Народны артыст Беларусі
ганаровае званне Рэспублікі Беларусь; прысвойваецца не раней чым праз пяць гадоў пасля прысваення ганаровага звання «Заслужаны артыст Рэ
(Пасля перасылкі з Народная артыстка БССР)
«Народны артыст Беларусі» — ганаровае званне Рэспублікі Беларусь.
Агульнае палажэннеПравіць
Ганаровае званне «Народны артыст Беларусі» прысвойваецца не раней чым праз пяць гадоў пасля прысваення ганаровага звання «Заслужаны артыст Рэспублікі Беларусь» або «Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь» артыстам, рэжысёрам, балетмайстрам, дырыжорам, хормайстрам, музычным выканаўцам, якія стварылі высокамастацкія выявы, спектаклі, кінафільмы, тэлеспектаклі, тэлефільмы, канцэртныя, эстрадныя, цыркавыя праграмы, музычныя, тэлевізійныя і радыётворы, якія зрабілі значны ўнёсак у айчынную культуру і атрымалі шырокае грамадскае прызнанне.
Спіс народных артыстаў Беларусі савецкага перыядуПравіць
1928Правіць
- Уладзіслаў Галубок (1882—1937), драматург, рэжысёр, акцёр, тэатральны дзеяч.[1]
1934Правіць
- Міхаіл Рафальскі (1889—1937), рэжысёр яўрэйскага тэатра, педагог.[2]
1938Правіць
- Ларыса Александроўская (1904—1980), оперная спявачка, тэатральны рэжысёр.[3]
- Аляксандр Ільінскі (1903—1967), тэатральны акцёр.[4]
- Уладзімір Уладамірскі (1893—1971), акцёр тэатра і кіно.[5]
1940Правіць
- Дзмітрый Арлоў (1903—1969), акцёр тэатра і кіно, рэжысёр, тэатральны педагог.[6]
- Зінаіда Васільева (1913—1999), балерына і педагог.
- Глеб Глебаў (1899—1967), акцёр тэатра і кіно.
- Аляксей Ермалаеў (1910—1975), артыст балета, педагог (пасля народны артыст СССР).[7]
- Ірына Ждановіч (1906—1994), актрыса.[8]
- Пётр Засецкі (1899—1941), оперны спявак (тэнар).[8]
- Павел Малчанаў (1902—1977), акцёр тэатра і кіно.[9]
- Еўсцігней Міровіч (1878—1952), тэатральны рэжысёр.
- Рыта Млодак (1906—1969), оперная спявачка.
1941Правіць
- Генрых Грыгоніс (1889—1955), акцёр тэатра і кіно.[8]
1944Правіць
- Ганна Абуховіч (1908—1986), артыстка тэатра.[6]
- Ларыса Аляксеева (1907—1998), савецкая спявачка.[10]
- Арсеній Арсенка (1903—1945), украінскі савецкі спявак.
- Ісідар Балоцін (1907—1961), оперны спявак.
- Віктар Галаўчынер (1905—1961), рэжысёр, акцёр, драматург.
- Міхаіл Дзянісаў (1900—1971), спявак (лірыка-драматычны барытон).
- Мікалай Звездачотаў (1904—1985), артыст тэатра.[11]
- Аляксандра Нікалаева (1906—1997), артыстка балета.[6]
- Лідзія Ржэцкая (1899—1977), актрыса.
- Цімафей Сяргейчык (1899—1977), тэатральны акцёр і рэжысёр.
1946Правіць
- Вольга Галіна (1899—1980), тэатральная артыстка.[12]
- Барыс Платонаў (1903—1967), акцёр, тэатральны педагог.
- Леанід Рахленка (1907—1986), акцёр, рэжысёр.
1949Правіць
- Уладзімір Дзядзюшка (1905—1973), акцёр тэатра і кіно.
- Васіль Залатароў (1873—1964), савецкі кампазітар.[8]
- Вера Малькова (1903—1964), спявачка.
- Канстанцін Саннікаў (1896—1965), беларускі і савецкі рэжысёр, акцёр.
- Мікалай Чуркін (1869―1964), кампазітар.
- Рыгор Шырма (1892―1978), харавы дырыжор, фалькларыст.
1952Правіць
- Анатоль Шэлег (1909—1988), акцёр тэатра.
1953Правіць
- Марыя Бялінская (1906—1990), савецкая актрыса.
- Аляксандр Кістаў (1903—1960), савецкі акцёр тэатра і кіно.
- Вера Пола (1901—1989), прыма Нацыянальнага акадэмічнага тэатра імя Янкі Купалы, лаўрэат Сталінскай прэміі СССР.[6]
- Алена Радзялоўская (1904—1971), актрыса.
- Яўген Цікоцкі (1893—1970), кампазітар.
- Іван Шаціла (1910—1977), акцёр тэатра і кіно.
1954Правіць
- Мікалай Ворвулеў (1917—1967), оперны спявак (барытон).
- Сямён Дрэчын (1915—1993), артыст балета, балетмайстар.
- Міхаіл Зюванаў (1906—1977), оперны спявак (бас)[8].
- Рыгор Качаткоў (1904—1968), акцёр.
1955Правіць
- Мікалай Аладаў (1890—1972), кампазітар, педагог[13].
- Сцяпан Бірыла (1903—1978), акцёр тэатра [14].
- Валянціна Валчанецкая (1898—1980), спявачка (мецца-сапрана).[15]
- Соф’я Друкер (1907—1984), спявачка (драматычнае сапрана).
- Іосіф Жыновіч (1907—1974), дырыжор, кампазітар[16].
- Яўген Карнавухаў (1917—1984), акцёр тэатра і кіно.
- Уладзімір Корш-Саблін (1900—1974), савецкі кінарэжысёр, акцёр кіно.
- Клаўдзія Кудрашова (1925—2012), оперная спявачка[17].
- Леў Любімаў (1905—1979), дырыжор.
- Тамара Ніжнікава (1925—2018), савецкая спявачка (каларатурнае сапрана), педагог.[18]
- Барыс Пакроўскі (1912—2009), оперны рэжысёр, педагог.
- Іосіф Раеўскі (1901—1972), акцёр, тэатральны рэжысёр[19].
- Лідзія Ражанава (1925—2015), балерына.
- Іван Сайкоў (1911—1989), расійскі артыст оперы (драматычны тэнар).
- Мікалай Сярдобаў (1905—1990), оперны спявак.
- Анатоль Трус (1910—1989), акцёр тэатра.
- Васіль Фёдараў (1891—1971), савецкі акцёр і рэжысёр тэатра і кіно, тэатральны мастак.
- Генадзь Цітовіч (1910—1986), харавы дырыжор, музыказнавец, этнограф.[20]
1956Правіць
- Яўген Палосін (1912—1982), акцёр тэатра і кіно[21].
1957Правіць
- Раіса Кашэльнікава (1904—1980), актрыса.
- Стэфанія Станюта (1905—2000), беларуская актрыса.
1959Правіць
- Леанід Бражнік (1917—1992), оперны спявак.
- Сяргей Бульчык (1909—1996), акцёр тэатра.
- Аляксандр Рыбальчанка (1911—2002), балетмайстар, дзеяч аматарскага мастацтва.
- Фёдар Шмакаў (1917—2009), акцёр тэатра.
1961Правіць
- Здзіслаў Стома (1907—1992), акцёр тэатра і кіно[22].
1963Правіць
- Лідзія Галушкіна (1923—2009), артыстка оперы (мецца-сапрана).
- Анатоль Генералаў (1923—2007), артыст оперы (барытон).
- Аляксандра Клімава (1921—2005), актрыса тэатра і кіно, педагог, грамадскі дзеяч.
- Ігар Сарокін (нар. 1931), оперны спявак.
- Георгій Шчарбакоў (1917—1989), савецкі акцёр і рэжысёр, педагог.
- Тамара Шымко (1928—2017), спявачка (лірычнае сапрана), педагог.
1964Правіць
- Зіновій Іосіфавіч Бабій, оперны спявак.
- Валерый Ігнатавіч Глушакоў (1926—2005), спявак (лірычны тэнар).
- Леў Уладзіміравіч Голуб, кінарэжысёр.
- Валянцін Канстанцінавіч Давыдаў (1934—2015), артыст балета.
- Ніна Сцяпанаўна Давыдзенка, балерына.
- Таццяна Каламійцава (1914—1994), дырыжор.[23]
- Аляўціна Аляксандраўна Карзянкова (1935—2002), артыстка балета і балетны педагог.
- Валянціна Іванаўна Крыкава (1930—?), артыстка балета.
- Ірына Мікалаеўна Савельева (1931—2020), артыстка балета, педагог.
- Дзмітрый Мікалаевіч Смоліч (1911—1987), оперны тэатральны рэжысёр.
- Сямён Львовіч Талкачоў (1907—1970), піяніст.
- Віктар Максімавіч Чарнабаеў (1930—2021), спявак (бас).
- Мікалай Кірылавіч Шэхаў (1927—1999), артыст балета.
1967Правіць
- Зінаіда Браварская (1916—2005), актрыса тэатра і кіно[24]
- Галіна Макарава (1919—1993), актрыса тэатра і кіно
- Віктар Тарасаў (1934—2006), акцёр тэатра і кіно[25]
- Расціслаў Янкоўскі (н. 1967), акцёр тэатра і кіно (пасля народны артыст СССР)
1968Правіць
- Анатоль Васільевіч Багатыроў, кампазітар
1970Правіць
- Уладзімір Уладзіміравіч Алоўнікаў, кампазітар
- Барыс Пянчук (1918—2009), трубач, кампазітар і дырыжор
1971Правіць
- Святлана Данілюк (1939—2003), оперная спявачка[26]
1973Правіць
- Яўген Аляксандравіч Глебаў, кампазітар
1974Правіць
- Генадзь Аўсяннікаў (н.1935), акцёр тэатра і кіно
- Юрый Уладзіміравіч Семяняка, кампазітар
1975Правіць
- Людміла Бржазоўская (н. 1946), балерына
1976Правіць
- Аркадзь Саўчанка (1936—2004), оперны спявак[27]
1977Правіць
- Марына Мікалаеўна Бяльзацкая, балерына
- Марыя Захарэвіч, актрыса тэатра і кіно
1979Правіць
- Валянцін Мікалаевіч Елізар'еў (н. 1947), харэограф
- Уладзімір Аляксеевіч Куляшоў, акцёр тэатра і кіно
- Уладзімір Георгіевіч Мулявін, спявак, кампазітар
- Юрый Траян (н. 1950), танцоўшчык
- Віктар Цімафеевіч Тураў (н. 1936), кінарэжысёр
1980Правіць
- Генадзь Гарбук (н. 1934), беларускі акцёр тэатра і кіно
- Павел Кармунін (1919—2002), акцёр тэатра[28]
1982Правіць
- Ігар Лучанок (н. 1938), кампазітар
1984Правіць
- Уладзімір Цярэнцьевіч Камкоў, танцоўшчык
- Тадэвуш Антонавіч Кокштыс, акцёр тэатра
- Яраслаў Пятроў (н. 1942), оперны спявак
- Яўген Патафеевіч Шыпіла, акцёр тэатра
1987Правіць
- Міхаіл Паўлавіч Дрынеўскі, дырыжор
- Міхаіл Казінец, дырыжор
1988Правіць
- Генрых Вагнер (1922—2000), кампазітар[29]
1989Правіць
- Віктар Нічыпаравіч Дашук, кінарэжысёр
- Павел Піліпавіч Дубашынскі, акцёр тэатра
- Аўгуст Лазаравіч Мілаванаў, акцёр тэатра
1990Правіць
- Галіна Сямёнаўна Талкачова, актрыса тэатра
Спіс народных артыстаў Беларусі перыяду незалежнасціПравіць
1991Правіць
- Галіна Арлова (1928—2021), актрыса тэатра і кіно
- Міхаіл Пятроў (1937—2005), акцёр тэатра і кіно
1992Правіць
- Віктар Лебедзеў (1932—2001), акцёр тэатра і кіно
1995Правіць
- Вольга Клебановіч, актрыса тэатра і кіно
- Барыс Луцэнка (1937—2020), тэатральны рэжысёр
- Бэла Масумян (1937—2020), актрыса тэатра[30]
1996Правіць
- Уладзімір Гасцюхін, акцёр тэатра і кіно
- Эдуард Ханок, кампазітар
1998Правіць
- Валерый Раеўскі (1939—2011), тэатральны рэжысёр
- Аляксандр Ткачонак, акцёр тэатра і кіно
1999Правіць
- Эдуард Зарыцкі (1946—2018), кампазітар
- Арнольд Памазан, акцёр тэатра і кіно
- Наталля Руднева, оперная спявачка
2006Правіць
- Ядвіга Паплаўская, эстрадная спявачка
- Уладзімір Пятроў, оперны спявак
- Аляксандр Ціхановіч (1952—2017), эстрадны спявак
2009Правіць
- Сяргей Франкоўскі, оперны спявак
2010Правіць
- Ігар Артамонаў, танцоўшчык
- Ніна Ламановіч, хармайстар
2011Правіць
- Віктар Манаеў, акцёр тэатра і кіно
- Якаў Навуменка (1959—2012), спявак
2012Правіць
- Вольга Гайко, балерына
- Людміла Кудраўцава, балерына
2013Правіць
- Зінаіда Зубкова, актрыса
- Васіль Кавальчук, оперны спявак
- Андрэй Мдывані (1937—2021), кампазітар
2014Правіць
- Канстанцін Кузняцоў, танцоўшчык
2016Правіць
- Настасся Масквіна, оперная спявачка
- Ніна Шарубіна, оперная спявачка
2018Правіць
- Зоя Белахвосцік, актрыса
2021Правіць
- Уладзімір Правалінскі, спявак[31]
2022Правіць
- Антон Краўчанка, артыст балета
- Тамара Міронава, актрыса[32]
Зноскі
- ↑ Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 7. Гоголь — Дебит. 1972. 608 стр., илл.: 44 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.
- ↑ Дайджесты. Анонсы. ДатыБелТА
- ↑ Александровская Лариса Помпеевна
- ↑ 100 лет со дня рождения А. К. Ильинского / 500 лет со времени придания Волковыску магдебургского права — Белпочта
- ↑ Уладзімер Уладамірскі
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4 — М.: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.
- ↑ Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 9. Евклид — Ибсен. 1972. 624 стр., илл.; 43 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 2 — М.: Советская энциклопедия, Гловацкий — Кетуракис, 1963, 1216 стб. с илл., 14 л. илл.
- ↑ Павел Молчанов
- ↑ т. 5. Биографический справочник. Мн: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. 29 с.
- ↑ Беларусь: Энцыклапедычны даведнік / Рэдкал.: Б. І. Сачанка і інш. — Мн.: БелЭн, 1995. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
- ↑ Театральная энциклопедия. Гл. ред. С. С. Мокульский. Т. 1 — М.: Советская энциклопедия, А — «Глобус», 1961, 1214 стб. с илл., 12 л. илл.
- ↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
- ↑ Степан Бирилло
- ↑ Волчанецкая Валентина Фёдоровна // Биографический справочник — Мінск: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 123. — 737 с.
- ↑ Жинович Иосиф Иосифович
- ↑ Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер
- ↑ Нижникова Тамара Николаевна
- ↑ Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер
- ↑ Дисненский ГЛХУ | Витебское ГПЛХО
- ↑ ПОЛОСИН Евгений Максимович>
- ↑ Здислав Стомма
- ↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 14. Киреев — Конго. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2009. — 751 с.: ил.: карт.
- ↑ Зинаида Броварская
- ↑ Виктор Тарасов
- ↑ Афиша — Минск — Театр — Осенние вечера в Музыкальной гостиной Архівавана 20 сакавіка 2014.
- ↑ САВЧЕНКО Аркадий Маркович
- ↑ Павел Кормунин
- ↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 4. Большой Кавказ — Великий канал. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2006. — 751 с.: ил.: карт.
- ↑ https://rustheatre.by/troupe/actors/140-actors.html Масумян Белла Амовна
- ↑ Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 23 снежня 2021 года № 509 «Аб узнагароджанні»
- ↑ Ордэны, медалі, ганаровыя званні. Дзяржузнагарод удастоены 75 прадстаўнікоў розных сфер дзейнасці
СпасылкіПравіць
- Ганаровыя званні Рэспублікі Беларусь // Афiцыйны iнтэрнет-партал Прэзiдэнта Рэспублiкi Беларусь