок 30 ⟶ 73:
*[http://www.tvrgomel.by/document.aspx?docid=1651 Светлогорское наследие // Официальный сайт телерадиокомпании "Гомель".]
*[http://www.kp.ru/daily/24052/104145/ Слуцкая А. В белорусской деревне Здудичи обнаружили крест XI века // Комсомольская правда. 2008. 20 февраля.]
*[http://svetlahorsk.belarda.org/local_news/data/ic_87/463/ У Парыцкай царкве ўсталявалі крыж XIV стагоддзя // БелаПАН. 2008. 10 сакавіка.]
*[http://svetlogorsk.by/index.php?option=com_content&task=view&id=2597&Itemid=1 Лешкевич Н. Прощёное воскресенье в Паричском храме // Светлогорский районный исполнительный комитет: официальный сайт. 2008. 10 марта.]
*[http://mirtv.ru/content/view/26095/86/ В одной из церквей Беларуси установили крест XIV столетия // Мир: межгосударственная телерадиокомпания. 2008. 11 марта.]
*[http://www.mospat.ru/index.php?page=40031 Средневековый поклонный крест установлен в Гомельской области // Русская православная церковь: официальный сайт Московского патриархата. 2008. 11 марта.]
*[http://ranak.by/plus/viewrp.php?id=3041 Романцов В. Ещё одна святыня Парич // Ранак-плюс. 2008. № 11.]
*[http://belniva.by/index.php?option=com_content&task=view&id=5083&Itemid=43 Филипчик В. В храме — каменный крест // Белорусская нива. 2008. 13 марта.]