Аршанскае духоўнае вучылішча
Аршанскае духоўнае вучылішча — навучальная ўстанова ў Оршы.
Гісторыя правіць
У 1808 г. імператарам Аляксандрам I, для распрацоўкі плана рэформы духоўных навучальных устаноў, быў заснаваны адмысловы камітэт, які атрымаў назву «Камітэта аб удасканаленні духоўных вучылішчаў». У 1809 г. пачалася рэалізацыя дадзенай рэформы. У Магілёўскай епархіі архіепіскап Магілёўскі і Віцебскі Варлаам (Шышацкі) першапачаткова планаваў адкрыць 5 павятовых і 15 прыходскіх вучылішчаў. У дадзены спіс уваходзіла і Аршанскае павятовае духоўнае вучылішча. 23 лютага 1809 г. камісія духоўных вучылішчаў зацвердзіла зробленыя архіепіскапам Варлаамам прапановы, якія датычацца колькасці вучылішчаў і размеркавання паміж імі прыходаў Магілёўскай епархіі. 2 снежня 1809 г. камісія зацвярджае прызначэнне наглядчыка і настаўнікаў Аршанскага павятовага духоўнага вучылішча. У пачатку студзеня 1810 г. вучылішча пачало сваю працу. З 1842 г. размяшчалася ў памяшканнях Свята-Пакроўскага мужчынскага манастыра. Апошні выпуск, верагодна, адбыўся ў 1918 г.
У 2001 г. у горадзе Орша быў адкрыты філіял Віцебскага духоўнага вучылішча. У 2011 г. рашэннем Свяшчэннага Сінода (Журнал № 59 ад 30 мая 2011 г.) Віцебскае духоўнае вучылішча было пераўтворана ў духоўную семінарыю. Віцебскае духоўнае вучылішча было перанесена па месцы размяшчэння філіяла, гэта значыць у Оршу. У сакавіку 2013 г. у Статут Віцебскага духоўнага вучылішча былі ўнесены змены і дапаўненні, пасля якіх яно стала называцца Аршанскім духоўным вучылішчам.
Кіраўнікі духоўнага вучылішча правіць
Наглядчыкі:
- Архімандрыт Амуросій (Лебедзеў) 1828-1832.
- Архімандрыт Яўфімій (Крымскі) 1860-1865.
- Архімандрыт Агапіт (Сахараў) 8.06.1865-06.05.1868.
- Аляксандр Паўлавіч Прыгароўскі 06.05.1868-31.12.1905.
- Лаўр Якаўлевіч Лаўроўскі 31.12.1905-2.08.1911.
- Іван Агафанікавіч Буйніцкі 2.08.1911-1917.
Памочнікі наглядчыка (інспектары):
- Іван Іванавіч Насовіч (1788–1877) 1813-1814.
- Андрэй Іванавіч Лабачэўскі 1860-1865.
- Агей Нікадзімавіч Гарбацэвіч 18.10.1865-1866.
- Іераманах Філафей 1.02.1867-1872.
- Іосіф Рыгоравіч Глыбоўскі 1873-1893.
- Павел Аляксеевіч Адамовіч 1893-1901.
- Іван Фёдаравіч Сінскі 1901-1906.
- Уладзімір Міхайлавіч Успенскі 1906-1907.
- Пётр Пятровіч Іларыёнаў 1907-1910.
- Цімафей Іванавіч Жудро 1910-1911.
- Пётр Цімафеевіч Залескі 1911-1917.
Аддзяленні правіць
Маецца чатыры аддзяленні:
- падрыхтоўчае аддзяленне рыхтуе кандыдатаў для паступлення ў духоўную семінарыю (тэрмін навучання 1 год). На падрыхтоўчае аддзяленне прымаюцца асобы мужчынскага полу (халастыя або жанатыя першым шлюбам);
- аддзяленне рэгентаў-псаломшчыкаў рыхтуе чытальнікаў, пеўчых, рэгентаў, псаломшчыкаў (тэрмін навучання 3 гады);
- катэхізатарскае аддзяленне рыхтуе выкладчыкаў нядзельных школ, курсаў рэлігіязнаўства (вячэрняе — тэрмін навучання 2 гады; завочнае — тэрмін навучання 3 гады).
- місіянерскае аддзяленне — набіраюцца слухачы (тэрмін навучання 2 гады).
Маецца завочны сектар. У вучылішчы навучаюцца студэнты розных узроставых катэгорый. Формы навучання дзённая і вячэрняя.