Народны артыст Беларусі

«Народны артыст Беларусі» — ганаровае званне Рэспублікі Беларусь.


Нагрудны знак у 1995—2020 гадах (злева) і з 2020 года (справа).

Агульнае палажэннеПравіць

Ганаровае званне «Народны артыст Беларусі» прысвойваецца не раней чым праз пяць гадоў пасля прысваення ганаровага звання «Заслужаны артыст Рэспублікі Беларусь» або «Заслужаны дзеяч мастацтваў Рэспублікі Беларусь» артыстам, рэжысёрам, балетмайстрам, дырыжорам, хормайстрам, музычным выканаўцам, якія стварылі высокамастацкія выявы, спектаклі, кінафільмы, тэлеспектаклі, тэлефільмы, канцэртныя, эстрадныя, цыркавыя праграмы, музычныя, тэлевізійныя і радыётворы, якія зрабілі значны ўнёсак у айчынную культуру і атрымалі шырокае грамадскае прызнанне.

Спіс народных артыстаў Беларусі савецкага перыядуПравіць

1928Правіць

Уладзіслаў Галубок (1882—1937), драматург, рэжысёр, акцёр, тэатральны дзеяч.^[1]

1934Правіць

Міхаіл Рафальскі (1889—1937), рэжысёр яўрэйскага тэатра, педагог.^[2]

1938Правіць

Ларыса Александроўская (1904—1980), оперная спявачка, тэатральны рэжысёр.^[3]
Аляксандр Ільінскі (1903—1967), тэатральны акцёр.^[4]
Уладзімір Уладамірскі (1893—1971), акцёр тэатра і кіно.^[5]

1940Правіць

Дзмітрый Арлоў (1903—1969), акцёр тэатра і кіно, рэжысёр, тэатральны педагог.^[6]
Зінаіда Васільева (1913—1999), балерына і педагог.
Глеб Глебаў (1899—1967), акцёр тэатра і кіно.
Аляксей Ермалаеў (1910—1975), артыст балета, педагог (пасля народны артыст СССР).^[7]
Ірына Ждановіч (1906—1994), актрыса.^[8]
Пётр Засецкі (1899—1941), оперны спявак (тэнар).^[8]
Павел Малчанаў (1902—1977), акцёр тэатра і кіно.^[9]
Еўсцігней Міровіч (1878—1952), тэатральны рэжысёр.
Рыта Млодак (1906—1969), оперная спявачка.

1941Правіць

Генрых Грыгоніс (1889—1955), акцёр тэатра і кіно.^[8]

1944Правіць

Ганна Абуховіч (1908—1986), артыстка тэатра.^[6]
Ларыса Аляксеева (1907—1998), савецкая спявачка.^[10]
Арсеній Арсенка (1903—1945), украінскі савецкі спявак.
Ісідар Балоцін (1907—1961), оперны спявак.
Віктар Галаўчынер (1905—1961), рэжысёр, акцёр, драматург.
Міхаіл Дзянісаў (1900—1971), спявак (лірыка-драматычны барытон).
Мікалай Звездачотаў (1904—1985), артыст тэатра.^[11]
Аляксандра Нікалаева (1906—1997), артыстка балета.^[6]
Лідзія Ржэцкая (1899—1977), актрыса.
Цімафей Сяргейчык (1899—1977), тэатральны акцёр і рэжысёр.

1946Правіць

Вольга Галіна (1899—1980), тэатральная артыстка.^[12]
Барыс Платонаў (1903—1967), акцёр, тэатральны педагог.
Леанід Рахленка (1907—1986), акцёр, рэжысёр.

1949Правіць

Уладзімір Дзядзюшка (1905—1973), акцёр тэатра і кіно.
Васіль Залатароў (1873—1964), савецкі кампазітар.^[8]
Вера Малькова (1903—1964), спявачка.
Канстанцін Саннікаў (1896—1965), беларускі і савецкі рэжысёр, акцёр.
Мікалай Чуркін (1869―1964), кампазітар.
Рыгор Шырма (1892―1978), харавы дырыжор, фалькларыст.

1952Правіць

Анатоль Шэлег (1909—1988), акцёр тэатра.

1953Правіць

Марыя Бялінская (1906—1990), савецкая актрыса.
Аляксандр Кістаў (1903—1960), савецкі акцёр тэатра і кіно.
Вера Пола (1901—1989), прыма Нацыянальнага акадэмічнага тэатра імя Янкі Купалы, лаўрэат Сталінскай прэміі СССР.^[6]
Алена Радзялоўская (1904—1971), актрыса.
Яўген Цікоцкі (1893—1970), кампазітар.
Іван Шаціла (1910—1977), акцёр тэатра і кіно.

1954Правіць

Мікалай Ворвулеў (1917—1967), оперны спявак (барытон).
Сямён Дрэчын (1915—1993), артыст балета, балетмайстар.
Міхаіл Зюванаў (1906—1977), оперны спявак (бас)^[8].
Рыгор Качаткоў (1904—1968), акцёр.

1955Правіць

Мікалай Аладаў (1890—1972), кампазітар, педагог^[13].
Сцяпан Бірыла (1903—1978), акцёр тэатра ^[14].
Валянціна Валчанецкая (1898—1980), спявачка (мецца-сапрана).^[15]
Соф’я Друкер (1907—1984), спявачка (драматычнае сапрана).
Іосіф Жыновіч (1907—1974), дырыжор, кампазітар^[16].
Яўген Карнавухаў (1917—1984), акцёр тэатра і кіно.
Уладзімір Корш-Саблін (1900—1974), савецкі кінарэжысёр, акцёр кіно.
Клаўдзія Кудрашова (1925—2012), оперная спявачка^[17].
Леў Любімаў (1905—1979), дырыжор.
Тамара Ніжнікава (1925—2018), савецкая спявачка (каларатурнае сапрана), педагог.^[18]
Барыс Пакроўскі (1912—2009), оперны рэжысёр, педагог.
Іосіф Раеўскі (1901—1972), акцёр, тэатральны рэжысёр^[19].
Лідзія Ражанава (1925—2015), балерына.
Іван Сайкоў (1911—1989), расійскі артыст оперы (драматычны тэнар).
Мікалай Сярдобаў (1905—1990), оперны спявак.
Анатоль Трус (1910—1989), акцёр тэатра.
Васіль Фёдараў (1891—1971), савецкі акцёр і рэжысёр тэатра і кіно, тэатральны мастак.
Генадзь Цітовіч (1910—1986), харавы дырыжор, музыказнавец, этнограф.^[20]

1956Правіць

Яўген Палосін (1912—1982), акцёр тэатра і кіно^[21].

1957Правіць

Раіса Кашэльнікава (1904—1980), актрыса.
Стэфанія Станюта (1905—2000), беларуская актрыса.

1959Правіць

Леанід Бражнік (1917—1992), оперны спявак.
Сяргей Бульчык (1909—1996), акцёр тэатра.
Аляксандр Рыбальчанка (1911—2002), балетмайстар, дзеяч аматарскага мастацтва.
Фёдар Шмакаў (1917—2009), акцёр тэатра.

1961Правіць

Здзіслаў Стома (1907—1992), акцёр тэатра і кіно^[22].

1963Правіць

Лідзія Галушкіна (1923—2009), артыстка оперы (мецца-сапрана).
Анатоль Генералаў (1923—2007), артыст оперы (барытон).
Аляксандра Клімава (1921—2005), актрыса тэатра і кіно, педагог, грамадскі дзеяч.
Ігар Сарокін (нар. 1931), оперны спявак.
Георгій Шчарбакоў (1917—1989), савецкі акцёр і рэжысёр, педагог.
Тамара Шымко (1928—2017), спявачка (лірычнае сапрана), педагог.

1964Правіць

Зіновій Іосіфавіч Бабій, оперны спявак.
Валерый Ігнатавіч Глушакоў (1926—2005), спявак (лірычны тэнар).
Леў Уладзіміравіч Голуб, кінарэжысёр.
Валянцін Канстанцінавіч Давыдаў (1934—2015), артыст балета.
Ніна Сцяпанаўна Давыдзенка, балерына.
Таццяна Каламійцава (1914—1994), дырыжор.^[23]
Аляўціна Аляксандраўна Карзянкова (1935—2002), артыстка балета і балетны педагог.
Валянціна Іванаўна Крыкава (1930—?), артыстка балета.
Ірына Мікалаеўна Савельева (1931—2020), артыстка балета, педагог.
Дзмітрый Мікалаевіч Смоліч (1911—1987), оперны тэатральны рэжысёр.
Сямён Львовіч Талкачоў (1907—1970), піяніст.
Віктар Максімавіч Чарнабаеў (1930—2021), спявак (бас).
Мікалай Кірылавіч Шэхаў (1927—1999), артыст балета.

1967Правіць

Зінаіда Браварская (1916—2005), актрыса тэатра і кіно^[24]
Галіна Макарава (1919—1993), актрыса тэатра і кіно
Віктар Тарасаў (1934—2006), акцёр тэатра і кіно^[25]
Расціслаў Янкоўскі (н. 1967), акцёр тэатра і кіно (пасля народны артыст СССР)

1968Правіць

Анатоль Васільевіч Багатыроў, кампазітар

1970Правіць

Уладзімір Уладзіміравіч Алоўнікаў, кампазітар
Барыс Пянчук (1918—2009), трубач, кампазітар і дырыжор

1971Правіць

Святлана Данілюк (1939—2003), оперная спявачка^[26]

1976Правіць

Аркадзь Саўчанка (1936—2004), оперны спявак^[27]

1977Правіць

Марына Мікалаеўна Бяльзацкая, балерына
Марыя Захарэвіч, актрыса тэатра і кіно

1979Правіць

Валянцін Мікалаевіч Елізар'еў (н. 1947), харэограф
Уладзімір Аляксеевіч Куляшоў, акцёр тэатра і кіно
Уладзімір Георгіевіч Мулявін, спявак, кампазітар
Юрый Траян (н. 1950), танцоўшчык
Віктар Цімафеевіч Тураў (н. 1936), кінарэжысёр

1980Правіць

Генадзь Гарбук (н. 1934), беларускі акцёр тэатра і кіно
Павел Кармунін (1919—2002), акцёр тэатра^[28]

1982Правіць

Ігар Лучанок (н. 1938), кампазітар

1984Правіць

Уладзімір Цярэнцьевіч Камкоў, танцоўшчык
Тадэвуш Антонавіч Кокштыс, акцёр тэатра
Яраслаў Пятроў (н. 1942), оперны спявак
Яўген Патафеевіч Шыпіла, акцёр тэатра

1987Правіць

Міхаіл Паўлавіч Дрынеўскі, дырыжор
Міхаіл Казінец, дырыжор

1988Правіць

Генрых Вагнер (1922—2000), кампазітар^[29]

1989Правіць

Віктар Нічыпаравіч Дашук, кінарэжысёр
Павел Піліпавіч Дубашынскі, акцёр тэатра
Аўгуст Лазаравіч Мілаванаў, акцёр тэатра

1990Правіць

Галіна Сямёнаўна Талкачова, актрыса тэатра

Спіс народных артыстаў Беларусі перыяду незалежнасціПравіць

1991Правіць

Галіна Арлова (1928—2021), актрыса тэатра і кіно
Міхаіл Пятроў (1937—2005), акцёр тэатра і кіно

1992Правіць

Віктар Лебедзеў (1932—2001), акцёр тэатра і кіно

1995Правіць

Вольга Клебановіч, актрыса тэатра і кіно
Барыс Луцэнка (1937—2020), тэатральны рэжысёр
Бэла Масумян (1937—2020), актрыса тэатра^[30]

1996Правіць

Уладзімір Гасцюхін, акцёр тэатра і кіно
Эдуард Ханок, кампазітар

1998Правіць

Валерый Раеўскі (1939—2011), тэатральны рэжысёр
Аляксандр Ткачонак, акцёр тэатра і кіно

1999Правіць

Эдуард Зарыцкі (1946—2018), кампазітар
Арнольд Памазан, акцёр тэатра і кіно
Наталля Руднева, оперная спявачка

2006Правіць

Ядвіга Паплаўская, эстрадная спявачка
Уладзімір Пятроў, оперны спявак
Аляксандр Ціхановіч (1952—2017), эстрадны спявак

2009Правіць

Сяргей Франкоўскі, оперны спявак

2010Правіць

Ігар Артамонаў, танцоўшчык
Ніна Ламановіч, хармайстар

2011Правіць

Віктар Манаеў, акцёр тэатра і кіно
Якаў Навуменка (1959—2012), спявак

2012Правіць

Вольга Гайко, балерына
Людміла Кудраўцава, балерына

2013Правіць

Зінаіда Зубкова, актрыса
Васіль Кавальчук, оперны спявак
Андрэй Мдывані (1937—2021), кампазітар

2014Правіць

Канстанцін Кузняцоў, танцоўшчык

2016Правіць

Настасся Масквіна, оперная спявачка
Ніна Шарубіна, оперная спявачка

2018Правіць

Зоя Белахвосцік, актрыса

2021Правіць

Уладзімір Правалінскі, спявак^[31]

2022Правіць

Антон Краўчанка, артыст балета
Тамара Міронава, актрыса^[32]

Зноскі

↑ Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 7. Гоголь — Дебит. 1972. 608 стр., илл.: 44 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.
↑ Дайджесты. Анонсы. Даты БелТА
↑ Александровская Лариса Помпеевна
↑ 100 лет со дня рождения А. К. Ильинского / 500 лет со времени придания Волковыску магдебургского права — Белпочта
↑ Уладзімер Уладамірскі
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4 — М.: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.
↑ Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 9. Евклид — Ибсен. 1972. 624 стр., илл.; 43 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 2 — М.: Советская энциклопедия, Гловацкий — Кетуракис, 1963, 1216 стб. с илл., 14 л. илл.
↑ Павел Молчанов
↑ т. 5. Биографический справочник. Мн: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. 29 с.
↑ Беларусь: Энцыклапедычны даведнік / Рэдкал.: Б. І. Сачанка і інш. — Мн.: БелЭн, 1995. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
↑ Театральная энциклопедия. Гл. ред. С. С. Мокульский. Т. 1 — М.: Советская энциклопедия, А — «Глобус», 1961, 1214 стб. с илл., 12 л. илл.
↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
↑ Степан Бирилло
↑ Волчанецкая Валентина Фёдоровна // Биографический справочник — Мінск: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 123. — 737 с.
↑ Жинович Иосиф Иосифович
↑ Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер
↑ Нижникова Тамара Николаевна
↑ Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер
↑ Дисненский ГЛХУ | Витебское ГПЛХО
↑ ПОЛОСИН Евгений Максимович>
↑ Здислав Стомма
↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 14. Киреев — Конго. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2009. — 751 с.: ил.: карт.
↑ Зинаида Броварская
↑ Виктор Тарасов
↑ Афиша — Минск — Театр — Осенние вечера в Музыкальной гостиной Архівавана 20 сакавіка 2014.
↑ САВЧЕНКО Аркадий Маркович
↑ Павел Кормунин
↑ Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 4. Большой Кавказ — Великий канал. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2006. — 751 с.: ил.: карт.
↑ https://rustheatre.by/troupe/actors/140-actors.html Масумян Белла Амовна
↑ Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 23 снежня 2021 года № 509 «Аб узнагароджанні»
↑ Ордэны, медалі, ганаровыя званні. Дзяржузнагарод удастоены 75 прадстаўнікоў розных сфер дзейнасці

СпасылкіПравіць

Ганаровыя званні Рэспублікі Беларусь // Афiцыйны iнтэрнет-партал Прэзiдэнта Рэспублiкi Беларусь

[bse7-1] Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 7. Гоголь — Дебит. 1972. 608 стр., илл.: 44 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.

[2] Дайджесты. Анонсы. Даты БелТА

[3] Александровская Лариса Помпеевна

[4] 100 лет со дня рождения А. К. Ильинского / 500 лет со времени придания Волковыску магдебургского права — Белпочта

[5] Уладзімер Уладамірскі

[te4-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4 — М.: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.

[bse9-7] Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 9. Евклид — Ибсен. 1972. 624 стр., илл.; 43 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.

[te2-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 ^8,4 Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 2 — М.: Советская энциклопедия, Гловацкий — Кетуракис, 1963, 1216 стб. с илл., 14 л. илл.

[9] Павел Молчанов

[БС-10] т. 5. Биографический справочник. Мн: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. 29 с.

[blr-11] Беларусь: Энцыклапедычны даведнік / Рэдкал.: Б. І. Сачанка і інш. — Мн.: БелЭн, 1995. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

[te1-12] Театральная энциклопедия. Гл. ред. С. С. Мокульский. Т. 1 — М.: Советская энциклопедия, А — «Глобус», 1961, 1214 стб. с илл., 12 л. илл.

[bre1-13] Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.

[14] Степан Бирилло

[автоссылка2-15] Волчанецкая Валентина Фёдоровна // Биографический справочник — Мінск: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 123. — 737 с.

[16] Жинович Иосиф Иосифович

[17] Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер

[18] Нижникова Тамара Николаевна

[19] Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер

[20] Дисненский ГЛХУ | Витебское ГПЛХО

[21] ПОЛОСИН Евгений Максимович>

[22] Здислав Стомма

[bre14-23] Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 14. Киреев — Конго. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2009. — 751 с.: ил.: карт.

[24] Зинаида Броварская

[25] Виктор Тарасов

[26] Афиша — Минск — Театр — Осенние вечера в Музыкальной гостиной Архівавана 20 сакавіка 2014.

[27] САВЧЕНКО Аркадий Маркович

[28] Павел Кормунин

[bre4-29] Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 4. Большой Кавказ — Великий канал. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2006. — 751 с.: ил.: карт.

[30] ttps://rustheatre.by/troupe/actors/140-actors.html Масумян Белла Амовна

[31] Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 23 снежня 2021 года № 509 «Аб узнагароджанні»

[32] Ордэны, медалі, ганаровыя званні. Дзяржузнагарод удастоены 75 прадстаўнікоў розных сфер дзейнасці

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]