Консульскія дыптыхі
Консульскія дыптыхі — у Візантыі дыптыхі (таблічкі для запісаў) са слановай косці, якія рассылаліся консуламі ў адзначэнне іх уступлення на пасаду.[1]
Выраб консульскіх дыптыхаў прадугледжаны ў кодэксе імператара Феадосія (438), але вядомыя і больш раннія асобнікі (самы стары з вядомых датаваны 406 годам). Дыптыхі спынілі сваё існаванне пры Юстыніяне I (апошні дыптых датаваны 541 годам).
Форма візантыйскага консульскага дыптыха была запазычана ад антычнага рымскага.[2] На консульскіх дыптыхах змяшчалася выява прызначанага консула (у поўны рост ці пагрудна) у абрамленні з расліннага арнаменту. Акрамя гэтага сустракаюцца ў асобных медальёнах цыркавыя сцэны, спаборніцтвы калясніц на іпадроме, барацьба з дзікімі звярамі, тэатральныя акцёры.[3] Таксама дыптыхі пакрываліся фарбамі, часам інкруставаліся каштоўнымі камянямі.
У ранніх дыптыхах бачны ўплыў антычных традыцый. Гэта праўляецца як у стылістыцы выявы, так і ў падборы сцэн (напрыклад, сцэны з антычных драм, персаніфікацыі і да т.п.).[4] Консульскія дыптыхі VI стагоддзя паказваюць з’яўленне візантыйскага стылю на фоне грэка-ўсходняй мастацкай традыцыі. Гэта адлюстроўвае «імкненні да стыльнай манеры, выпрацоўкі формаў, асабліва драпіровак, і цяжка было б не звязваць гэтых рыс з патрэбнасцямі сталічных колаў, урадавых заказаў, і адмаўляць удзел старых майстэрняў Італіі і новых у Канстанцінопалі».[5]
-
Консульскі дыптых Проба (406 год) -
Консульскі дыптых Анастасія (517 год) -
Консульскі дыптых Філаксенія (525 год)
Крыніцы
правіць- ↑ Диптих (словарь античности) «Реальный словарь классических древностей по Любкеру». Издание Общества классической филологии и педагогики. СПб, 1885, с. 414.
- ↑ Лихачёва В. Д. Искусство Византии IV-XV веков. — Л: Искусство, 1981. — С. 26.
- ↑ История Византии / (отв. редактор) академик С. Д. Сказкин. — М.: Наука, 1967. — Т. 1.
- ↑ Лихачёва В. Д. Искусство Византии IV-XV веков. — Л: Искусство, 1981. — С. 28-29.
- ↑ Кондаков Н.П. Иконография Богоматери