Крыты вагон
Крыты вагон — тып грузавога вагона, закрыты з усіх бакоў. Прызначаны для забеспячэння захаванасці перавозімвга грузу ў неспрыяльных метэаўмовах, абароны ад крадзяжу і механічных пашкоджанняў.
Канструкцыя правіць
У Расіі распаўсюджаныя суцэльнаметалічныя універсальныя крытыя вагоны грузападымальнасцю 68 тон. Бакавыя і кантавыя сцены крытага вагона выкананы з вертыкальных стоек з верхнімі абвязкамі і металічнай ашалёўкай з прафіляваных лістоў таўшчынёй 2-3 міліметра. Крыты вагон мае звычайна люкі і дзверы з засоўнымі створкамі. Апорная дах забяспечаная ўнутранай падшыўкай, якая прылягае ўшчыльную да металічным лістам даху. Знутры сцены кузава абабітыя фанерай таўшчынёй 8-10 міліметраў, а дах — драўняна-кудзелістымі плітамі або абаронены напыляемым палімерным пакрыццём на аснове пенаполіўрэтану. Пол кузава выкананы з дошак таўшчынёй 65 міліметраў. Рама вагона мае хрыбтовую бэльку з адмысловых профіляў і дадатковыя бэлькі, якія падтрымліваюць насціл падлогі. Ссоўныя дзверы вагона маюць завалы якія маюць адтуліны для пламбіроўкі і зачыненні на замак або ЗПП. Усе крытыя вагоны маюць тыпавыя для грузавых вагонаў хадавыя часткі, ударна-цягавыя прыборы і тармазы.
Вагонны парк Расіі складаецца ў асноўным з вагонаў мадэляў 11-066, 11-217, 11-260, 11-270 і самай новай на лета 2017 года - мадэллю 11-6874. У вагонаў мадэлі 11-066 каркас кузава раскосна-стоечнай канструкцыі, драўляная ашалёўка сцен. У вагонаў мадэлі 11-217 каркас кузава без раскосаў, вонкавая ашалёўка гафрыраваная металічная (з нізкалегіраванай сталі 10ХНДП) таўшчынёй 3 мм знізу і 2,5 мм зверху, унутраная – з вільгацятрывалай фанеры таўшчынёй 10 мм.
Універсальны крыты вагон мадэлі 11-260 адрозніваецца ад вагона мадэлі 11-217 тым, што аб'ём яго кузава павялічаны ад 120 м3 да 140 м3, ўнутраная драўляная ашалёўка сцен і даху кузава заменена палімерным пакрыццём, шырыня дзвярнога праёму павялічана да 3973 мм, дзвярны накіроўвалы рэек знаходзіцца ўнізе, на парозе дзвярнога праёму, стойкі сцен маюць П-вобразны профіль і ашалёўка бакавых сцен па вышыні выканана з трох лістоў. Змены канструкцыі кузава вагона дазваляюць больш поўна выкарыстоўваць грузападымальнасць вагона і тым самым павысіць эфектыўнасць яго эксплуатацыі, а таксама забяспечыць надзейнасць кузава і лепшую прыстасаванасць вагона да пагрузачна-разгрузачных аперацыях. Канструктыўныя рашэнні рам, драўлянай падлогі, сцен, дахаў і ўнутранага абсталявання аналагічныя вагонах папярэдніх мадэляў. Ёсць некаторыя змены, напрыклад у раме, замест двух асноўных папярочных бэлек, чатыры бэлькі таго ж профілю, а П-вобразныя профілі дапаможных падоўжных бэлек заменены на двутаўравыя. Лабавыя бэлькі рамы вагона выкананы без паглыбленняў пад разетку аўтасчэпкі і маюць пасадкавыя месцы на лабавым лісце для пастаноўкі на вагон буферных шклянак пры неабходнасці злучэння вагонаў з аўтасчэпкай з вагонамі заходнееўрапейскіх ж. . д. з вінтавой сцяжкай ў цягніках «Усход-Захад». Бакавыя сцены кузава суцэльнаметалічныя, зварныя, без унутранай драўлянай падшыўкі. Металічная абшыўка складаецца па вышыні з трох лістоў: ніжняга (таўшчынёй 5 мм), сярэдняга (3 мм) і верхняга (2,5 мм). У адрозненне ад вагона мадэлі 11-217 дзвярныя амартызатары ўсталёўваюцца з абодвух бакоў дзвярнога праёму для змякчэння удараў створак бакавой дзвярэй пры іх адчыненні.
Канструкцыя крытага вагона мадэлі 11-270 аналагічная канструкцыі вагона мадэлі 11-217, але адрозніваецца ад яго некаторымі тэхнічнымі паказчыкамі.
Максімальная канструкцыйная хуткасць ўсіх універсальных вагонаў складае 120 км/ч.
Разнавіднасці крытых вагонаў правіць
Крытыя вагоны бываюць:
- Універсальныя — прызначаюцца для перавозкі тарна-ўпаковачных, адзінкавых, сыпкіх грузаў. Дзякуючы спецыяльным прыстасаваньняў могуць выкарыстоўвацца для перавозкі людзей — у выпадку такога пераабсталявання часта называюцца «цяплушкамі».
- Спецыяльныя — ужываюць для перавозкі жывёлы і птушкі, легкавых аўтамабіляў, паперы ў рулонах, халоднакатанай сталі ў рулонах і пачках, апатытавага канцэнтрату і іншых грузаў.
Крыты вагон для легкавых аўтамабіляў (вагон-аўтамабілявоз) мае двух'ярусны кузаў з кантавымі дзвярыма складваецца тыпу. Вагон месціць 8-10 аўтамабіляў, размешчаных у два ярусы. Аўтамабілі мацуюцца штатнымі калодкамі.
Крыты вагон для паперы не мае ўнутры кузава выступоўцаў частак на сценах і даху, абсталяваны прыладамі для замацавання рулонаў ад падоўжнага перамяшчэння і навальвання іх на дзверы.
Крыты вагон для перавозкі жывёлы мае вентыляцыйныя адтуліны ў падоўжных сценах кузава або спецыяльныя люкі. У такіх вагонах звычайна прадугледжаны службовыя памяшканні. Вагоны для перавозкі жывёлы абсталяваны кармушкамі, карытами, сістэмай водазабеспячэння і фуражнымі паліцамі для кармлення жывёлы ў дарозе. Пол ўладкоўваецца лёгка паддаюцца ачыстцы, не ўсмоктваючым вільгаць, мае зліўныя адтуліны.
Крыты вагон для халоднакатанай сталі забяспечаны кузавам з магутнай апорнай рамай, здымнымі кажухамі — дахамі для абароны грузу ад атмасферных уздзеянняў і унутраным абсталяваннем з рухомых і стацыянарных лажаментаў, стоек і ўпартых бэлек для мацавання рулонаў і пачкаў ліставай сталі.
Крыты вагон для апатытавага канцэнтрату мае шарнірна злучаны з рамай кузаў, які ўздымаецца пры наездзе вагона на разгрузачную эстакаду з дапамогай каткоў, размешчаных на бакавых сценах. Пол утвораны чатырма секцыямі, якія пры ўздыме кузава на разгрузнай эстакадзе (на 650 мм) ўтвараюць двухсхільным плоскасць з нахілам 50° да гарызонту. Канцэнтрат выгружаецца на абодва бакі ад чыгуначнага пуці на хаду цягніка (склад рухаецца праз эстакаду з хуткасцю 5-10 кіламетраў у гадзіну).
Вузкакалейныя крытыя вагоны правіць
Крытыя грузавыя вузкакалейныя вагоны прызначаныя для забеспячэння захаванасці перавазімага грузу ад атмасферных ападкаў. Вузкакалейныя крытыя вагоны бываюць: універсальныя і спецыяльныя [1].
- Універсальныя — крытыя вузкакалейныя вагоны, прызначаныя для перавозкі адзінкавых грузаў вялікі наменклатуры, а таксама іншых сыпкіх грузаў, якія патрабуюць абароны ад атмасферных ападкаў.
- Спецыяльныя — крыты вагон грузападымальнасцю 23 т спецыяльна прыстасаваны для перавозкі збожжа, але можа служыць для транспарціроўкі ўсёй наменклатуры грузаў крытых універсальных вагонаў.
Спецыяльны крыты вагон пабудаваны на базе крытага універсальнага вагону грузападымальнасцю 23 т., але ў адрозненне ад яго дадаткова абсталяваны чатырма загрузныя люкамі ў даху з герметычнымі вечкамі і васьмю разгрузачнымі люкамі бункернай тыпу (па чатыры з кожнага боку) у падлозе. На даху маюцца масткі, а па тарцах вагона — лесвіцы. Разгрузачныя люкі абсталяваны клапанамі. На большасці прадпрыемстваў крытыя вагоны выкарыстоўваліся і выкарыстоўваюцца для перавозкі гаспадарчых грузаў, у якасці службовых, вагонаў-бытовак і вагонаў-крам [2].
Цяплушкі правіць
Да канца Другой сусветнай вайны была шырока распаўсюджаная практыка пераабсталявання крытых вагонаў для перавозкі людзей — войскаў, ваеннапалонных і г. д. Для гэтай мэты вагон ўцяпляйце, у яго ўсталёўваліся вокны і ацяпляльная печ (звычайна — буржуйка) і ўсталёўваліся нары.
Вытворцы правіць
Вытворцы ў Расіі правіць
- ПАО «Аб'яднаная вагонная кампанія»
- АТ «Ціхвінскі вагонабудаўнічы завод»
Вытворцы на Украіне правіць
- ААТ «Крукоўскі вагонабудаўнічы завод»
- Стаханаўскі вагонабудаўнічы завод
Абслугоўванне правіць
Правілы ачысткі і прамывання вагонаў, а таксама пералік грузаў, пасля выгрузкі якіх павінна праводзіцца прамыванне крытых вагонаў, вызначаны Загадам Міністэрства транспарту Расійскай Федэрацыі ад 10.04.2013 № 119 «Аб зацвярджэнні Правілаў ачысткі і прамывання вагонаў і кантэйнераў пасля выгрузкі грузаў»[3].
Зноскі
- ↑ Крытые вагоны Архівавана 24 лістапада 2010.
- ↑ Развитие отечественного вагонного парка. Авторы: Л.А.Шадур, Издательство: Москва "Транспорт"
- ↑ «Об утверждении Правил очистки и промывки вагонов и контейнеров после выгрузки грузов» // «Российская газета», №111 (6087), 27 мая 2013